Eimreiðin


Eimreiðin - 01.07.1948, Blaðsíða 144

Eimreiðin - 01.07.1948, Blaðsíða 144
304 RITSJÁ EIMREIÐIN aftur á móti mega heimta, að rétt sé með það farið, en eigi aflagað. Eins og öllum má vera kunnugt, er eigin- liandarrit Hallgríms Péturssonar að- eins til af Passíusálmunum og tveim sálmum öðrum. 011 önnur kvæði hans ■og sáhnar eru einungis til í afskrift- tim, sem óvíst er, liversu réttar kunna ■að vera. Það liefur nú í seinni tíð verið viðtekin regla við allar út- gáfur Passíusáhnanna að prenta þá erðrétt eflir eigin handriti höfundar- ins, og hið sania hefur átt að gilda um það, sem úr þessunt sálmum er tekið, án þess að þeir séu prentaðir sem ein lieild. Þessari viðteknu reglu hefur sálntahókarnefndin eigi fundið sér skylt að fylgja, eða eigi hirt um það, og var slíkt þó fyrirliafnarlaust. Skulu nú hér tilgreindar ntisfellur þær, er á þessu ltafa orðið: Nr. 148 3. v. „langaði þó“, f. „lang- aði víst“. Nr. 152 2. v. „hver einn vill forða“, f. „hver einn vill bjarga“. Nr. 152 4. v. „í óvina skilinn“, f. „í óvina látinn“. Nr. 203 3. v. „frelsaður kem eg“, f. „frelsaður kem eg þá“. Nr. 295 4. v. „syndagjald“, f. „hefndargjald". Nr. 296 2. v. „hógværleg“, f. „hóg- værlig“. Nr. 297 3. v. á eftir „dauða- stund“, er „minni“ ofaukið. Nr. 298 5. v. „ef þú iðrandi hér í trúnni Jesúnt sér“, á að vera „ef þú iðrandi sér x trúnni Jesúnt hér“. Nr. 298 6. v. „réttir“, f. „hressir“. Nr. 319 3. v. „sorg og kvöl“, f. „straff og kvöl“. Nr. 330 2. v. „náttúrleg“, f. „náttúr- lig“. Nr. 374 1. v. „ýmisleg“, f. „ýmis- lig“. Nr. 383 2. v. „heizk“, f. „bitur“. Nr. 383 3. v. „kall og 3. v. „leysti“, f. „frelsi". Nr. 383 4. v. „Hrópar nú yfir mig“, f. „Hrópar nú yfir mér“. Þá rná og bæta því við, að kvöldversið: „Sólin til fjalla fljótt“ eftir Hallgrínt Pétursson, sein góðu heilli er tekið inn í hókina, liefði að líkindum mátt halda sér þar óbreytt, en svo er þó eigi. í handriti því, sem Grímur Thomsen prentar versið eftir, er næstfyrsta ljóðlína þannig: „fer að sjóndeildar liring", en í sálntabókinni er hún þannig: „fer um sjóndeildar hring“, og þriðja ljóðlina hjá Gr. Th. „tekur að nálgast nótt“, en í sálma- bókinni: „senn tekur nálgast nótt“. Er breytingin á síðar nefndu Ijóðlín- unni fremur til lýta en bóta. Nefnd sú, er gerði úr garði liina fyrri sálmabók (sjö skálda nefndin), lét sér mjög annt um að sálntarnir væru sönghæfir, þ. e. að þeir væru ortir undir reglubundnum bragar- háttum, sem santsvöruðu deildaskip- un í söng, án þess að misboðið væri íslenzkri tungu, að því er áherzlu atkvæða snertir, enda voru allir nefndarmennirnir mjög vel að sér um þessi efni. Gerði nefndin því nokkurar breytingar á gömlum sálm- um, til þess að lagfæra gallana. Má fullyrða, að slíkar umbætur liafa tek- izt yfirleitt svo vel, að eigi verður á betra kosið. T. d. má nefna sálminn „Heyr mín hljóð“ o. s. frv. Þessi sálmur er allntikið breyttur að orða- skipun frá því sem hann var frum- kveðinn, og mun trauðlega mega finna, að liann liafi neins í misst við breytinguna, hvorki að anda né efni- Mönnum var þá ókunnugt, ltver höf- undur sálmsins væri, en nýja nefndin telur Brynjólf Jónsson frá Minna- Núpi hafa ort liann, sem auðvitað er fjarri öllum sanni. Til þess að svo gæti verið, liefði Brynjólfur orðið að yrkja liann meir en 170 árum áður en hann fæddist jarðneskri fæðingu. Sálmurinn mun vera ortur af Bjarna Jónssyni Borgfirðingaskáldi, sem lifði samtímis höfundi Passíusálmanna. Ekki er nú því að heilsa, að þetta sé eini sáhuurinn i bók þessari, sem
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84
Blaðsíða 85
Blaðsíða 86
Blaðsíða 87
Blaðsíða 88
Blaðsíða 89
Blaðsíða 90
Blaðsíða 91
Blaðsíða 92
Blaðsíða 93
Blaðsíða 94
Blaðsíða 95
Blaðsíða 96
Blaðsíða 97
Blaðsíða 98
Blaðsíða 99
Blaðsíða 100
Blaðsíða 101
Blaðsíða 102
Blaðsíða 103
Blaðsíða 104
Blaðsíða 105
Blaðsíða 106
Blaðsíða 107
Blaðsíða 108
Blaðsíða 109
Blaðsíða 110
Blaðsíða 111
Blaðsíða 112
Blaðsíða 113
Blaðsíða 114
Blaðsíða 115
Blaðsíða 116
Blaðsíða 117
Blaðsíða 118
Blaðsíða 119
Blaðsíða 120
Blaðsíða 121
Blaðsíða 122
Blaðsíða 123
Blaðsíða 124
Blaðsíða 125
Blaðsíða 126
Blaðsíða 127
Blaðsíða 128
Blaðsíða 129
Blaðsíða 130
Blaðsíða 131
Blaðsíða 132
Blaðsíða 133
Blaðsíða 134
Blaðsíða 135
Blaðsíða 136
Blaðsíða 137
Blaðsíða 138
Blaðsíða 139
Blaðsíða 140
Blaðsíða 141
Blaðsíða 142
Blaðsíða 143
Blaðsíða 144
Blaðsíða 145
Blaðsíða 146
Blaðsíða 147
Blaðsíða 148
Blaðsíða 149
Blaðsíða 150
Blaðsíða 151
Blaðsíða 152
Blaðsíða 153
Blaðsíða 154
Blaðsíða 155
Blaðsíða 156
Blaðsíða 157
Blaðsíða 158
Blaðsíða 159
Blaðsíða 160

x

Eimreiðin

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Eimreiðin
https://timarit.is/publication/229

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.