Eimreiðin - 01.01.1953, Blaðsíða 38

26
VESTUR-lSLENZKT TÖNSKÁLD
EIMREIÐIN
Arasonar, útvegsbónda að Gesthúsum á Álftanesi, síðar bónda í
Þerney og síðast til heimilis í Reykjavík. Sigurður Arason var
ættaður úr Húnavatnssýslu.
Helgi snikkari Jónsson, afi Sigurðar, og Guðrún kona hans,
fluttust úr Þingeyjarsýslu til Reykjavíkur á fyrri hluta 19. aldar.
Ættleggur Sigurðar í föðurætt er þannig: Helgi tónskáld Helga-
son, Jónssonar, Sturlusonar, Jónassonar. Helgi snikkari Jónsson
var bæjarfulltrúi í Reykjavík.
Helgi tónskáld, faðir Sigurðar, var fæddur í Reykjavík 28.
janúar 1848. Hann lærði trésmíði hjá föður sínum og fékkst við
húsasmíðar. Reisti hann nokkur timburhús í bænum, sem þóttu
þá veglegar byggingar, meðal annars kvennaskólann gamla, sem
nú er Sjálfstæðishúsið við Austurvöll. Á lóð þeirri við Pósthús-
stræti, sem hið mikla hús Eimskipafélags íslands stendur nú á,
reisti hann verzlunarhús og rak sjálfur verzlunina. Síðar var af-
greiðsla Sameinaða gufuskipafélagsins lengi þar til húsa og er
reyndar enn. Húsið hefur fyrir mörgum árum verið flutt á lóð
við Tryggvagötu. Helgi fékkst nokkuð við útgerð og smíðaði sjálf-
ur þilskipin. Þau hétu „Stígandi" og „Elín“. Hið síðarnefnda var
skírt eftir landshöfðingjafrúnni og var happaskip. Ennfremur
smíðaði Helgi margar brýr yfir ár á Suðurlandi. Hann var um
nokkur ár slökkviliðsstjóri í Reykjavík og átti sæti í byggingar-
nefnd og niðurjöfnunamefnd. Tvisvar fór Helgi utan til Danmerk-
ur, og dvaldi þar um hríð. Þar lærði hann harmoníum- og orgel-
byggingu. Þegar hann kom heim smíðaði hann harmoníum, sem
hlaut silfurpening að verðlaunum á iðnsýningu í Reykjavík árið
1883. Þetta var þó ekki fyrsta hljóðfærið, sem hann smíðaði, því
að á fermingaraldri hafði hann smíðað sér fiðlu. Snemma beygist
krókur til þess, sem verða vill.
Af þessu má sjá, að Helgi hefur verið mikill atkvæða- og at-
hafnamaður í bæjarlífinu á sínum tíma. En skerfur sá, sem hann
lagði til tónlistarlífs og tónlistar, mun þó ávallt talinn merkastur,
því að söngsaga íslands mun ávallt geta hans sem eins af braut-
ryðjendum á vakningartímanum. Helgi hafði numið tónfræði hjá
Rasmussen, organista við Garnison-kirkjuna í Kaupmannahöfn.
Sönglög Helga eru mörg öllum landslýð kunn og hafa verið mikið
sungin fram á þennan dag. Allir þekkja „Skarphéðinn í brenn-
unni“, „Öxar við ána“, „Svíf þú nú sæta“, „Yfir fornum frægðar-
ströndum", „Þrútið var loft“, „Nú er glatt í hverjum hól“, og eru
þá mörg ótalin, því sönglög hans skipta tugum. í Kaupmannahöfn
hafði Helgi lært að leika á hom hjá Balduin Dahl, hinum kunna