Iðunn : nýr flokkur - 01.04.1924, Page 37

iðunn íslenskir fálkar og fálkaveiðar fyrrum. 275
að Sturla Þórðarson telur ástæðu til að geta þess í
Hrynhendu sinni um Hákon:
Pjóðum líka þinir haukar
þaðra allt með bla landz jaðre
Sendi konungur fálka allt til soldánsins í Tunis
(Fms. X. 116).
_Líklegt er það og, að þeir íslensku fálkar, sem
Friðrik II. keisari þekti, hafi verið sendir honum af
Noregskonungi. Keisarinn getur þess í áðurnefndu
riti bans, að islenskir fálkar séu öllum öðrum betri.
Hann skrifar svo: »Qvidam nidificant in insulis maris
septentrionalibus, videlicet in quadam insula, quæ est
inter Norvegiam et Gotlandiam (o: Grönlandiam), et
vocatur tevtonice Islandia et latine interpretatur
contracta, seu regio glaciei; et isti sunt meliores
omnibus aliis«. (Tilvitnunin tekin úr N. H. T. II. 377).
Um alla Evrópu var því áhersla á það lögð, að ná
í íslenska fálka. Þeir sköruðu svo fram úr öðrum,
að sagt var, að þeir gætu enst til veiða i 12 ár, þar
sem norskir fálkar ekki dygðu lengur en í eitt til tvö.
Svo sem önnur verðmæt veiðiréttindi á landi, voru
fálkaveiðar einkaréttindi konunga og þjóðhöfðingja.
Petta gilti einnig um Noreg. Par voru fálkaveiðar
einkaréttindi konungs, og átti hann alla gásarhauka
og fálka sem urpu í fjöllum. En kirkjan reyndi og
að afla sér slikra friðinda, og fékk erkibiskupinn í
Niðarósi rétt til að kaupa »geirfálka, gráfálka og
gásarhauka«. Voru þessi réttindi erkistólsins staðfest
með páfabréfi 15. júní 1194 (D. I., I. Nr. 73), og
eftir að landslög Magnúss lagabætis voru sett, voru
þessi réttindi staðfest með samningi milli konungs
og erkistólsins 1273 (D. I., II. Nr. 40). Hér á landi
þekkjast ekki önnur ákvæði á lýðveldistímanum um
fálkaveiðar, en fyrirmæli Grógásar, er þegar hafa
verið nefnd. En þótt maður mætti ekki veiða íálka