Kirkjuritið - 01.07.1935, Síða 46

294
Hinn almenni kirkjufundur.
Kirkjuritið.
enda þótt maðurinn sé enn í dag að ýmsu leyti sainur við sig,
þá má þó segja, að sá maður sé í raun’ og veru dáinn og graf-
inn, þó ofanjarðar sé, sem í alvöru heldur því fram, að hægl
sé og rétt skilýrðislaust að halda hoðun og starfi kirkjunnar
öllu í sömu skorðum sem áður var, nú þegar yngstu menn muna
þá tvenna tíma, sem að flestu leyti eru sVo langt hvorir frá
öðrum sem vestrið er austrinu.
Vér skulum þá ofurlitið atliuga áhrif og afstöðu kirkjunnar til
æskunnar nú og fyrir svo sem 35—40 árum. Ég hygg, að á
langflestum heimilum á öllu landinu hafi þá verið kona, éin
cða fleiri, sem hafi vakað yfir því, að börnum væri kendar bænir
svo fljótt sem þau gátu talað og skilið. Og þeim var jafnsnémma
kent að 'béra lotningu fyrir öllu því sem hingað til hefir verið
talið heilagt. Þá var iun hönd höfð heimilisguðrækni á allflest-
um heimilum til sveita, og mjög víða í Sjávarþorpum. Húslestr-
arnir komu mér þannig fyrir sjónir, að með þeim væri reynt
að skapa heimilinu „eitt augnablik helgað af himinsins náð“.
Það breytti áreiðanlega oft andrúmsloftinu. Heimilisfólkið lmgsaði
og talaði virkilega öðruvísi, handtakið var hlýrra og innilegra.
Það skapaði heimilishelgi og frið, sem öllu heimilisfólki fanst
ófært að rofin væri, og fáir aðkomumenn vildu verða til að
rjúfa. Mér verður að bera saman þessar helgiathafnir heim-
ilanna þá og útvarpsguðsþjónusturnar nú, þar sem skrafað er
og skeggrætt um alt milli himins og jarðar, jafnvel spilað, og
ef til vill dansað í næsta herbergi. — Þá var í öllum skólum
landsins lögð mikil rækt við kristindómskénslu barnanna. Þá
var víst undantekningarlaust lesin bæn og sunginn sálmur i öll-
um barnaskólum, og að minsta kosti sumum æðri skólum. —
Kristindómskenslan er nú smátt og smátt látin ])oka. Margir
kennarar hafa ekki lengur neinn áhuga fyrir þeirri grein. Er
sumstaðar svo illa komið, að kennarinn (þar sem einn er) neit-
ar að kenna kristin fræði, eða gerir það með mikilli ólund, og
má þá ímynda sér gagnið af þeirri kenslu. Nú er það víst í æði
mörgum skólum, sem ekki má nefna það að lesa hæn eða syngja
sálm. Og er afsakað með fáránlegum viðbárum. í viðbót við alt
þetta kristilega og kirkjulega starf áður fyrir æskuna, kom svo
presturinn á heimilin einu sinni á ári eða oftar og undirbjó
börnin að siðustu undir fermingu, margir af rajög mikilli alúð,
með mjög góðum árangri.
Heimilisguðrækni er nú miklu minni en áður. Nú er til
fjöldi heimila, þar sem ekkert er hirt um að kenna barni
bæn. Kristindómskenslan í skólunum er nú víða ekki nema
svipur hjá sjón. Prestaköllin orðin svo víðáttumikil eða fjöl-