Eimreiðin


Eimreiðin - 01.07.1948, Síða 144

Eimreiðin - 01.07.1948, Síða 144
304 RITSJÁ EIMREIÐIN aftur á móti mega heimta, að rétt sé með það farið, en eigi aflagað. Eins og öllum má vera kunnugt, er eigin- liandarrit Hallgríms Péturssonar að- eins til af Passíusálmunum og tveim sálmum öðrum. 011 önnur kvæði hans ■og sáhnar eru einungis til í afskrift- tim, sem óvíst er, liversu réttar kunna ■að vera. Það liefur nú í seinni tíð verið viðtekin regla við allar út- gáfur Passíusáhnanna að prenta þá erðrétt eflir eigin handriti höfundar- ins, og hið sania hefur átt að gilda um það, sem úr þessunt sálmum er tekið, án þess að þeir séu prentaðir sem ein lieild. Þessari viðteknu reglu hefur sálntahókarnefndin eigi fundið sér skylt að fylgja, eða eigi hirt um það, og var slíkt þó fyrirliafnarlaust. Skulu nú hér tilgreindar ntisfellur þær, er á þessu ltafa orðið: Nr. 148 3. v. „langaði þó“, f. „lang- aði víst“. Nr. 152 2. v. „hver einn vill forða“, f. „hver einn vill bjarga“. Nr. 152 4. v. „í óvina skilinn“, f. „í óvina látinn“. Nr. 203 3. v. „frelsaður kem eg“, f. „frelsaður kem eg þá“. Nr. 295 4. v. „syndagjald“, f. „hefndargjald". Nr. 296 2. v. „hógværleg“, f. „hóg- værlig“. Nr. 297 3. v. á eftir „dauða- stund“, er „minni“ ofaukið. Nr. 298 5. v. „ef þú iðrandi hér í trúnni Jesúnt sér“, á að vera „ef þú iðrandi sér x trúnni Jesúnt hér“. Nr. 298 6. v. „réttir“, f. „hressir“. Nr. 319 3. v. „sorg og kvöl“, f. „straff og kvöl“. Nr. 330 2. v. „náttúrleg“, f. „náttúr- lig“. Nr. 374 1. v. „ýmisleg“, f. „ýmis- lig“. Nr. 383 2. v. „heizk“, f. „bitur“. Nr. 383 3. v. „kall og 3. v. „leysti“, f. „frelsi". Nr. 383 4. v. „Hrópar nú yfir mig“, f. „Hrópar nú yfir mér“. Þá rná og bæta því við, að kvöldversið: „Sólin til fjalla fljótt“ eftir Hallgrínt Pétursson, sein góðu heilli er tekið inn í hókina, liefði að líkindum mátt halda sér þar óbreytt, en svo er þó eigi. í handriti því, sem Grímur Thomsen prentar versið eftir, er næstfyrsta ljóðlína þannig: „fer að sjóndeildar liring", en í sálntabókinni er hún þannig: „fer um sjóndeildar hring“, og þriðja ljóðlina hjá Gr. Th. „tekur að nálgast nótt“, en í sálma- bókinni: „senn tekur nálgast nótt“. Er breytingin á síðar nefndu Ijóðlín- unni fremur til lýta en bóta. Nefnd sú, er gerði úr garði liina fyrri sálmabók (sjö skálda nefndin), lét sér mjög annt um að sálntarnir væru sönghæfir, þ. e. að þeir væru ortir undir reglubundnum bragar- háttum, sem santsvöruðu deildaskip- un í söng, án þess að misboðið væri íslenzkri tungu, að því er áherzlu atkvæða snertir, enda voru allir nefndarmennirnir mjög vel að sér um þessi efni. Gerði nefndin því nokkurar breytingar á gömlum sálm- um, til þess að lagfæra gallana. Má fullyrða, að slíkar umbætur liafa tek- izt yfirleitt svo vel, að eigi verður á betra kosið. T. d. má nefna sálminn „Heyr mín hljóð“ o. s. frv. Þessi sálmur er allntikið breyttur að orða- skipun frá því sem hann var frum- kveðinn, og mun trauðlega mega finna, að liann liafi neins í misst við breytinguna, hvorki að anda né efni- Mönnum var þá ókunnugt, ltver höf- undur sálmsins væri, en nýja nefndin telur Brynjólf Jónsson frá Minna- Núpi hafa ort liann, sem auðvitað er fjarri öllum sanni. Til þess að svo gæti verið, liefði Brynjólfur orðið að yrkja liann meir en 170 árum áður en hann fæddist jarðneskri fæðingu. Sálmurinn mun vera ortur af Bjarna Jónssyni Borgfirðingaskáldi, sem lifði samtímis höfundi Passíusálmanna. Ekki er nú því að heilsa, að þetta sé eini sáhuurinn i bók þessari, sem
Síða 1
Síða 2
Síða 3
Síða 4
Síða 5
Síða 6
Síða 7
Síða 8
Síða 9
Síða 10
Síða 11
Síða 12
Síða 13
Síða 14
Síða 15
Síða 16
Síða 17
Síða 18
Síða 19
Síða 20
Síða 21
Síða 22
Síða 23
Síða 24
Síða 25
Síða 26
Síða 27
Síða 28
Síða 29
Síða 30
Síða 31
Síða 32
Síða 33
Síða 34
Síða 35
Síða 36
Síða 37
Síða 38
Síða 39
Síða 40
Síða 41
Síða 42
Síða 43
Síða 44
Síða 45
Síða 46
Síða 47
Síða 48
Síða 49
Síða 50
Síða 51
Síða 52
Síða 53
Síða 54
Síða 55
Síða 56
Síða 57
Síða 58
Síða 59
Síða 60
Síða 61
Síða 62
Síða 63
Síða 64
Síða 65
Síða 66
Síða 67
Síða 68
Síða 69
Síða 70
Síða 71
Síða 72
Síða 73
Síða 74
Síða 75
Síða 76
Síða 77
Síða 78
Síða 79
Síða 80
Síða 81
Síða 82
Síða 83
Síða 84
Síða 85
Síða 86
Síða 87
Síða 88
Síða 89
Síða 90
Síða 91
Síða 92
Síða 93
Síða 94
Síða 95
Síða 96
Síða 97
Síða 98
Síða 99
Síða 100
Síða 101
Síða 102
Síða 103
Síða 104
Síða 105
Síða 106
Síða 107
Síða 108
Síða 109
Síða 110
Síða 111
Síða 112
Síða 113
Síða 114
Síða 115
Síða 116
Síða 117
Síða 118
Síða 119
Síða 120
Síða 121
Síða 122
Síða 123
Síða 124
Síða 125
Síða 126
Síða 127
Síða 128
Síða 129
Síða 130
Síða 131
Síða 132
Síða 133
Síða 134
Síða 135
Síða 136
Síða 137
Síða 138
Síða 139
Síða 140
Síða 141
Síða 142
Síða 143
Síða 144
Síða 145
Síða 146
Síða 147
Síða 148
Síða 149
Síða 150
Síða 151
Síða 152
Síða 153
Síða 154
Síða 155
Síða 156
Síða 157
Síða 158
Síða 159
Síða 160

x

Eimreiðin

Beinleiðis leinki

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Eimreiðin
https://timarit.is/publication/229

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.