Heimilisblaðið - 01.11.1945, Blaðsíða 25

heimilisblaðið
221
111 vaknaði í huga Alans, og hann leit í augu Ólafs
gamla og sá, að þau blikuðu í flöktandi eldshjarm-
aimm.
— Og ef við Alaskamenn förum ekki yfir sundið
Síberíu, munu gulu náungarnir koma að sunnan,
°S þeir munu ekki láta staðar numið við sundið. Þeir
uninu koma yfir um til okkar. Ekki einn eða tveir,
l'eldur milljónir. Og livað verður þá um okkur? Viltu
Vera nieð?
Alan hristi höfuðið. — Einhvern tímann, en ekki
Uuna. Það var kominn glampi í augu lians, og haun
Sa gerla fyrir sér þá baráttu, sem í vændum var, bar-
attuna gegn misbeitingu stjórnarvaldsins í Alaska. — Ég
er ekki ánægður með Bandaríkin, sagði hann, eins og
^tann væri að tala um eittlivað, sem hann sæi inni í
|°gunum. — Ég get ekki verið það eftir þá eyðilegg-
illgu, sem ég lief séð að þau hafa leitt yfir Alaska. En
®amt verðum við að halla okkur að þeim. En við get-
Ullr ekki flutt Alaska suður í Bandaríki, það verðum
Við að fá Bandaríkjamenn til að skilja. Þeir verða að
tjálpa okkur liér. Þeir verða að flytja hingað þúsund-
Ul11 saman og byggja landið, áður en gula flóðið kem-
11 r Éandan yfir Anadyr-flóann. Það er dásamlegt land,
8em við eigum hér norður á fimmtugustu og áttundu
gfáðu, 0g þag jjýr yfjr meira en tíu sinnum meiri auð-
ffum en Kalifornía. Milljónir manna geta lifað hér
ágsetu lífi. En stjórnin í Washington vill ekki leyfa
álkinu að flytja hingað. Hún vill láta fáeina gróða-
^tenn, 8em ejga }ie;ma 8Uður í Ríkjum, eiga allar auð-
mdirnar og raka saman fé. Við eigum ógrynni málma
J°rð, olíulindir og auðug fiskivötn og þetta gæti fram-
e^tt milljónaþjóð. Jafnvel laxaræktin ein, ef liún
'321-1 rekin skynsamlega, væri þjóðarauður, en nú eru
eir að útrýma laxinum alveg á sama liátt og buffl-
Ullum af sléttunum.
„ Laxþurrðin sýnir okkur livert stefnir, og hvernig
j3Í3 muni um allar auðlindir okkar, ef allt fær að
» ei a lausum hala sem liingað til. Heilhrigt almenn-
^^osálit verður að taka í taumana og fá því framgengt,
sett verði réttlát lög um alla nýtingu þessara auð-
y.g lless stranglega gætt, að þeim lögum sé lilýtt.
verðum að heyja baráttu til þess að koma á rétt-
æti, °g það hér í Alaska en ekki í Síberíu. Við verð-
Ul1^ að sigra, Ólafur.
au leit upp frá eldinum og brosti framan í gamla
utanninn.
En ef gulu djöflarnir koma yfir Anadyr-flóann,
vitundar vegamálastjórnar vorrar — átti
scr stað athyglisverð bylting i vegagerð
erlendis. Var þá lekið að gera vegina
í verksniiðjum og þeir síðan fluttir hvert
sem vera vildi. Náði uppfinning þessi
einnig til flugvallagerðar. Þannig voru
vegir og flugvellir, sem Ameríkumenn
notuðu á Kyrrahafseyjum, gerðir í verk
smiðjum í Englandi og Ameríku.
Brezkur verkfrœðingur, Sommerfield
að nafni, er upphafsmaður þessa nýmæl-
is. Gerði hann þessa uppgötvun árið 1942,
og þykir hún nú vera eitt það verðmæt-
asta, sem Ameríkuinenn fengu frá Bret-
um upp í „láns- og leiguviðskiptin".
Stcttarbræður Sommerfields og landar
voru í fyrstu harla vantrúaðir á kenn
ingu hans, en hann var alls óhræddur
við að láta liana ganga undir próf. Lét
hann veita vatni á mýrarfen eitt, unz
það var algcrlega ófært gangandi mönn-
um, hvað þá bifreiðum. Lagði hann síð-
an veg sinn yfir það, og fáum mínútum
síðar ók sjö tonna hifreið viðstöðulaust
yfir fcnið.
„Vegur“ þessi er vírnet, þakið hald-
góðu efni. Sé vegurinn lagður um vot-
lendi, er asfalthorinn dúkur lagður und
ir netið. Vegi þessa er hægt að leggja
á margfalt styttri tíma en áður er þekkt,
og kostnaðurinn er hverfandi á við það,
scm verið hefur til þessa, enda þótt not-
aðar séu hinar stórvirkustu vélar til vega-
gerðar.
Uppgötvun þessi hefur til skamms
tíma verið hernaðarleyndarmól. En nú
hafa brezkir og amerískir verkfræðing-
ar látið í ljós þá skoðun, að „Sommer-
fieldvegirnir" muni valda liyltingu í
vegagerð um allan heim. Hafa pegar hor-
izt fyrirspurnir og pantanir varðandi
þessa vegi livaðanæva, einkum úr lönd-
um, þar sem ekki hefur verið talið kleift
að leggja dýra og fullkomna vegi vegna
strjálbýlis og óhægrar aðstöðu til vega-
gerðar.
★
Það er kunnara en frá þurfi að segja,
liversu geysierfitt það er íslendingum að
leggja og halda við dýru og fullkomnu
vegakerfi um hinar strjálu byggðir lands-
ins. Vonandi þarf ekki að koina til ný
heimsstyrjöld með tilheyrandi dvöl er-
lendra herja í landinu, til þess að at-
hugað verði, hvort okkur geti ekki orð-
ið lið í þessu merka nýmæli.