Sjómannadagsblaðið - 01.06.1994, Blaðsíða 95
SJÓMANNADAGSBLAÐIÐ
93
á milli hennar og varðbátsins, og skip-
herra lagði svo fyrir, að Rússanum
yrði send kúla. Stýrimaður gerði eins
og fyrir hann var lagt, og skaut hann
ellefu kúluskotum með nokkru milli-
bili, án þess að séð yrði, að skipstjór-
inn á Burna yrði þess var. Þó flutu
kúlurnar beggja megin við skip hans,
og stóðu sjóstrókarnir í loft upp, þar
sem þær komu niður. Skipherra kall-
aði nú til fyrsta stýrimanns:
,,Er ekki byssan farin að hitna?“
„Jú, dálítið!“ svaraði stýrimaður.
„Það er ekki til neins að vera að
þessu lengur,“ mælti skipherra enn-
fremur.
„Eigum við ekki að senda þeim eina
enn?“ spurði stýrimaður.
„Ojú,“ kallaði skipstjóri. En svo
hættum við þessum skratta.“
Stýrimaður miðaði allvandlega, og
mun kúlan hafa flogið yfir skipið. Og
viti menn: Allt í einu nam það staðar.
Það glaðnaði heldur en ekki yfir
þeim þremenningunum á varðbátnum.
Var stefnt rakleitt að Burna, stansað
skammt frá hlið hennar og mælt, hvar
skipin voru stödd. Kom í ljós að þau
voru átta sjómílur utan við landhelgi.
Þarna var sjór ekki eins sléttur og inni
á firðinum, og hjálpuðust þeir að því,
þremenningarnir, að skjóta út báti.
Niður í hann steig stýrimaðurinn einn
síns liðs og reri yfir að Burna, en vél-
stjórinn stóð reiðubúinn við fallbyss-
una.
Stýrimaður kleif upp á Burna og
batt bát sinn. Síðan fór hann upp á
stjórnpall til fúndar við skipstjóra.
Hann virtist ekki skilja eitt orð af en-
sku stýrimannsins, og greip þá stýri-
maður til dráttlistarinnar. Teiknaði
hann skip með nót við skipshlið - og
síðan annað skip, sem var skammt frá.
Síðan dró hann strik frá því skipi í
nótina og benti á skipstjórann. En
skipstjórinn lét enn eins og hann skildi
ekki neitt. Stýrimanni tókst að gera
honum skiljanlegt, að þeir varðbáts-
menn hefðu þegar tekið að ólöglegum
veiðum þrjú rússnesk skip. Þá virtist
birta yfir skipstjóranum, og þegar
stýrimaður sýndi honum á ný teikn-
inguna, benti á hann sjálfan og nefndi
síðan Wolna, nafn skipsins, sem hann
hafði hjálpað til að draga í sundur nót-
ina, kinkaði skipstjóri kolli. Stýri-
manni tókst að skýra fyrir honum, að
hann ætti að afhenda skipsskjölin, og
sótti hann þau umyrðalaust og lét þau
af hendi. Þá benti stýrimaður á Faxa-
borg, síðan á léttbátinn og loks á skip-
stjórann. En skipstjóri hristi höfuðið.
Síðan pataði hann mikið og skrafaði
góða stund á sinni rússnesku. Stýri-
maður varð mjög alvarlegur, benti á
byssuna á Faxaborg og kinkaði kolli.
Þá stundi skipstjórinn þungan og fór
því næst ofan í léttibátinn. Stýrimaður
fylgdi honum eftir en var ekki búinn
að losa festina, þegar skipstjórinn
buldraði eitthvað og þaut upp á skip
sitt. Stýrimaður hikaði lítið eitt, en fór
síðan á eftir skipstjóra. Hann mætti
honum á þilfarinu. Hann var með
græna hárgreiðu í hendi, sagði eitt-
hvað, leit á stýrimann og sýndi honum
greiðuna. Leit svo út, sem skipstjóri
hefði aðeins gert sér ferð eftir þessu
snyrtitæki, því að nú fór hann um-
svifalaust ofan í bátinn og síðan með
stýrimanni yfir í Faxaborg. Skipherra
sýndi honum þar sjókort, benti á stað-
inn, sem skipin voru á, og sýndi hon-
um síðan, hvar hann hefði verið stadd-
ur, þá er hann hefði aðstoðað Wolna
við ólöglegar veiðar. Skipstjóri athug-
aði kortin af gaumgæfni, tuldraði eitt-
hvað annað veifið á sínu máli, en
kinkaði að lokum kolli til samþykkis
bendingum skipherra. Stýrimaður reri
síðan með hinn rússneska skipstjóra
yfir að Burna, lét hann fara upp á skip-
ið og gat komið honum í skilning um,
að það ætti að fylgja varðskipinu eftir,
eins og hin skipin, sem tekin höfðu
verið í landhelgi. Síðan skýrði hann
það fyrir skipstjóra, að hann hygðist
taka fyrsta stýrimann með sér yfir í
varðbátinn. Skipstjóri gerði skiljan-
legt, að stýrimaðurinn væri lasinn, en
benti á annan mann í hans stað. Stýri-
maðurinn íslenski þóttist skilja, að sá
væri bátsmaður, tók hann gildan sem
gísl og flutti hann yfir í Faxaborg.
Því næst var haldið af stað inn fjörð-
inn og stefnt að Zenit, rússneska skip-
inu, sem annar stýrimaður hafði
stokkið yfir í ásamt einum af hásetun-
um. Fylgdi Burna varðbátnum eftir,
eins og skipstjóranum hafði verið fyr-
ir lagt. Var rennt upp að hliðinni á
Zenit og skipin tengd saman. Annar
stýrimaður og félagi hans höfðu ekki
hafst annað að en að gæta þess, að
skipið biði. Nú fóru þeir skipherrann
og fyrsti stýrimaður til fundar við
skipstjórann rússneska. Skipherrann
tilkynnti honum, að hann væri sakað-
ur um landhelgisbrot og kom honum í
skilning um, að hann ætti að afhenda
skipsskjölin. Skipstjóri þóttist í fyrstu
ekki skilja, hvað fram á væri farið, en
auðsætt var á svip hans og látbragði,
að slíku var ekki til að dreifa. Hann
benti, buldraði og pataði, en lét allt í
einu undan og sótti skjölin. Fyrsti
stýrimaður varskipsins tók við þeim,
en skyndilega hrifsaði skipstjórinn
rússneski þau af honum. Annar stýri-
maður stóð með skammbyssuna í
hendinni. Fyrsti stýrimaður greip
hana og beindi henni að Rússanum.
Þá drúpti hann höfði og afhenti skjölin
orðalaust. Skipherra og fyrsti stýri-
maður tóku því næst stýrimanninn á
Zenit með sér yfir í Faxaborg, en
skildu þá eftir hjá Rússunum, annan
stýrimann og hásetann.
Faxaborg var leyst úr tengslum við
Zenit og síðan var siglt af stað og ferð-
inni heitið til Seyðisfjarðar til fundar
við sýslumann Norðmýlinga. Þegar
þetta gerðist, var klukkan tvö eftir há-
degi.
Nú voru á Faxaborginni fjórir Rúss-
ar, þreklegir sjómenn og vasklegir, og
þrír þjónar íslenskrar landhelgis-
gæslu, skipherra, fyrsti stýrimaður og
fyrsti vélstjóri. Rússunum hafði verið
vísað til vistar í borðsalnum, og sátu
þeir þar prúðir og hljóðlátir og töluðu
fremur lítið saman. Voru þeir þannig á
svipinn, sem þeir væru haldnir nokkr-
um kvíða fyrir því, hvað við tæki.
Eins og áður er getið, hafði mat-
sveinninn lokið við að matreiða mið-
degisverð handa skipverjum, þá er
hann tók að sér varðstöðu á Wolna, og
hafði gengið frá matnum í kæliklefa
bátsins. Skipherra, stýrimaður og vél-
stjóri snæddu nú til skiptis, en síðan
bar stýrimaður á borð fyrir Rússana.
Var það ekkert ómeti, sem fram var
borið, steikt kindakjöt, brúnaðar kart-
öflur og gulur búðingur. Bauð stýri-
maður Rússunum að gjöra svo vel, en
þeir hristu höfuðið og snertu ekki við
matnum. Hann bauð þeim matinn á
ný, en árangurslaust. Eftir stutta stund
bauð hann þeim upp á réttina í þriðja
skipti, en þeir voru jafn þverir og áður.
Gutu þeir augunum hver til annars og
voru mjög þungbúnir á svipinn. Stýri-
maður tók þá eftir því, að hann hafði
gleymt dýfunni, sem átti að fylgja
búðingnum. Hún var rauð, og stýri-