Eimreiðin - 01.09.1967, Síða 46

226
EIMREIÐIN
arlegt fyrir Azoreyjamálara fyrr
meir virðist hafa verið: víti með
eldi og brennisteini og nökturn
mönnum, sem reyna að flýja laun
syndarinnar. Á einni skreytingu
var kölski sýndur í líki blámanns.
Þá veitti ég athvgli fögrum mynd-
um af Frans frá Assisi, og á einni
þeirra var hann ekki aðeins að
prédika fyrir fuglum, heldur einn-
ig fyrir fiskum.
Ég spurði túlkinn, livort hann
gæti ekki sýnt okkur tré eða ann-
an gróður. Hann fylgdi okkur þá
að garði, umluktum á að gizka 7
metra háum trjám, er minntu á
myrtu og hann nefndi myrica faya.
Taldi hann það vera Azoreyja-
afbrigði og sagði, að eyjan Faial
drægi nafn af því. Fyrr meir, þeg-
ar appelsínurækt var mikill at-
vinnuvegur á St. Mikjálsey, voru
einatt skjólgarðar um appelsínu-
ekrurnar gegn stormum Atlants-
liafs úr myrica faya. Einkennilegt
er, hve þetta sígræna tré skiptir
fagurlega litum eftir birtunni.
Þetta kvöld var yfir því líkt og
tíbrárglit.
Þegar landnemar komu til Azor-
eyja, voru þær vaxnar skógi, eink-
um liávöxnum sedrusviði, — juni-
perus brevifolia. En skógar þessir
voru smám saman ruddir til þess
að gróðursetja eða sá þar tóbaks-
jurt, sykurreyr, maís og ótal mörgu
fleiru. Hinn frekar grannvaxni
japanski sedrusviður, sem vex nú
víða í eyjunum, kvað vera harla
ólíkur upprunalegu sedrusviðar-
tegundinni þar. Pilturinn fór með
okkur inn í forskála St. Pédro gisti-
húss, þar sem gild sneið úr juni-
perus brevifolia var til sýnis. Trjá-
bolurinn, sem sneiðin var söguð
úr, fannst í fornu öskulagi í Cete
Cidates (Borgunum sjö) á St. Mik-
jálsey.
Þá er hvelfing í Matriz-kirkju
gerð úr fallegum grátviði, er sprott-
ið hafði í Furnasdal. Kirkjan var
reist á 17. öld. í eyjunum óx líka
víða rhamnus latifolia, rauðleitur
viður af geitaviðarætt.
Á eynni Terceira var frá byrjun
17. aldar ræktað svo mikið af isatis
tinctoria — vaðurt —, að heilir
skipsfarmar af litunarjurt þessari
voru öldum saman fluttir til Eng-
lands og meginlands Evrópu, unz
indigó var uppgötvað í Asíu. Hins
vegar er blómið gult, þótt það liti
blátt. Júlíus Cæsar minnist á jurt
þessa í Gallastríðinu. Bretar
nefndu hana woad. Hann segir:
„Bretar lita sig allir með vaðurt,
svo að þeir verða dimmbláir á hör-
und; en þeim mun illmannlegri
verða þeir og ásýndum í orrust-
um.“ — Plinius segir einnig frá því,
að konur Breta hafi litað líkama
sinn með vaðurt í trúarlegum eða
trúartáknlegum tilgangi.
Spánverjar réðu yfir Azoreyjum
í 60 ár, þ. e. frá 1580—1640, og
menning á eyjunum ber þess enn
nokkur rnerki. Azoreyjabúar hafa
til dæmis að taka eins konar nauta-
at, en segja má, að það nautaat sé
göfgað, þar eð í því er aldrei út-
hellt blóði. Framan af fór nautaat
eingöngu fram á Terceira, og þar
eru naut í þessu skyni alin upp.
En fyrir nokkrum árum var stofn-