Kirkjuritið - 01.01.1937, Blaðsíða 30
21
J. H.: Dómkirkjan í Reykjavík.
Kirkjuritið.
það kostnaðarsamt mjög og nánasarskapur stjórnarherranna til
fjárframlaga í þarfir dómkirkjunnar meiri en góðu hófi gegndi.
Loks koni lit konungsbréf þess efnis 1846, að „dómkirkjuna í
Reykjavík skuli rífa og byggja upp aftur veglegri og stærri en áð-
ur og er svo ráð fyrir gert, að það muni ganga lil þess 25 þús-
undir ríkisdala". Segir svo i Reykavíkur-póstinum (I bls. 108):
„Er stjórnin búin að taka skip af 232 lesta stærð á leigu, sem á
að flytja út hingað siniði, múrstein og áhöld lil kirkjusmíðisins,
en lokið skal smíðinni svo að kirkjan sé albúin með nýári 184!)“.
Ekki varð þó úr þvi að gamla dómkirkjan væri rifin, eins og
upphaflega liafði verið áformað, heldur var það ráð tekið að
stækka gömlu kirkjuna á þann hátt, að hækka veggina, svo að
setloft fengist i hana alla, og til þess að geta fjölgað sætum á
gólfi, var gerð kórstúka austur úr henni og forkirkja vestur úr.
Mun þetta hafa verið gerl að ráðum Jörgens Hansen Koch bygg-
ingarmeistara í Khöfn'), en hann sendi hingað danskan mann,
Schjötl að nafni, til þess að standa fyrir smíðum. í ágúst 1847
er hin stækkaða kirkja komin undir þak. Segir svo í Rvíkur-
pósti (II 170): „Dómkirkjusmíðinu er nú komið svo langt á leið,
að kirkjan er komin undir þak, verður það veglegt musteri og
víst það fegursta, sem hér (á laiuli) hefir nokkuru sinni verið,
enda stendur æfður byggingameistari fyrir smíðinu. Kirkjan sjálf
heldur sömu breidd og lengd sem áður, nema kórnum er bætt við
og forkirkjunni; er kirkjan nú miklu hærri en áður; þvi hún er
IIVÍ' alin undir loftið en 1!) undir mæni; verða stúkur (þ. e. vegg-
svalir) beggja megin undir lofti, hérumb. 8 áln. upp frá gólfi;
turninn frá jörðu er 36 álnir. Kórinn og forkirkjan eru hvort
um sig miklu mjórri og lægri en sjálf liirkjan, og er kórinn !)
álnir á lengd, en forkirkjan 8, en breiddin 10 álnir.A loftinu
er stiftsbókasafninu ællað rúm og bókasafni prestaskólans.. Má
hér af ráða, að kirkjan verður, eins og nú var sagt, veglegt liús,
en ekki verður smíði hennar lokið, fyr en að sumri komanda".
í nóvember um liaustið er aftur minst á smíði dómkirkjunnar í
Rvíkur-póstinum: „Dómkirkjusmiðinni er einlægt haldið áfram;
eru hér enn yfirsmiðurinn, 4 trésmiðir og 2 múrsmiðir. I'að er
fyrir löngu búð að leggja loft í kirkjuna og nokkuð af gólfi og
langt komið ineð setupallana uppi. Steinþakið (Skiferþak eða
þursabergsþak) reynist ágætlega og lekur ekki einum dropa. Þyk-
*) Það mun naumast rétt, sem segir i „Þegar Reykjavík var
fjórtán ára“ (bls. 70), að Winstrup húsameistari hafi gert upp-
drátt að hinni nýju kirkju. Winstrúp gerði aftur á móti uppdrátt-
inn að latinuskólanum og stóð fyrir byggingu hans.