Nýjar kvöldvökur - 01.01.1940, Side 16

10
NÝJAR KVÖLDVÖKUR
friður milli þeirra var fyrst saminn að
fullu' 14. okt. 1920 og létu þá Rússar at
hendi Petsamohéraðið í Norður-Finnlandi
og landamæri ríkjanna voru ákveðin til
fulls.
Síðan frelsisstríði Finna lauk hefir saga
þeirra verið óslitin framsóknarbarátta til
menningar og frelsis. Þá kom fyrst í ljós
hverjum hæfileikum þjóðin var gædd
ekki aðeins í stríði heldur miklu fremur í
friði. Stjórnin hefir sýnt festu og rögg í
hverju því vandamáli, sem að höndum
hefir borið. Þegar það var ljóst að komm-
únistar héldu áfram makki sínu við
Rússa var flokkur þeirra bannaður 1923,
og nokkrum árum síðar, er upp reis í
landinu nazistisk hreyfing, sem fór með
mannránum og öðrum ofbeldisverkum,
sem ógnuðu hverjum frjálslyndum manni
og lýðræðisformi ríkisins var sá flokkur
einnig bannaður eins og fyrr segir. Sýndu
Finnar þar, að þeir hafa enga tilhneig-
ingu til að láta stjórnast af einræðis-
stefnum og hafa kjark til að verja lýð-
ræðið gegn hinum eyðandi öflum þjóð-
félagsins. Sá maður, sem lengst hefir far-
ið með stjórn landsins er Svinhuvud, sem
fyrr er getið.
IV. ÞJÓÐARHAGIR.
Þess er þegar getið, að blómaskeið hefir
verið í þjóðlífi Finna á öllum sviðum síð-
an þeir heimtu frelsi sitt. Skal nú drepið
á nokkur atriði í þjóðarbúskap þeirra, er
skýra þetta nánar. íbúatala landsins er
nú 3835000, hefir þjóðinni fjölgað um
meira en eina miljón síðan á síðustu alda-
mótum og þó langmest hin síðustu 20 ár.
Fólksfjölgunin ein er að vísu ekki nokkur
beinn mælikvarði þess, að hagur þjóðar-
innar fari batnandi, en hún sýnir þó, að
lífsþróttur hennar er vaxandi.
Höfuðatvinnuvegur Finnlands er land-
búnaður eins og fyrr segir. Meira en
helmingur þjóðarinnar lifir af honum
beint eða óbeint. Jarðirnar eru yfirleitt
fremur smáar, en mikill þorri bænda á
kotið sem þeir búa á, skýrslur herma, að
um 220000 jarðir séu minni en 10 ha., og
aðeins 800 jarðir eru yfir 100 ha. að stærð.
Hins vegar er athyglisvert að 62% þeirra
manna, sem af landbúnaði lifa eiga jarð-
næði sitt sjálfir, 6% eru leiguliðar en af-
gangurinn er verkafólk. Þessar tölur sýna
ljósast, að Finnar eru smábændaþjóð og
einyrkja. En mjög hefir sjálfseignarbænd-
um fjölgað hin síðustu árin, enda verið
sett lög, er mjög bæta hagi þeirra og gera
þeim kleift að eignast jarðnæði sín. Eink-
um styrkir ríkið nýtt landnám, en mögu-
leikar þess eru nær þrotlausir í Finnlandi,
enda fer það vaxandi og hverskonar ný-
rækt með hverju ári er líður. Er talið, að
með aukinni ræktun og landnámi muni
mega margfalda þá fólkstölu, er nú lifir
af landbúnaði. Finnar þurfa því ekki að
óttast landþröng næstu árin.
Enda þótt landið geti naumast kallast
vel fallið til landbúnaðar, hvorki hvað
snertir loftslag eða frjósemi jarðvegsins,
þá gegnir samt furðu hversu fjölþættur
hann er. í öllum hinum hlýrri héröðum
landsins er stunduð akuryrkja og fjöl-
þætt garðrækt, en samhliða þessu einnig
kvikfjárrækt, einkum nautgripa. Koma
þar að góðu haldi grösug beitilönd og
engjar, sem hafðar eru til heyvinnslu á
líkan hátt og hér á íslandi. Fyrrum voru
og skógarhögg og veiðar verulegur þátt-
ur í rekstri finnska bóndans, líkt og ís-
lenzkir bændur fóru í verið. En nú er það
mjög tekið að þverra, veiðidýrum fækk-
ar við aukna ræktun og landnám, en
skógarhöggið hverfur yfir á aðrar hend-
ur. Bændabýlin finnsku standa yfirleitt
einstök, en þótt þau séu í þorpum, hefir
þar aldrei verið rekinn sameiginlegur bú-
skapur eins og þekkist víða á Norður-
löndum fyrrum, hver finnskur bóndi hef-