Kirkjuritið - 01.04.1978, Síða 12

en í Noregi var fyrsta kristniboðsfélag-
ið, Det Norske Misjonsselskap, Norska
kristniboðsfélagið, stofnað árið 1842.
Merkilegt og uppbyggilegt er að því
að gæta, að fyrstu félög, sem stofnuð
eru til þess að flytja Gyðingum fagn-
aðarerindið, eru aðeins litlu einu yngri
en önnur kristniboðsfélög. Verður
vart önnur ályktun af því dregin en sú,
að Heilagur andi hafi jafnan séð til
þess, er hann vakti elda kristniboðs-
ins, að kristnir menn gerðu sér Ijóst,
,,að Guð fer ekki í manngreinarálit,“
— ,,því að allir hafa syndgað og skort-
ir þá Guðs dýrð.“ Og í þessu efni er
hann samur frá upphafi, því að ekki
þekkjast þess dæmi, að nokkur maður
hafi borið meiri né heitari umhyggju
íyrir volferð Gyðinga en fyrsti heið-
ingjakristniboðinn, Gyðingurinn og
fariseinn, Páll. Skuldin við Gyðinga,
Grikki og útlendinga er enn söm og
jöfn. (Post. 10,34. Róm. 3,23; 9,1.—4;
1,14; 15,27).
Elzta Gyðinga-kristniboðsfélag, sem
sögur fara af, var stofnað í Bretlandi
árið 1809, sautján árum síðar en fyrsta
kristniboðs.'élagið og fimm árum síðar
en Hið brezka og erlenda Biblíufélag.
Svo sem kunnugt er, telst Hið íslenzka
Biblíufélag stofnað um sömu mundir
og þessi félög, 15. júlí 1815, og er því
eitt af elztu biblíufélögum heims. Þá
var þess enn langt að bíða, að kristni-
boðsfélög yrðu stofnuð hér á landi, en
Ebenezer Henderson, hvatamaðurinn
ágæti, er sjálfur bar í brjósti sér bruna
kristniboðans, fann hér engu að síð-
ur menn sér skylda. Og þeir kyntu
undir eldinum svo sem þeir máttu á
sinni tíð. Den Norske Israelsmisjon
telst stofnuð árið 1844, aðeins tveim
árum síðar en Det Norske Misjonssel-
skap. Svíar hefja kristniboð meðal
Gyðinga árið 1875, og Den Danske
Israelsmission er stofnuð árið 1885-
Hlutur Finna í þessu efni hefur áður
verið gerður svo stór, að nú verðuf
yfir hann hlaupið.
Lúther og Gyðingar
Marteinn Lúther reit tvær bækur un1
Gyðinga, harla ólíkar, enda liðu e,n
tuttugu ár í milli þeirra. Þykir sú fyrri
full samúðar og kristinnar vizku, °9
herma sagnir, að Gyðingar hafi keypj
hana og lesið með athygli, jafn^e
austur í Jerúsalem. Hin síðari er hins
vegar rituð af biturri andúð og misk'
unnarlausri vandlæting. Þar virðis*
Lúther hafa blindazt svo af einhverh
sárri lífsreynslu sinni, að hann reið'r
hátt og hart til höggs gegn þeim, eí
sízt skyldi. Margt hefur verið skegð'
rætt um áhrif þessara bæklinga hans-
einkum hins síðari. Skal ekki frekar e
því segja hér, heldur einungis játa, a
einna sárast þykir oss lútherskum
mönnum að hafa tekið þann síðarl
bækling í arf eftir kenniföður vorn.
Engu að síður verða lútherskir merrn
og aðrir siðbótarmenn fyrstir til ÞesS
á síðari öldum, — skömmu eftir siðb° 1
að boða Gyðingum fagnaðarerindi
Gyðinga-kristniboðsfélögin í ^an
mörku, Noregi og Svíþjóð gáfu í sarT1
einingu út stutt ágrip af sögu kristnl
boðs meðal Gyðinga fyrir nokkrum eí
um. Var það saman tekið af dr. Fre
erik Torm, próf., sem lengi var forma
ur danska félagsins. Skal nú lel
fanga þar og ýmist endursegja e
þýða.
10