Heimilisblaðið - 01.11.1945, Blaðsíða 18

214
HEIMILISBLAÐIÐ
Hús hans í Antwerpen var sem höll aS
fegurð og íburði, í renaissanse-stíl — gamalt
stórhýsi endurbætt og stækkað eftir upp-
drætti lians með tímafrekri og rándýrri vinnu.
Húsið var í tveim álmum, sem tengdar voru
saman með súlnagöngum og þaki yfir, en
þar geymdi hann safn sitt af gömlum liögg-
myndum og minni fornmunum. 1 annarri
álmunni bjó liann með fjölskyldu sinni í
herbergjum, sem voru skreytt málverkum,
eigin myndum og þeim, sem hann liafði haft
með sér frá Italíu. 1 liinni áhnunni var gríð-
armikil vinnustofa, 46 feta löng, 36 feta breið
og 30 feta liá, og lierbergi fyrir nemendur
hans og aðstoðarmenn. Páfuglar og veiði-
liundar gengu um á grasflötunum; dúfna-
hús liafði liann, og hestliús fyrir spönsku
hestana sína. Á einni af súlum millihússins
var letruð tilvitnun eftir Juvenal, gömul fjöl-
skylduvenja, letrið er nú að meslu horfið,
en var skýrt á þeim góðu og liugljúfu dög-
um, og lýsir lyndiseinkunn Rubens:
„Bið þú um heilbrigðan liug og heilbrigð-
an líkama, hugrakkt lijarta, sem þekkir ekki
óttan og lítilmennskuna, og kynnist aldrei
skelfingu dauðans“.
Skólamenn, málarar, stjómmálamenn og
lærðir menn alls staðar að frá Evrópu lieim-
sóttu hann. Hin mikla vinnustofa hans var
miðdepillinn í list veraldarinnar og sendi frá
sér nærri 3000 myndir; og meistarinn, eftir
því sem auður hans og lieiður jókst, kaus að
lifa óbrotnara lífi með fjölskyldu sinni.
Óbrotnu má segja, því hann var hófsamur
í verunni, þótt kringumstæðurnar gerðu hann
oft öðm vísi. Maður gæti lialdið — og það
mun almenn og útbreidd skoðun — byggð á
íburði klæða hans og lífsvenjum, margbreyti-
leik matarins, sem liann neytti, og eins því
að hann dvaldi níu ár við óhófssamt hirðlíf
á Ítalíu, og live holduga hann málaði líkami
kvennanna, að Rubens liafi hlotið að vera
mathákur og sællífur fram úr hófi. En við
skulum kynna okkur málið.
Árið um kring fór hann á fætur klukkan
fjögur á morgnana, og eftir að liafa hlýtt
heimilisguðsþjónustu fór hann til vinnustofu
sinnar og vann allan daginn meðan birtan
leyfði, og lét engan ónáða sig og málaði með
slíkri ákefð og hraða að vart þekktist í vinnu-
afköstum listamanna nú á dögum. Síðar nm
daginn dvaldi liann um klukkustund við að
rannsaka gimsteina sína, myndir og niarm-
arastyttur, og brá sér síðan í reiðtúr á uppa‘
haldshestum sínum. Hann borðaði mjög lítið
og drakk og forðaðist algerlega áfenga drykki
og gætti þess að liafa loftið heilnæmt í hus-
um sínum með næstum hlægilegri smámuna-
semi. Kvöldunum eyddi hann í hóp mennt-
aðra vina og í það að rannsaka fornar rúmr
og varð liami meðal fróðustu manna í Evrópu
á því sviði. Hann liafði, eins og sagt liefur
verið, „liið undraverðasta jafnvægi hvað gáf'
ur hæfileika snertir, sem þekkzt hefur 1
nokkrum heila“. Hann liafði engan tíma
og enga löngun til að sleppa sér lausumi
þótt hann væri aðdáandi nakinnar fegurðari
þá liefur ekki hinum tortryggnasta ævisogu-
ritara tekizt að sanna á hann lauslæti eða
daður.
Árið 1612, á þrítugasta og fimmta arl
sínu, gerði Rubens sitt fyrsta óumdeilau-
lega meistaraverk „Kristur tekinn niður af
krossinum“ fyrir dómkirkju Antwerpen, a
engu leyti sérstæða mynd livað snerti hti-
En málaða með þeirri fullkomnun, 60111
hann hafði áunnið sér, að geta „teikuað
með penslinum“, en vissulega eina af mestu
og fullkomnustu verkum listasögunnar. Hauu
varð liéðan frá viðurkenndur leiðtogi nýrral
stefnu, og málarar heimsins sáu að þesS
gerðist ekki lengur þörf að fara til Italú'
til náms og fullkomnunar í listinni. I ÞesS
stað flykktust þeir að Rubens, og hanU
neyddist til að snúa aftur meira en hundra
nemenduin og meðal þeirra frændum °£
vinum. Forusta hans var viðurkennd ekki
einungis sem listamanns, heldur sein afburða
persónuleika. Hann átti enga óvini né ha
ursmenn, og glöggt dæmi um vinsældir haU«
og ægivald er það að keppinautar hans urðu
aðstoðarmenn á vinnustofu hans, og hagnytt*1
sjálfir hugmyndir lians og stældu bygginí?11
mynda lians og tækni.