Ægir - 01.01.1986, Qupperneq 45

sinni sýkist af þessum sníkju-
dýrum nær þessu ekki úr sér aftur
vegna þess að hringormurinn
leggst í dvala í þorskinum, hann
vefur utan um sig hjúp og dvelur
þar þangað til hann kemst í þær
aðstæður að geta orðið kyn-
þroska, og kynþroska getur hann
ekki orðið nema í maga selsins.
Ef að reynt er að gera sér grein
fyrir kostnaði fiskvinnslunnar
sem þetta veldur kemur í Ijós, að
Vestfirðingar veiddu á árinu 1984
47.217 tonn af þorski. Ef þessi
þorskur væri unninn í neytenda-
pakkningar og blokk þá fengjust
úr honum 14.109 tonn. Það tæki
m.ö.o. 395.000 klst. eða 191
mannáraðtínaorminn úrþessum
afla, ef hann færi allur í neytenda-
pakkningar og blokk. Kostnaður
við að tína hringorma úr þessum
afla er um 60 til 70 milljónir
króna.
Af þessu má sjá að á landinu
öllu þá er þetta um 200 milljónir
króna. Úr þeim afla sem fer í salt
þá er áætlað að kostnaðurinn sé
á milli 50 og 70 milljónir króna,
allt eftir hvað fiskurinn er smár
sem í saltfiskvinnsluna fer.
Hér er einungis átt við launa-
kostnað við að tína hringorma úr
þorskinum og ekki talinn með sá
fjármagnskostnaður sem til þarf
að koma vegna ormatínslunnar,
svo sem Ijósaborð og annar
útbúnaður.
Varðandi hringorm í öðrum
fiski þá vil ég nefna það að í stein-
bít varð þess vart að þessi vá-
gestur var kominn í hann um
1970 og þá var farið að skrá þetta
og sýna prufutökur frá þeim tíma
að hann var á bilinu 0,7-0,8
ormar pr. kg flaka. Árið 1975 var
þetta komið upp í 1,08 orm pr.
kg flaka. 1983 var 2,5 ormar pr.
kg flaka.
Þannig hefur hin mikla aukn-
ing á hringormi í steinbít orðið á
svipuðum tíma og í þorskinum.
Það væri áhugavert að fá úr því
skorið hvortáhrifsýkingará stein-
bít hefur haft meiri áhrif á vöxt
steinbítsins en aðrar fisktegundir,
því að steinbítur sem við erum að
veiða í dag hann erekki nema um
50% af stærð þess steinbíts sem
við veiddum á árunum 1965-
1968, það munar svo geysilega
miklu hvað við erum að veiða
minni steinbít í ár heldur en við
gerðum fyrir um 20 árum. Hvort
að við erum að veiða yngri stein-
bíteða hvortvöxtursteinbítsinser
hægari en áður er mér ekki
kunnugt um, en steinbíturinn
hefur lítið verið rannsakaður.
í ýsu er sama sagan, margir
hafa haldið fram til þessa að ýsan
væri ormalaus fiskur, en því
miður er svo ekki, sýnatökur á
þessu ári sýna að ormar í ýsu er
0,7-1,5 ormur pr. kg flaka og er
það svipað og var í þorski fyrir um
20 árum, þannig að þar er svipuð
þróun og í öðrum fiskstofnum.
15
14
13
12
11
10
9
8
7
6
5
4
3
2
1
Þorskur
Ormar pr. kg flök frá 1963 til 15.10.1985
I
Togaraþorskur.
Línu- og handfæraþorskur.
Þorskur
n.iotii
17.10. 1985.
13,46 ormar
pr. kgflök.
ÆGIR-37