Eimreiðin - 01.07.1948, Page 147

EIMREIÐIN
RITSJÁ
307
verk sinna höfunda. En þá verða þær
líka að vera rétt skráðar og rétt með
þær farið.
Við fljótlegan yfirlestur þessa
vísnasafns rakst ég á vísur, sem ekki
eru rétt með farnar, og jafnvel ekki
rétt feðraðar.
Það kann nú að kallast „að bera
í bakkafullan lækinn“ að vera að
skipta sér af þessu. Skulu því ekki
teknar hér til atliugunar nema aðeins
tvcer vísur af minnst tíu eða tólf, sem
þörf hefði verið að leiðrétta, en efni
þeirra flestra er svo lítið, að þær
leyfa ekki meiri aðfinnslur en þær
innihalda sjálfar.
Á bls. 76 er eftirfarandi vísa þannig
skráð í „Vísnasafninu“:
„Daðurreygð og opimnynnt,
álkuteygð og snúin,
axlareigð og illa kynnt,
út sig leigði frúin“.
Hvorki vísan sjálf né höfundar-
nafnið er rétt með farið í „Vísna-
safninu“. Höfundur vísunnar er Guð-
mundur Eyjólfsson Geirdal. Höfund-
arnafnið á því að skrifast með upp-
hafsstöfunum G. E. G„ en ekki með
þrem G-um, eins og í „Vísnabókinni“
stendur. Þetta nægir til þess, að
vísan gæti, með tíð og tíma, orðið
eignuð allt öðrum liöfundi en þeim
rétta, enda þótt hún væri rétt með
farin að öðru leyti, en það er langt
frá því að svo sé. Höfundurinn er
til heimilis hér í Reykjavík, að
Grenimel 35, en er nú fatlaður og
getur því ekki borið hönd fyrir höfuð
sér skriflega, er þó málhress og ineð
fullu ráði og rænu. Hann er mjög
óánægður með meðferðina á sér og
sinni vísu. Það var aldrei vilji höf.
að vísan yrði birt og sízt afbökuð.
Vísan er ekki gömul og rétt með
farin, segir sá rétti höfundur, að
sjálfur hafi hann vÍ6una ort, eins og
hún hljóðar hér eftirfarandi:
„Daðureygð og opinmynnt,
álkuteygð og snúin,
axlareigð og allvel kynt
út sig leigði frúin“.
Frúin var ekki „daðurreygð", eins og
„Vísnasafnið“ vill vera Iáta, heldur
daðureygð. En það er ekki nóg með
það. Orðið „eygð“ er einn af stuðlum
vísunnar, en með breytingu „Vísna-
bókarinnar“ er stuðlinum burtu kippt
og vísan gerð að rímleysu. Svo var
,,frúin“ ekki „illa kynnt“, eins og
Vísnabókin vill hafa liana, heldur
þvert á móti: „allvel kynt“, og á
að skrifast með aðeins einu enni, af
því það er ekki dregið af opinberrí
kynningu, eða ytra fasi, þó öllu 6é
þar sem ákjósanlegast til skila haldið.
Hin vísan, er hér verður gerð að
umtalsefni, er á bls. 106 í „Vísna-
safninu“; raunar rétt feðruð, en rangt
með farin. Sú vísa er eftir Einar Bene-
diktsson, og liafa sumir talið það sið-
ustu vísu skáldsins, en það er ekki
rétt. I „Vísnasafninu“ er hún skráð
svona:
„Gengi er valt, þá fé er falt,
— fagna skalt í liljóði. —
Hitt kom alltaf hundraðfalt
sem hjartað galt úr sjóði“.
í eiginhandarriti höfundarins, er
hann gaf mér, er vísa þessi stafrétt
og orðrétt þannig stíluð:
„Gengi er valt þar fé er falt,
— fagna skalt í ldjóði;
hitt bar alltaf hundraðfalt,
er hjartað galt úr sjóði“.
Ef athugaður er hrynjandi vísunn-
ar (,rhytm“), þá er hún mjög röng
eins og hún er birt í „Vísnasafninu“.
1 eiginhandarriti höfundarins sjálfs
er orðinu „þar“, í fyrstu Ijóðlínu,
teflt fram og rímað, sem innrími,
móti orðinu „bar“ í þriðju ljóðlínu.