Muninn - 01.04.1965, Blaðsíða 17

Öllum hlýtur að vera ljós sú staðreynd, að
nú, þegar heimurinn er orðinn ein við-
skiptaheild, verður smáþjóð eins og íslenzka
þjóðin að hafa allar klær úti, til þess að ná
sínum bita úr pottinum. Til þess að það
sé mögulegt, má hún ekki girða um sig
Kínamúr í þeini tilgangi að vernda þjóð-
erni sitt og séreinkenni.
Slíkt yrði einungis til þess, að hún visn-
aði upp og hyrfi fljótlega úr tölu sjálfstæðra
þjóða. Þvert á móti verður hún að vaka yf-
ir hverri tæknilegri nýjung, og láta ekkert
tækifæri ónotað til þess að koma atvinnu-
vegum sínum á traustan grundvöll, svo að
stoðunum verði ekki svipt undan efnahags-
legu sjálfstæði hennar.
í því augnamiði skyldi hún ekki óttast
að ganga til samstarfs við aðrar þjóðir, ef
nauðsynlegt þykir, minnug þess, að sá
frjálsi hefur betri aðstöðu til samninga en
þrællinn. Að sjálfsögðu verður þó að gæta
þess að láta hinn samningsaðilann ekki ná
undirtökunum. En til þess að það rnegi tak-
ast, verður samstilltur kraftur þjóðarinnar
að vera fyrir hendi.
Hvar stendur svo íslenzka þjóðin í dag?
Er öllum framangreindum skilyrðum full-
nægt? Þessu verður því miður að svara neit-
andi.
Þó að ekki séu liðin nema rúm 20 ár frá
stofnun lýðveldisins, virðist sækja í sama
horfið og á Sturlungaöld. Flokkarnir stara
girndaraugum á stjórnarsætin og svífast
einskis til jress að ná þeim. Eina breytingin
frá því, sem áður var, virðist vera sú, að í
stað þess að fara með herflokka um héruð
til vígaferla, er nú barizt á kjörfundum og
rifizt í ræðu og riti allan ársins hring. Virð-
ast málefnin ekki skipta miklu, en hitt sé
aftur á móti grundvallarnauðsyn að vera á
öndverðum meið við andstæðinginn.
Þetta hlýtur augljóslega að leiða til glöt-
unar, enda erfitt fyrir þjóðina að verjast
óhollum, utanaðkomandi áhrifum meðan
hún er blinduð af þessu moldviðri.
Eg efast ekki um, að margir sjá þá hættu,
sem er þessu samfara. Hitt er svo öllu erl'ið-
ara að stíga fyrsta skrefið til sátta með því
að slá ögn af eigin kröfum.
Þessi einstaklingshyggja hefur fylgt Is-
lendingum frá upphafi, og ef til vill getum
við þakkað henni mörg af stærstu nöfnum
Islandssögunnar. En það verður engin þjóð
voldug né sterk á því að eiga mikla einstak-
linga, ef þeir eyða kröftum sínum í það
eitt að slást innbyrðis.
Það er máttur samtakanna sem hefur úr-
slitavaldið, vegna þess að þótt sérhver einn
kraftur sé smár, er sameinaður kraftur allra
mikill.
Ættum við í því sambandi að muna orð
jónasar Hallgrímssonar, er hann segir:
Bera bý
bagga skoplítinn
hvert að húsi heirn.
En þaðan koma Ijós
hin logaskæru
á altari hins göfga guðs.
Sundurþykkja og valdafýsn höfðingja á
Sturlungaöld leiddu til falls þjóðveldisins
1262. Síðan hefur þjóðin orðið að búa við
erlenda áþján í margar aldir.
Við verðum að vona, að þetta tímabil
hafi kennt okkur nóg ti! þess, að við föllum
ekki í sömu gröf, og að við berum gæfu til
að fylgja orðum skáldsins er mælti:
„Sendum út á sextugt djúp
sundurlyndisfjandann."
Björn Pálsson.
MUNINN 125