Kirkjuritið - 01.01.1937, Síða 20
14
Árni Árnason:
Kirkjuritið.
Þá er að minnast á þá annmarka, sem kunna að virð-
ast á þessari skipun kirkjumálanna, og nokkurar af þeim
mótbárum, sem fram munu koma.
Það er þá fyrst, að ríkið, þ. e. a. s. Alþingi og ríkis-
stjórnin, muni ekki samþykkja breytinguna, eða öllu
heldur, að ekki muni fást fjárframlagið úr ríkissjóði, ef
kirkjan er þannig aðskilin frá rikinu. Ég skal persónu-
lega engum getum að þvi leiða, enda myndi reynslan ein
skera þar úr. En þar sem rikið á annað borð leggur fram
fé til kirkjumála, sem hefir liækkað úr ca. 280 þús. árið
1931, upp í 378 þús. á fjárlögum árið 1937, eða um nærri
100 þús. kr., þá virðist ekki vera skvnsamleg ástæða til
þess, að ríkið kippi að sér liendinni, þótt breyting yrði
á fyrirkonmlagi kirkjumálanna, og það má ekki ætla,
að ríkið hafi liingað til lagt fram féð eingöngu til þess
að fá að ráða yfir kirkjunni. Sú röksemd, að rílcið vilji
ráða, hvernig því fé er varið, sem það leggur fram, nægir
ekki lieldur, því að annars vegar leggur ríkið fram stór-
fé til vísinda, bókmenta og lista án þess skilyrðis, og
bins vegar á kirkjan að geta sýnt það og sannað, hvenær
sem er, að fénu sé varið til þess, sem það er ætlað,
þ. e. til kristnihalds og kirkjulegrar starfsemi í landinu.
Hinu má aftur á móti búast við, að ágreiningur kunni
að verða um uppliæðina.
í öðru lagi mætti færa það fram, að aðrar trúarstefn-
ur og skoðanaflokkar myndu rísa upp, og heimta bin
sömu fríðindi. Þess er þá fyrst að gæta, að kirkjan er
þjóðkirkja eftir sem áður, þótt sjálfstæði hennar sé auk-
ið, og í annan stað eru sérstrúarflokkar hvorki margir
né fjöhnennir hér á landi og ekki miklar líkur til, að
þeim aukist mjög fylgi með þjóðinni. Annað mál er um
sérstakar skoðanastefnur, svo sem spiritisma og guð-
speki. En þar sem þessar stefnur eru yfirlýstar rann-
sókna- og fræðslustefnur, en ekki trúarflokkar, þá geta
þær ekki borið sig saman við kirkjuna, en aftur á móti
farið fram á ríkisstyrk til rannsóknastarfsemi. Hvort