Iðunn : nýr flokkur - 01.04.1924, Blaðsíða 43

IÐUNN
íslenskir fálkar og fálkaveiöar fyrrum.
281
niður á fálkaeggjum og ungum og biður hann að
afstýra þessu. Kristján IV. vékst vel við þessu og.
leggur fyrir höfuðsmann að rannsaka málið og senda
sér skýrslu um það. (M. Ket. II. 288).
Pað vildi alt af brenna við, að fálkafangararnir
versluðu við landsmenn. Gegn þessu var gefið út
bann á bann ofan, og í takstanum frá 1619 § 10 er
bann þetta tekið sérstaklega fram. 1 kgsbr. 1636 er
það boðið, að fálkafangarar skuli kærðir og bin
keypta vara dæmd upptæk og fálkar, en veiðiréttin-
um skuli þeir þó alt aö einu halda. Svo skyldu þeir
og framvegis fara með skipum verslunarinnar og
þeim refsað, er ekki hlýddu þvi, sem og þeim kaup-
mönnum, er ekki vildu flytja þá. Að svifta fálka-
fangara veiðileyfi hefði verið talið óvinsamlegt verk
gegn þeim höfðingja, sem fá átti fálkana, og væri
það Englakonungur gat það orðið Danakonungi dýrt
tiltæki. En einokunarkaupmönnum voru fálkafang-
ararnir ætíð þyrnir í auga og hefir það með fram
orðið ástæðan til þess, að konungur hættir að selja
veiðina á leigu, en mestu hefir þó ráðið um það,
að íslenskir fálkar voru æ að verða eftirsóttari og
konungi meira virði en peningar, að geta miðlað
öðruin þjóðhöfðingjum fálkum að gjöf, ríkinu, sér
sjálfum og ætt sinni til trausts og halds.
Árið 1649 sendir Danakonungur í fyrsta sinni sína
eigin menn til veiða, og var ætíð mikil áhersla á
það lögð, að þeir veiddu sem mest. (M. Ket. III,
60, 63, 109, 142). Að konungi hafi verið mikið í
mun að komast yfir fálka sýnir það, að i sama
bréfinu sem hann skipar Henrik Bjelke til að taka
hollustueiðana af íslendingum, segir hann, að það
sé hans náðugasti vilji og skipun, að höfuðsmaður-
inn annist um, að í landinu verði veiddir svo margir
fálkar sem framast er unt, og safnað svo miklum
æðardún er verða má. (M. Ket. III, 87). Þessi siður