Nýjar kvöldvökur - 01.01.1940, Síða 9
FINNLAND
3
fætur til að hefja erfiði dagsins“, segir
einn finnskur rithöfundur.
Náttúra Finnlands er ekki auðug að
hinum stórfelldu eða hrikalegu svipbrigð-
um, enda þótt þau séu þar til. Það er
ekki land víðsýnisins, því að hvervetna
byrgir skógurinn sýn. En það er því auð-
ugra hinna smáfelldu svipbrigða. Hvert
vatn eða jafnvel hver vík er með sér-
kennilegum svip. Um sunnanvert landið
mætir auganu oftast sama umgerð lands-
lagsins. í dölunum, vötn og ár umkringd
háu sefi og girt engjum og ökrum. Uppi
í hlíðunum er dökkur og þungbúinn barr-
skógurinn, og í jöðrum hans bændabýlin.
En efst uppi á kollum ásanna er skógur-
inn gisinn og þar gægjast fram stórgrýt-
isbjörg og ísnúnar klappir.
Mestur hluti landsins eða 75% er skógi
klætt. Skógurinn er hvorttveggja í senn
skartklæði landsins og meginauður. Aðal-
skógartréð er fura, en greniskógar eru þó
víða um sunnanvert landið og yfirleitt
þar sem landið er frjóast. Allvíða, einkum
í mýrlendum, eru birkiskógar. Vötn, skóg-
ar og mýrlendi gera landið torvelt yfir-
ferðar og hafa því áður fyrr og eru enn
hin traustustu varnarvirki hinna löngu
landamæra, sem ókleift er að víggirða.
Hinir endalausu skógar eru þunglamaleg-
ir tilsýndar en eru fylltir duldu seið-
magni.
Helmingur skóglendisins er eign ein-
stakra smábænda, um þriðjungurinn er
ríkiseign en afgangurinn er í eigu stór-
eignamanna og hlutafélaga. Skógarnir
gefa landinu megintekjur þess. Þeim auð-
æfum, sem frá skógunum hafa verið tek-
in, þakka margir Finnar framfarir síðustu
áratuga, þar sem þjóðin hefir orðið að
reisa heilt menningarríki frá grunni að
kalla. Frá skógunum fá þeir mikilvægustu
útflutningsvöruna, timbrið er það hráefni,
sem iðnaður landsins er reistur á, og fátt
veitir fleiri mönnum atvinnu en skógur-
inn eða skógarvinnan í einhverri mynd.
Þetta er Finnum fullljóst, enda veitir rík-
ið árlega stórfé til viðhalds og ræktunar
skógunum. Mýrar eru þurrkaðar, svo að
landið verði hæft fyrir skógargróður og
nýskógur er græddur, þar sem áður voru
skóglaus svæði. Og vísindamennirnir leit-
ast við að finna ný afbrigði, sem veita
verðmeiri við en gömlu trén gera.
En skógurinn hefir einnig verið þránd-
ur í götu landnámsins. Enn eru geysivíð-
lend landflæmi um norðanvert landið ó-
numin, eða lítt byggð. Þar kalla Finnarn-
ir „ödemarkerna“. Bændabýlin, sem þar
kunna að hittast, eru afskekkt og einmana
líkt og heiðarkotin hér á íslandi.
Byggðin.
Finnar eru landbúnaðarþjóð, og hafa
verið það frá öndverðu. Um 60% landsbúa
lifa af landbúnaði, og enn býr margt af
iðnaðarverkalýð landsins úti um sveitir
og rekur smábúskap við hlið daglauna-
vinnunnar. Af þessu leiðir að borgir eru
fáar og engar stórar. Langþéttbýlast er
um landið sunnanvert, enda er landið þar
frjóast. Þar eru og helztu borgirnar.
Höfuðborgin er Helsingfors (Helsinki).
Hún stendur nálægt miðri strönd finnska
flóans. Innsigling til borgarinnar er hin
fegursta milli skógi vaxinna skerja og
eyja. Spölkorn fyrir utan borgina eru hin
ramgervu virki Sveaborg. Eru þau á 7
eyjum, og er talið að þau verði torveld-
lega með vopnum unnin, og trauðla muni
útlendur her geta haldizt við í Helsing-
fors, meðan Sveaborg stendur. Annars
verður ferðamaðurinn, sem siglir þarna
framhjá eyjunum lítið var við að nokkuð
sé við þær að athuga. Þær eru skógi
klæddar og virkin öll neðanjarðar, nema
nokkrir gamlir kastalar, sem standa mest
1*