Kirkjuritið - 01.06.1958, Blaðsíða 43

KIRKJURITIÐ
281
leikarinn mundi gera á sviðinu. Hér gildir ])að sama, sem áður var sagt
um þjónustu prestsins í messunni. Presturinn er sá, sem sérstaklega er
vigður, þ. e. a. s. frátekinn til guðlegrar þjónustu, kallaður til að flytja
orð Drottins í helgileiknum, eins og í messunni. Af þessu leiðir, að ekki
má setja óvígðan mann til að framkvæma helgiþjónustu prestsins —
skipa hann í „hlutverk" Krists —- ef ég má nota orðalag leikhússins í stað
kirkjunnar. Það má ekki vera leikari, sem sýnist vera prestur, heldur
raunverulegur prestur með hinu klerklega umboði. En þá má presturinn
heldur ekki lita á sjálfan sig sem leikara, heldur helgiþjón (liturgos), i
engu frábrugðinn þvi, sem hann er endrarnær.
„Förbundet för liturgi og dramatik" er að því leyti frábrugðið hinu
leikfélaginu, sem í Svíþjóð vinnur að helgileikum, að stjórnendur þess
eru mjög fúsir til að nota lærða og æfða leikhúsmenn til að flytja helgi-
leiki. Eigi helgileikir að ná listrænni fullkomnun, verður að sjálfsögðu
að leggja allt kapp á að hagnýta krafta þeirra manna, sem kunna til leik-
menntar. Kirkjuleikarar þurfa að kunna sína iþrótt, engu siður en t. d.
organistar og söngfólk, og engin ástæða til að ætla, að þeir eigi minni
trúartilfinningu. Listin og trúin eru hvor annarri svo nátengd, að sá,
sem er sannur listamaður, mun jafnan hafa eitthvað í sér af næmleika
fyrir því, sem heilagt er. Hitt er annað mál, að alveg eins og ólærðir
áhugamenn geta leikið vel í salarkynnum leikhúsanna, þannig hafa þeir
og flutt aðdáanlega hluti í kirkjum.
VI.
Mér hefir orðið tíðrætt um Svia í sambandi við leiksýningar kirkj-
unnar, af því að þar er ég persónulega kunnugastur, en þó er vafamál,
hvort Danir standa ekki jafn-framarlega í iðkun þessarar listgreinar. Þar
hefir Rald prófastur, fyrrverandi formaður hins danska prestafélags, verið
einna fremstur í flokki. Það var hann, sem fyrir nokkrum árum ferðaðist
með 23 manna leikflokk milli höfuðkirkna Danmerkur, og voru 9 prestar
meðal leikaranna. Einn danskur prestur hefir í útvarpserindi mjög nýlega
komið fram með þá uppástungu, að guðfræðideild Kaupmannahafnar-
háskóla taki upp kennslu i leikmennt og leiksögu, með tilhlýðilegum
æfingum i meðferð helgileika. Þessi hugmynd á ef til vill langt í land
til þess að verða að veruleika, en skemmtilegt er til þess að vita, að hún
skuli koma fram hjá slíkri menningarþjóð sem Dönum. Hér er mikið í
húfi, að sá gróður, sem nú er að vaxa, verði ekki villigróður, heldur hljóti
nákvæma ræktun. Að öðrum kosti getur hann orðið fremur til ills en góðs,
enda höfum vér dæmi miðaldakirkjunnar ekki aðeins til eftirbreytni,