Eimreiðin - 01.01.1968, Page 62

52
EIMREIÐIN
Þegar á þetta er litið má líka ljóst vera að starf úthlutunarnefnd-
arinnar er ekki öfundsvert, og raunar er útilokað að framkvæma það
án stórhneyksla og mistaka á hverju ári. Um það standa líka deil-
urnar eftir hverja úthlutun, hvernig nefndinni hefur farnazt, þá er
hún hefur farið að skipta liinni naumu fjárveitingu þingsins milli
einstakra listamanna, og að sjálfsögðu verður það ávallt umdeilan-
legt, hverja hún velur og telur launaverða hverju sinni og hverjum
hún hafnar. Það sýnist til dærnis mörgum allharkalega að farið,
þegar nefndin, bæði nú og í fyrra, strikar út af úthlutunarlistanum
ýmsa listamenn, sem notið hafa launa árum saman og stundað hafa
listsköpun í tugi ára. En hversu sárir sem einstaka listamenn, sem
þannig útreið fá, kunna að vera úthlutunarnefndinni, tjóar þó lítið
að nöldra út í hana, rneðan hún hefur jafn takmörkuð fjárráð frá
hendi Alþingis og hún hefur haft til þessa.
Trúlega auðnast engri úthlutunarnefnd að gera svo öllum líki,
og jafnvel löggjöf um úthlutunarreglur ræður ekki lreldur fullkom-
lega bót á málefnum iistamanna, meðan allt leikur á lausu um fjár-
framlög til listlauna, eins og nú, — meðan það er undir Alþingi
kornið hverju sinni — og jafnvel afkomu ríkissjóðs —, hverjar fjár-
veitingar eru frá ári til árs.
Þess vegna er það ekki óeðlilegt, að menn séu farnir að velta því
fyrir sér, hvort ekki sé auðið að finna einhvern ákveðinn tekjustofn,
helzt nokkuð öruggan og árvissan, sem verja megi til þess að launa
skáld, rithöfunda og aðra listamenn.
I þessa átt miðar frumvarp það um laun listamanna, skálda og
rithöfunda, sem Þórarinn Þórarinsson flutti á Alþingi í vetur, en
varð ekki útrætt, enda lagði liann það fram, þegar mjög var liðið
á þingtímann. Þar leggur hann til, að laun skálda og rithöfunda
verði aðgreind frá öðrum listamannalaunum, þannig að söluskattur
sá, sem greiddur hefur verið til ríkissjóðs af sölu bóka og tímarita,
innlendra og erlendra, gangi framvegis til þess að launa skáld og
rithöfunda, en til annarra listamanna verði úthlutað þeirri fjárhæð,
sem veitt er á fjárlögum, enda verði hún aldrei lægri en lieildar-
fjárhæð sú, sem veitt var á þessu ári.
Vera má að menn verði ekki sammála um þessa hugmynd Þór-
arins, en með henni er þó hent á leið til þess að finna ákveðinn
tekjustofn, sem verja mætti til eflingar bókmenntum í landinu, með
því að launa skáld og rithöfunda af þessu fé, sem ríkissjóður hefur
að undanförnu tekið af bóksölunni til sinna þarfa. Á það má benda,