Iðunn : nýr flokkur - 01.04.1924, Blaðsíða 47

iðunn íslenskir fálkar og fálkaveiðar fj'rrum. 285
þeim kæmu flestir hvítir fálkar, en í seinni tíð þá
mundu jafnvel þessir fálkafangarar vera farnir að
rækja starfið ver.
Thodal stiftamtmaður segir í umsögn sinni um
mál þetta i bréfi 16. sept. 1777 (Brj.b. Stiftamtm.
nr. 15, bls. 966—68), að orsökin til þess, að fáir
hvitir fálkar veiðist nú, sé alls ekki slæleg framganga
veiðimanna, heldur stafi það af þvi, að þessir fálkar
eigi ekki heima á íslandi, heldur komi hingað með
hafís frá Grænlandi. Landsmenn kalli þá því »flug-
fálka« en hina »hreiðurfálka«, sem verpi liér. Nú
hafi fyrir guðs miskunn ekki verið ísár undanfarið
og engir »flugfálkar« því komið, en þeir sem komu
á fyrri ísárum séu gengnir til þurðar. I’eir virðist
/ekki fella sig við loftslagið og þrífist hér ekki. Peir
leiti sér maka sömu tegundar og eigi að vísu af-
kvæmi, en þau rái ekki eins góðum þroska og for-
eldrarnir. Þegar þeir finni engan maka sömu teg-
undar hafi þeir samfarir við gráfálka, og afkvæmi
þeirra séu hinir hálfhvítu. t*ess má geta, að Skúli
Magnússon hafði hina sömu skoðun um hvíta og
hálfhvíta fálka og Thodal lýsir hér, og telur Skúli,
ef áætluð séu til jafnaðar 5 fálkahreiður í hverri
sýslu og 3—4 egg í hverju hreiðri, þá komi ekki
fleiri en einn hvítur eða hálfhvítur fálki úr þeim
ölluin saman.
Fálkameistararnir létu þó ekki sannfærast af þessu,
sögðu þeir að hvítir fálkar hefðu nóg æti á íslandi
og ættu því að geta þrifist þar. Héldu þeir fast við
það, að fálkaföngurum væri gert skylt að veiða hvíta
eða hálfhvíta fálka, og engir gráfálkar yrðu af þeim
teknir nema þeir hefðu hina lika. Vildu þeir láta
refsa fálkaföngurunum, ef þeir ræktu ekki starf sitt
trúlega. Thodal og Ól. Stephánsson amtmaður skrif-
uðu nú í sameiningu bréf út af þessu 22. sept. 1778
(Brjefab. nr. 16, bls. 280—282). Andmæltu þeir fálka-