Eimreiðin - 01.10.1943, Page 69

EIMHEIÐIN
FÓRNIR OG FÓRNARSIÐIR
341
annað af dýrinu. Þegar negrarnir á Guineaströndinni tórna
sauð eða geit, skilja þeir guðdóminum aðeins ei'tir hluta úr
innýflunum, en éta sjálfir allt hitt. Þegar Tungusarnir í Síb-
eriu fórna, skilja þeir aðeins eftir mörbita úr fórnardýrinu
og hluta af lifrinni handa guðdóminum. Forn-Grikkir fórn-
uðu brennifórn með því að brenna aðeins fituna og beinin úi
iórnaruxunum, en sátu sjálfir að veizlu um kjötið. "S ið eitt
slikt tækifæri narraði hinn kæni Promeþeifs guðinn Seif, svo
að hann varð af fórninni. Sumir villtir kynflokkar hafa þann
sið að fórna guðdóminum fremstu kjultunni af einum fingii
einhvers i flokknum, þegar hættur, veikindi eða því um líkt
ber að garði. Kemur þá kjúkan i stað mannfórnar. Stundum
nægir jafnvel að fórna fingri úr gulli í stað mannsfingurs.
Er þá um tvöfalda undanþágu að ræða frá upprunalegu fórn-
inni: í fyrsta lagi leyft að fórna mannsfingri í staðinn fyrir
nianninn sjálfan og í öðru lagi gervifingri i stað fingursins.
Stundum er það nægilegt að fórna höfuðhári mannsins í stað
mannfúrna eða rista skinnsprettur á hörund sitt, taka sér
klóð. Þekkist sá siður ennþá sums staðar í Evrópu. Allt eru
betta leifar horfinna og stundum gleymdra fórnarathafna og
ni« oftast hafðar um hönd án þess að menn geri sér Ijósa grein
fyrir þeim.
V.
Eins og gefur að skilja, hefur kristindómurinn ekki farið
varhluta af fórnarhugmyndinni, eins og hún birttót í ýmsum
forn-trúarbrögðum, og þá eðlilega fyrst og fremst i Jahve-
trúnni. Nægir þar að benda á friðþægingarkenningu kirkj-
annar, sem er reist á gyðinglegum fórnarhugmyndum. En
t(,i narhugmyndin kemur víðar fram í kristninni, einkum
"íeðal grísk-kaþólskra og rómversk-kaþólskra þjóða.
Meðal bændanna í Búlgaríu er það siður enn þann dag í
óag að fórna lambi á degi heilags Georgs, og á Maríumessu
loina ]>eir lömbum, kiðlingum, hunangi, víni o. s. irv., svo
^öinin þeirra megi njóta langra lífdaga. Meðal bænda í Aust-
l|i-Russlandi er Jiað enn siður að bera fram fæðu á kvöldin
^Air húsandann, svo hann ekki brjóti borð og bekki og um-
llnni öllu í húsinu yfir nóttina. Þetta er ekki ósvipað þeirri