Æskan - 01.02.1992, Blaðsíða 33

Hann var fjórtán ára og
átti heima í Moskvu í
Rússlandi. Hann hét Vikt-
or Torjenkó og var hjá
foreldrum sínum, ásamt tveimur
systrum, í lítilli og fátæklegri íbúö í
húsi sem var í hliðargötu út frá
Minskíj-götu.
Þegar Viktor hrökk upp að
morgni þriðjudags (20.8.) var allt í
uppnámi, bæði innan heimilisins
og utan þess.
"Hvað var að gerast? Var heim-
urinn að splundrast?"
Nei, heimurinn var ekki að
splundrast en hann hafði þó komist
nálægt því. Harðlínumenn höfðu
steypt Míkhaíl Gorbatsjov, forseta
Sovétríkjanna, af stóli og skipað
neyðamefnd til þess að stjóma land-
inu.
Útvarpið var í gangi og sagði þul-
urinn að Gorbatsjov væri í haldi í
herstöð eftir að hafa verið tekinn
höndum þar sem hann var í sum-
arleyfi á Krímskaga við Svartahaf.
Námumenn höfðu efnt til verkfalls
og mikill fjöldi fólks hafði safnast
saman við þinghúsið.
Torjenkó-fjölskyldan gat heyrt
óminn af öllum hrópunum og köll-
unum í fólkinu við þinghúsið ...
Það var komið kvöld. í gegnum
eftir Sigríöi R. Pétursdóttur 12 ára.
óhreina gluggarúðuna sá Viktor að
skriðdrekar óku upp Minskíj-götu.
Hann heyrði skothríð ...
Harðlínumenn réðust á þinghús
rússneska lýðveldisins ...
Það fór hrollur um Viktor. í
fjarska sá hann eldblossa, mikinn
reyk og urmul fólks. Allt í einu skaut
því upp í huga hans að einhvers
staðar þarna úti í mannþrönginni
var faðir hans ... Hann fölnaði.
Hann leit á móður sína og systur
sínar. Þær voru fölar og hann vissi
að þeim leið ekki sem best fremur
en honum sjálfum. Hann leit út og
svo aftur á móður sína. Hann ákvað
að fara út, finna föður sinn og berj-
ast við hlið hans. Eins og maður ...
Hann opnaði hurðina og rauk út.
Móðir hans stökk upp og reyndi að
stöðva hann.
„Viktor, Viktor!"
Hann heyrði óminn af rödd móð-
ur sinnar á hlaupunum, ætlaði að
snúa við en hélt áfram. Móðir hans
horfði á eftir honum og bað Guð að
gæta hans.
Viktor hljóp áfram. Hann var
kominn að torginu fyrir framan
þinghúsið. Skriðdrekamir réðust til
atlögu við rússneska borgara er sleg-
ið höfðu skjaldborg um þinghúsið.
Viktor hægði á sér. Þetta var óhugn-
anlegt. Allt í kringum hann var fólk,
eldur og reykur. Hann heyrði skot-
hríð. Hann sá að ekki langt undan
voru rússneskir borgarar að draga
burt lík manns sem skriðdrekar
höfðu ekið yfir.
Bíddu við ... Hann kannaðist eitt-
hvað við baksvip þessa manns sem
þeir vom að draga burt. Hann tróð
sér í gegnum mannþröngina og að
mönnunum. Hann leit á líkið. Það
var engin spurning ... Þetta var fað-
ir hans.
Honum sortnaði fyrir augum, sá
allt í móðu, heyrði ekkert. Hann
hljóp heim. Á leiðinni hugsaði hann
um allt sem hann hafði séð. Hann
hentist upp stigann og inn í íbúb-
ina. Móbir hans stöðvabi hann. Hún
sá ab eitthvað var að. Hann var föl-
ur og rauðeygður. Tárin streymdu
niöur kinnar hans og hann stundi
upp:
„Hann er dáinn, mamma ...
Dáinn."
Svo hentist hann inn í hliðar-her-
bergið, grét og hugsaði um það sem
komið hafði fyrir hann á lífsleiðinni,
einkum þó það sem gerst hafði þá
um daginn. Svo sofnaði hann.
„Þetta bölvað valdarán," var það
síðasta sem hann hugsaði áður en
hann sofnaði...
(Höfundur fékk aukaverðlaun fyrir sög-
una í smásagnakeppni Æskunnar, Bamarit-
stjómar Ríkisútvarpsins og Flugleiða 1991)
Æ S K A N 3 7