Iðunn : nýr flokkur - 01.04.1924, Blaðsíða 30

268
Björn Pórðarson:
ÍÐUNN
arar ekki standa þeim að baki í þessari grein og
tóku al kappi að leggja stund á þessa skemtun.
Hinir voldugustu þjóðhöfðingar keptust um að eiga
sem mest og best fálkabúr, og veiði með fálkum
varð blátt áfram að vísindagrein, sem ritaðar voru
heilar bækur um og hélst það um margar aldir. Sá
þjóðhöfðingi í Evrópu, sem kunnaslur varð allra
fyrir það að vita best skil um þessa hluti var Frið-
rik II. keisari (1190—1250). Hann hafði ferðast víða
áður en hann varð keisari og lagt sig meðal annars
eftir þessari íþrótt. Skrifaði hann bók um fálka-
veiðar (De arte venandi cum avibus) og eru enn til
brot af henni, sem hefir verið prentað, m. a. í
Leipzig 1788. Hann kendi mönnum bættar aðferðir
bæði um veiði með fálkum, temslu þeirra og hvernig
helst ætti að veiða þá sjálfa. Þetla rit hefi ég ekki
séð, en styðst um þetta við ritgerð eftir P. V. Jacob-
sen í Nyt Historisk Tidskrift II. 1847 »Om Falke-
jagten, især i Danmark«. í*egar svo miklum höfðingja
sem Friðriki II. þótti svo mikið til þessarar veiði
koma, var ekki að undra þótt aðrir legðu sig eftir
henni. Enda má svo heita, að á miðöldum Evrópu
væri veiði með fálkum stunduð þar hjá öllum þjóð-
um og talin sú göfugasta skemtun tignum mönnum,
konum jafnt sem körlum. Lægri stéttar mönnum var
bannaður þessi leikur að viðlögðum refsingum ef út
af var brugðið. En þetta breyttist eftir því sem timar
liðu, því að auðmenn, þótt ekki væru þeir tigin-
bornir, höfðu margir fálkabúr, enda var það ekki
öðrum fært en þeim, er höfðu mikil fjárráð, því að
veiðifálkarnir voru dýrir og að halda þá ekki síður
kostnaðarsamt, því að þeir þurftu gott fæði og mikið,
nákvæma hirðu og kunnáttumenn þurftu að fara
með þá og stunda.
Valir voru veiddir á ýmsan hátt og veiðiaðferð-
irnar breyttust eftir því sem tímar liðu, enda nokkuð