Kirkjuritið - 01.07.1935, Síða 57
Kírkjuritið.
Hinn alnienni kirkjufundúr.
305
Ég þykist mega vera viss um, að í flestuní söfnuðum lands-
ins, ef ekki öllum, séu til m'enn, sem fegins hugar vilja vinna —
vilja fræða og géta frætt. Eins verð ég að vona, þrátt fyrir alt,
að hvarvetna séu einhverir, sem þrá fræðslu og hjálp við sjálfs-
nám.-Það ætti aðeins að þurfa að blása í lúðurinn. Þá ættu þeir.
sem frætt gela og vilja, að koma fram á völlinn, og hinir, sein
fræðast vilja, gefa sig fram. En þá er spurningin: Hverir
verða nií til aö þeyta lúöurinn?
Hér er þá komið að spurningunni um forgöngumennina eða
forystuna heima í söfnuðunum. Tíminn leyfir ekki rökræður né
ítarlegar greinargerðir, hvorki um þetta atriði né önnur í þessu
erindi. Ég verð því að lát.a mér nægja einnig í þessu sambandi
að varpa fram aðeins skoðun minni í sem styztu máli. Ég úlít,
aö kirkjan eigi aö taka forystu hinnar frjálsu kristilegu menn-
ingarfireyfingar safnaöarfræöslunnar og fela prestum sínum
trgmkvæmdir meö aöstoö leikmanna.
Ber aðallega tvent til:
1) Sjálfrar sin vegna á hún að taka forystuna. Það getur tæp-
lega farið hjá því, að hún afli sér á þann veg trausts og
virðingar atþjóðar og greiði á þann hátt götu þess sérstaka
boðskapar, sem hún á að flytja, lil blessunar öldum og
óbornum.
-) Þjóðarinnar vegna á hún að taka forystuna. Engri stofnun
þjóðfélagsins ætti betur að vera trúandi fyrir forystunni
en kirkjunni, enda hefir engin stofnun hér á landi eins
ákjósantega aðstöðu til þess eins og hún. Kirkjan hefir i
þjónustu sinni hundrað ágætlega mentaðra manna — prest-
ana — og á þar að auki rík ítök í allálitlegum hóp starfshæfra
leikmanna, sem með gleði aðstoðuðu eftir föngum. Eins er
hitt, að kirkjan er fullkomlega frjáls gerða sinna. Hún virð-
ist meira að segja hafa fullmikið frelsi til að vera aðgerða-
títil. Hún er ekki beinlínis knúin til starfa að viðlögðum
vítum. Hún má haga störfum sínum að mestu eftir eigin
geðþótta. Hverjum þeim presti, er samþykkir fyrir sitt leyti
aðferðir þær er ég mæli með, er fyllilega heimilt að nota
þær og starfa með þeim. Það hefir mikið að segja. Ég sé
ekki betur, en að kirkjan sé kölluð til þessarar forystu.
Vel gelur þó verið, að þér viljið hreyfa einhverjum mótbárum,
áheyrendur minir. Því skal vel tekið af mér, þótt málið sé mér
hugumkært. Ég vona, að þér öll séuð mér samt seni áður sam-
niála um það, að fleira mæli með en móti safnaðarfræðslu í
einhverri mynd. Mig langar til að halda, að ekkert yðar legg-
20