Iðunn : nýr flokkur - 01.04.1924, Blaðsíða 31

IÐUNN
íslenskir fálkar og fálkaveiðar fyrrutn.
269
mismunaDdi hjá hverri þjóð, sem og eftir því hverja
tegund fálka veiða skyldi. Auðveldasta veiðiaðferðin
var sú, að taka eggiu og láta aðra fugla tamda unga
þeim út. Kunnáttumönnum þótti þó þetta ekki gefast
vel, því að afkvæmin yrðu síðri til veiða. Betra var
það talið, að taka ungana úr hreiðri valsins meira
eða minna þroskaða. Til þeirrar veiðiaðferðar bendir
ákvæði Jónsbókar »nú tekr maðr hauk bundinn í
hreiðri« (Þb. 9.), en ákvæðið er tekið úr N. L. (Ól.
Lár.: Grg. og Lögb. bls. 36) og verður því ekki á-
lyktað, að þeirri veiðiaðferð hafi verið beitt hér. En
tíðasta veiðiaðferð á eldri og yngri tímum og sú,
er best þótti gefast með tilliti til þols og dugnaðar
veiðifálkanna síðar, var að veiða fuglana fullþrosk-
aða með snörum eða netjum. Þessi veiðiaðferð var
tíðkuð hér á landi og lýsir Horrebow (Tilforladelige
Efterretninger om Island, bls. 150 —152) henni á þessa
leið: Tveir staurar eru reknir í jörðina hvor skamt
frá öðrum. Við annan þeirra er bundin rjúpa, dúfa
eða ef þess er ekki kostur, hani eða hæna, með
3—4 álna löngu snæri, sem er fest um fót fuglsins,
svo að hann geti íiögrað lítið eitt upp og fálkinn
því fremur komið auga á hann. Annað snæri 80
faðma langt er lika bundið um fót fuglsins og geng-
ur það i gegnum gat á hinum slaurnum, svo að
veiðimaður geti dregið rjúpuna þangað. Hjá þessum
staur er sett upp net, lagað eins og háfur (Fisker
Ruse), þanið út með stórri gjörð í hálthring þriggja
álna að þvermáli; sviginn stendur beint upp og niður,
og þegar hann er látinn detta, fellur háfurinn yfir
hinn staurinn; til þess að hafa vald á þessu, er
snæri fest ofan til i svigann, og gengur það í gegn-
um hinn staurinn til veiðimanns, er þannig getur
dregið háfinn yfir fálkann. þenna viðbúnað hafa
veiðimenn, þar sem þeir eiga von á fálkum, nálægt
fálkahreiðrum eða þegar þeir sjá til »flugfálka«.