Kirkjuritið - 01.04.1978, Síða 16

kristniboðar, en voru það í raun, —
þeir fyrstu meðal Gyðinga á síðari
öldum.
Þeir ferðuðust fótgangandi með staf
í hendi og mal á baki, tveir lærðir
guðfræðingar, sem áttu kost góðra
embætta og notalegra lífs. Þeir voru
ekki fastráðnir. Þeir skírðu ekki Gyð-
inga, sem tóku trúna, heldur leituðust
við að leiða þá inn í söfnuði mótmæl-
enda á hverjum stað. Þann hátt vildi
Callenberg hafa á starfinu. Og markið
setti hann og samherjar hans hátt.
Ekki skyldi látið staðar numið við ak-
urinn í Evrópu, heldur einnig farið til
Asíu og Afríku.
Gyðingar tóku kristniboðunum að
jafnaði vel. Það kom þeim á óvart, að
þeir skyldu mæltir á eigin tungu þeirra
og svo vel að sér um fræði þeirra og
háttu. Að sjálfsögðu mættu kristni-
boðarnir þó stundum hatri og óvild
meðal Gyðinga, en verstir óvinir risu
þó upp meðal kristinna manna, svo-
kallaðra. Torm prófessor ritar svo:
„Fyrsta ferðin stóð aðeins í hálfan
mánuð, en hún hafði sannfært þá
Manitius og Widmann um, að þeir
ættu saman. Annar þeirra var fullur
mikillar eftirvæntingar þess, að dýrleg
fyrirheit um framtíð ísraels væru senn
að rætast. Hinn predikaði af eldmóði
einungis með það í huga, að hvar-
vetna skyldi leita hinna týndu sauða,
einnig meðal Gyðinga, — og leiða þá
til Drottins. Raunsæi Manitiusar kom
að góðu haldi til mótvægis við þá
hneigð Widmanns, að láta leiðast af
vitrunum og hugboðum. En báðir voru
samir að óþreytandi þolgæði og trú-
mennsku.
Þeir ferðuðust saman í níu ár. 0g
saman þoldu þeir miklar þrengingah
einkum árið 1733. Þrátt fyrir viðvar-
anir Callenbergs höfðu þeir hætt sér
inn á bæheimska grund, þar sem þe'r
áttu á hættu, að litið yrði á þá sem
ferðapredikara hússíta og þeim harð-
lega refsað af rórnversk-kaþólskum
yfirvöldum. En þeir gátu ekki staðizt
hvatningu Andans til að predika
einnig fyrir Gyðingum í Bæheimi. Þeir
voru mjög fljótlega teknir höndum oQ
farið með þá sem verstu afbrota-
menn. Urðu þeir að þola ótrúleg harm-
kvæli í fjóra mánuði. Þeir voru hlekkj-
aðir á höndum og fótum, þoldu spott
og hungur, en fengu þó ætíð halclið
trúargleði sinni og veitt henni útrás 1
lofsöngvum til Guðs. Þeir vísuðu a
bug öllum tilraunum til að snúa þe'171
til kaþólskrar trúar. Hinir biblíuföstu
kristniboðar voru raunar kaþólskU
prestunum langtum fremri í orðaskip*'
um. Meðal samfanga þeirra var um
tíma Gyðingur einn. Sendiboðarn'r
tveir gripu glaðir tækifærið til að vitna
íyrir honum og þeim Gyðingum, sem
komu að vitja hans. Vitnisburður þesS'
ara tveggja votta varð helmingi þyuðn
á metum, vegna þess að þeir báru
þjáningar sínar með þeim hætti. „Me
gleðitár í augum,“ segir Manitius, ,,^e
ég oft þakkað Guði það, að við fenð
um að bera hinni miklu náð Guðs
Jesú Kristi vitni fyrir Gyðingunum'
þegar við vorum í hlekkjunum.“ ^
ingar, sem komu í vitjanir, reynd^
meira að segja stundum að bæta ney
kristniboðanna með gjöfurn."
Um síðir fregnaði Callenberg hversu
komið var fyrir þeim félögum, og t°
14