Iðunn : nýr flokkur - 01.07.1916, Page 67
IÐUNNj Heimsnij’ndin nýja. 59
H H H H H
I I I I I
H — G — C — C — C — C — C=.0
I í I I I I
OH OH OH OH OH OH
Allir þekkja þetta efnasamband, það er einfaldasla
sykurefni, sem til er. Tvær slíkar sameindir má
nú tengja saman og svo koll af kolli, með þvi að
hleypa úr einhverju H og OH, sem þá til samans
myndar eina sameind af vatni; eftir verður þá tví-
elleft sykursameind, eða sykur eins og hann kemur
fyrir í mjólk og öðrum skyldum efnuin, reyrsykri
og þvl.
Hugsum oss nú, að allur vatnssúrinn nema eilt OH
sé numinn burt, en í stað hans komi einfaldar
vatnsefniseindir (H), þá litur sambandið þannig út:
H l H l H 1 H 1 H 1
I H — C 1 1 — C — l 1 C - 1 1 - C - l 1 - C — C = 1 |
1 H 1 H 1 H 1 H 1 1 H OH
Þá fáum vér eins konar fitusýru, og i sameiningu
við glycerínið, sem áður var nefnt, myndar hún ein-
faldasta fituefni, sem til er. í náttúrunni verður
fituefnið flóknara fyrir það, að 3 slíkar íilusameindir
hanga saman og mynda eins og eina heild, en að-
ferðin er alstaðar sú sarna, er fita myndast, að fitu-
sýran sameinast glycerínssameindinni.1) En hvers-
vegna er náttúran þannig altaf að mynda fitu úr
kolvetnum og sykursamböndum? IJað er af því, að
fitusamböndin eru eitthvert bezta forðabúr orkunnar,
gefa t. d. Ivöfaldan hita á móts við önnur efnasain-
bönd eða aðra orku jafn-inikla á móts við það.
1) SJ>r. Moore: Tlie Orgin and Nature of Life, bls. 108 o. s.