Kirkjuritið - 01.07.1935, Síða 86
334
Erlendar bækur.
Kirkjuritið.
sé nú komiÖ að þeim vegamótum, að það eigi ekki nema um
tvent að velja: Annaðhvort kommúnisma guðleysis og efnis-
hyggju, eins og þann, sem nú blómgast á Rússlandi, eða guðs-
ríki það, sem Jesús kom til að boða.
Höf. hefir ferðast um Sovjetríkin og lætur vel yfir mörgu.
Hann kveðst þess fullviss, að ef Kristur ætti þar leið um, mundi
hann láta í ljós velþóknun sína yfir ýmsu. Sá vakandi áhugi,
sem þar ríkir, að bæta lífskjör fólksins, að létta af áþján fá-
tæktar og vesaldóms og manna þjóðina, er svo ótvíræðar og
hrennandi, að allir dugandi menn hljóta að dást að og láta
sér það vel lika. Og sumir hafa jafnvel hrifist svo af framför-
unum, að þeir hafa haldið, að þær væri sönnun fyrir því,
hversu stefna Lenins væri ágætari en stefna Jesú Krists. En
höf. rekur einnig þá þættina i hinni kommúnistisku menningu,
sem hann óttast, að muni grafa undan henni grunninn og verða
henni að falli. Guðleysi hennar og efnishyggja hlýtur að leiða
til vaxandi hörku og ófrjálsræðis. Og þegar tekist hefir að
trýggja sæmilega afkomu, fer þjóðin fyrst að skynja hið ægilega
tóm og þýðingarleysi þess lífs, sem glatað hefir sérhverri trúar-
hugsjón. bað var að mörgu leyti vorkunn, þó guðleysishreyf-
ingin kæmi sem andæfingarstefna gegn orthodoxu kirkjunni,
sem orðin var mjög spilt og á villigötum. En öfgarnar fara
aldrei með heillum, og það er viturra manna háttur að skilja,
að jafn stórfeldur þáttur í sálarlífi mannanna og trúarbrögðin
eru, hljóta að styðjast við einhver grundvallarsannindi í til-
verunni. Og sem ágætari og öruggari leið til menningar lýsir svo
höf. guðsríkis kenningu Jesú Krists, og leggur út af ræðu hans
í Nasaret (Lúk. 4, 16—30): „Andi drottins er yfir mér . .“ og
sýnir, hvernig guðsríkishugsjónin hefir í sér fólgið alt hið bezta
sem er í koinmúnismanum — og miklu meira.
Höf. leggur þannig áherzlu á hina félagslegu lilið fagnaðar-
erindisins engu síður en þá einstaklingslegu. Oxfordstefnan,
sem nú fer um löndin, virðist vera ein af þeim vakningastefn-
um, sem meira ber fyrir brjósti sáluhjálp einstaklingsins en
frelsun heildarinnar. En einmitt vegna þess, að kirkjan hefir
jafnan verið leidd út á þessa braut, en verið bægt frá beinum
áhrifum á stjórnmál og mannfélagsmálefni, hefir afleiðingin
orðið sú, að kirkjunni hafa þorrið áhrif; stjórnarfar hinna
„kristnu" þjóðfélaga hefir smám saman færst í heiðið form, og
i heiðnu þjóðfélagi hefir svo kirkjan hætt að geta haft verulegálirif.
En þetta var aldrei ætlun Jesú Krists. Fagnaðarerindi hans átti
að vera súrdeig, sem sýrði alt deigið. í guðsríkinu áttu allir
kraftar að hrífast til hollustu við hugsjón bróðurkærleikans og