Eimreiðin - 01.04.1937, Page 115

®imreiðin
RITSJÁ
23;')
ÞÆTTIR ÚR SÖGU REYKJAVÍKUR. — Gcfnir út végna 150 ára af-
JVœlis Reykjavikurkaupstaðar. — Revkjavík 1936 (Félagið »Ingólfur«). —•
Hinn 18. ágúst 1786 öðlaðist Revkjavík kaupstaðarréttindi, og voru þvi
l'r>6 ár liðin frá þessum atburði 18. ágúst 1936. í minningu þess er bók
l'essi til orðin. Tólf höfundar leggja til efni í liana, en Guðni Jónsson,
'"flgister, hefur ritað formála, séð um prentun og samið nafnaskrá aftan
v‘ð ritið. Fyrstur ritar Jón biskup Helgason grein, er hann nefnir »Reykjavik
1 reifum«, en dr. Jón mun fróðastur allra núlifandi manna urn sögu Reykja-
v,kur. Georg Ólafsson, bankastjóri, ritar um bvggingarsögu Reykjavíkur,
l’eir Þórður Ólafsson praep. hon. og Geir Sigurðsson, skipstjóri, um fisk-
'eiðar Revkvikinga á siðari helmingi 1!). aldar, dr. Rjörn Rjörnsson, hag-
frœðingur, um verzlun i Reykjavilt 1849—1863, Guðbrandur Jónsson, pró-
fessor, um upphaf iðnaðarmannastéttar í Reykjavik, og Vigfús Guðmunds-
s°n um búnað Reykvikinga. Þá ritar Vilhjálmur Þ. Gíslason, skólastj., um
i);,ð, hversu Reykjavík varð höfuðstaður, Ólafur Lárusson, prófessor, um
s*jórnarskipun Revkjavíkur, og Lárus Sigurbjörnsson um upphaf leiklistar
1 ^eykjavik. Loks klylikja þeir út, dr. Guðmundur Finnbogason, með grein,
ifevkjavik i Ijóðum, og Hallgrimur Hallgrimsson, bókavörður, með um-
In;eli útlendra ferðamanna um höfuðstaðinn. — Flins og lætur að likum
er mikill fróðleikur saman kominn um Reykjavik i þessum ritgerðum,
|>ótt nokkuð misjafnar séu að gæðum og efnið valið nokkuð af handahófi
1 l’sr sumar. Kvæðin um Revkjavik eru valin úr islenzkum Ijóðum, alt
*r;i niiðri 18. öld og fram á siðustu ár, en sumra beztu kvæðanna, sem
11,11 Reykjavik liafa verið ort, saknar maður þarna. — Dr þvi ritgerð er
l'arna um ummæli útlendra ferðamanna urn ltevkjavik, hefði t. d. mátt
8eta um hina itarlegu lýsingu Fredericks Howells á höfuðstaðnum, i »Ice-
Dtndic Pictures«, og jafnvel á ýms ummæli C. W. Shepherds i »The Nortli-
est Peninsula of Iceland« o. fl., en sleppa i staðinn ýmsu úr liinni löngu
b’singu E. F. Bergströms á Reykjavik, sem er ekki laus við mærð. Annars
vr það ekki vandalaust að velja úr öllum vaðli útlendinga um ísland, og
þ‘j einnig um Reykjavik, þvi ekki hefur nema fátt eitt af því menningar-
'c8f og sögulegt gildi. — Frágangur allur á þessu minningarriti er hinn
vandaðasti. Sv. S.
v°9t, H’. II.: ALTNORWEGENS URFEHDEBANN UND DER GELEITS-
3CH\VUR. — Weimar 1936. Verlag Herm. Böhlaus Nachf. (215 bls. 8vo-
erð; Rm 8,40).----Þetta rit er liður úr stærra verki, MF’orschungen
Zllni deutschen Recht«, en þó sjálfstæð bók um hin görnlu »trygðamál«
”8 »griðamál« i norrænum rétti. — Vakning Þjóðverja til vitundar um
þinn germanska uppruna sinn hefur leitt til þess, að þeir leggja nú hina
ntestu stund á að rannsaka fornar menningar-heimildir frænda sinna á
A'orðurlöndum, einkum til að fá vitneskju um, hvernig menningin var i
s,nni hreinu mvnd, áður en hún fór að blandast mjög af kristnum kenn-
’ngum og öðrum aðfluttum áhrifum. — Sem geta má nærri eru islenzku
*°rnritin ein aðal-lieimild höfundar um þessi cfni og fjöldi tilvitnana á