Kirkjuritið - 01.01.1957, Page 34

28
KIRKJURITIÐ
tekjur hrukku naumast fyrir árlegum rekstrarútgjöldum, hvað
þá að fé yrði afgangs til endurbóta eða endurbyggingar kirkj-
unnar. Ur þessu er að vísu nokkuð bætt með lögum um sóknar-
gjöld 1948 og síðari breytingu á þeim lögum. Þó hygg ég, að
kostnaður við rekstur kirknanna hafi farið svo ört vaxandi hin
síðustu ár, að ekki sé um það að ræða, að af lögskipuðum sókn-
argjöldum sé hægt að leggja nokkurt teljandi fé fyrir til endur-
bóta kirknanna eða endurbyggingar.
Þar verður því að koma til frjálst framlag safnaðanna sjálfra
með því að leggja á aukagjöld eða safna gjöfum, og þarf þó enn
meira til.
Lán í lánastofnunum er yfirleitt ekki unnt að fá til kirkjubygg-
inga. Hinn almenni kirkjusjóður er hin eina stofnun, sem á síð-
ari áratugum hefir veitt söfnuðum sæmilega hagstæð lán til
kirkjubygginga, en hann hefir yfir svo litlu fé að ráða, að hann
getur sjaldan lánað meira en sem svarar 1/10 hluta byggingar-
kostnaðar. Til þess að bæta hér úr hinni brýnustu þörf var með
lögum 1955 stofnaður Kirkjubyggingasjóður, er ríkið leggur ár-
lega til kr. 500 þús. um næstu 20 ár. Skal úr sjóði þessum veita
vaxtalaus lán til kirkjubygginga, er endurgreiðist á 50 árum. En
lán til endurbóta eldri kirkna greiðist á 20 árum. Þó mega lán
þessi aldrei nema meira en sem svarar 2/5 hlutum kostnaðar við
endurbætur kirkna og ekki nerna sem svarar kr. 1000.00 á hvern
fermetra gólfflatar, ef um nýbyggingu er að ræða.
Þetta er að vísu mikilsverð bót frá því, sem áður var, enda
hefir, síðan lögin voru sett, vaknað mikill áhugi á kirkjubygging-
um og endurbótum eldri kirkna. En sá er hér galli á gjöf Njarð-
ar, að reynslan hefir þegar sýnt, að fjárframlagið til sjóðsins er
allsendis ófullnægjandi. Hefir ekki verið unnt að sinna þeim
lánbeiðnum, sem borizt hafa, nema að litlu leyti, og kemur það
sér afarilla.
Hlýtur því að vera næsta sporið, ef ekki á að kæfa í fæðing-
unni þann áhuga, sem nú er vaknaður um kirkjubyggingarmál-
in, að vinna ötullega að því, að framlag til sjóðsins verði þeg-
ar hækkað að minnsta kosti í 1 milljón króna á ári. Fyrir þeirri
umbót verða prestar, héraðsfundir og söfnuðir nú þegar að beita