Kirkjuritið - 01.11.1970, Qupperneq 9
KIRKJURITIÐ
391
hefur Páll postuli sennilega farið sem fjötraður fangi, er
hann kom til Rómar úr ferSinni, sem sagt er frá af aSdáunar-
VerSri snilld í 27. kapítula Postulasögunnar. Og ef til vill
einnig Pjetur, sem þó liefir sennilega komiS til Rómar sem
frjáls maSur, í lieimsókn eSa eftirlitsferS til trúbræSra sinna.
^jálfsagt er ekki öllum ljóst hjer úti á Islandi, livernig kata-
honiburnar eSa grafhýsin undir Róm hafa til orSiS. ÞaS er
Mndarlegt aS koma ofan í æfaforn jarSgöng, þar sem gerSar
eru syllur í veggi eSa byggS smágrafhýsi, — og þannig eru
hver göngin niSurundan öSrum, eins og margra hæSa liús
sJeu byggS neSan jarðar. Sums staðar er ferðin ofan í graf-
hýsin liafin niður um gólfið á kirkju, sem sjálf er ofan jarðar.
^u er ekki svo að skilja, að grafhýsin liafi verið grafin neðar
°g neðar, heldur öfugt. Hin neSstu eru elzt. Þetta ]>ýðir
landið liefir hækkaS. Eins og bæjarstæði í íslenzkum sveit-
Utii sýna hækkandi húsgrunn, og eitt liúsið byggt þar sem
aunað hafði staðið, þannig liafa húsin í Róm verið hyggð
hvort ofan á annað í margar aldir. Þegar ný liús voru hyggð
Var grjótið tekið úr liálflirundum eða ónýtum byggingum og
Uiannvirkjum, til að nota það að nýju. Þeir, sem byggðu stór-
''ýsi, liöfðu ekki alltaf fyrir því að ryðja eldri liúsum burtu,
heldur fyRtu þau upp, báru að þeim, og mynduðu nýjan
lusgrunn ofan á. Við fórum inn í Klemensarkirkjuna, gengum
"iður stiga, og komum þá niður í eldri kirkju, sem á sínum
h'ina hafði verið ofan jarðar. Ennþá neðar lá leiðin inn í
,nnsteri guðsins Miþras, og í sömu hæð voru forn grafhýsi,
Se,n sum hafa verið til á dögum Nerós. Ennþá meiri fyrir-
ierðar eru grafhýsin, sem kennd eru við CaRixtus. Þar er
j'egt að sjá, hvernig siðirnir liafa breyzt með breyttri trú. Við
sJuum syllur, sem hafa verið gerðar til þess að vera liinzta
'ilurúm liinna dánu, og þegar líkbrennsla tíðkaðist, liefir
‘lskan verið sett í krukkur, eins og gert er enn í dag. Sums
sh*ðar eru göt, þar sem lieiðnir menn liafa rennt niður mat
1 a iiðru, sem þeir gerðu ráð fyrir að dánir vinir þeirra þyrftu
lneð í Hel, Hades, undirheimum. Hugmyndirnar um líf eftir
Juðann voru harla dapurlegar. Og hjer hefir vald dauðans
'erið sárt og svíðandi. Á líksyRunum liafa einnig fundist hlut-
’ er menn vildu láta fylgja hinum dánu, þar á meðal tölu-
e,t af leikföngum lítilla barna, brúður og smáhlutir, því að