Kirkjuritið - 01.06.1945, Page 50

240
Jakob Jónsson:
Júní-Júlí.
söfnuði og sýndi í því meira frjálslyndi en áður hafði
ríkt. En frjálslyndi lians kom fram í því, að liann vildi
viðurkenna kristilegt trúarlíf þessa fólks, þótt það upp-
fyllti ekki þau skilyrði, sem þrengri og eldri trúarvenjur
höfðu sett. Frjálslyndi þessa vitrings sást einnig í um-
hurðarlyndi lians við þá, sem neyttu fórnakjötsins. „Alil
mér leyfiiegt, en ekki er allt gagnlegt11.1)
Sjaldnar hefir frelsis i andlegum efnum verið ákveðn-
ar krafizt en með orðunl Marteins Lúthers á þinginu i
Worms, er hann lýsti því yfir, að liann teldi það hættu-
legt fyrir manninn að breyta gegn sannfæringu sinni og
samvizku. Og með eigin hreytni sinni þá undirstrikar
hann rétt einstaklingsins til frjálsrar trúar gagnvart ytra
valdboði. •
Ég hefi hér alls ekki leitast við að segja sögu frjáls-
lyndisins innar kristninnar, heldur aðeins að draga
fram fáein dæmi, sem i heild sinni sýna það, að frjáls-
lynd hugsun og frjálslynd viðhorf koma fram ýmist hjá
þeim, sem lialda fram gömlum eða nýjum kenningum.
Hinn norræni blótmaður og faríseinn Gamalíel eru háð-
ir fulltrúar gamaltrúaðra manna á sinni tið. Páll postuli,
liöfundur Fósthræðrasögu, forystumenn hinnar íslenzk-
kaþólsku kirkju og siðbótafrömuðurinn Marteinn Lútli-
er eru úr hópi hinna ný-trúuðu liver með sinni kynslóð.
En allir virða þeir hugsunarhátt frjálslyndisins.
Það má ef til vill finna það að þessum mönnum, að
enginn hafi verið algjör i þvi að lifa og starfa samkvæmt
hugsjón frjálslyndisins. En það liefir löngum verið hið
sára hlutskipti vor mannanna að vera að meira eða minna
leyti í ósamræmi við liæztu hugsjónirnar, sem vér hyll-
um, hvort sem þar er um að ræða hugsjón trúar, kær-
leika eða frelsis. En þrátt fyrir það getum vér látið oss
nægja þessi dæmi til að sýna, hvað við er átt með frjáls-
x) „Allt er mér leyfilegt, en ég má ekki láta það fá vald yfir
mér.K