Ægir - 01.12.1986, Qupperneq 38

vilja nú fá lagfæringu á sínum
hlutog benda á m.a. jöfnun með-
alkvóta sóknarskipa.
Mér barst í hendur áætlun um
hver væri munur á verðmæti 500
tonna af þorski og sama magns af
karfa. Þetta er einmitt sá munur
sem er á meðalkvóta lítils togara
innan 39 metra eftir því hvort
hann ergerður útfyrirsunnan eða
norðan. Helstu niðurstöður eru:
Mismunur á aflaverðmæti er
um 5,6 milljónir króna.
Mismunur á hásetahlut er um
108 þúsund krónur.
Mismunur á framleiðsluverð-
mæti í frystihúsi er um 13,5 millj-
ónir króna.
Mismunur á áætlaðri framlegð
samkv. spá S.H. er rúmar 6 millj-
ónir króna.
Er nokkur furða þó í einhverj-
um heyrist?
Stærð fiskiskipaflotans. í síð-
asta tölublaði Ægis ritar Árni
Benediktsson um fiskveiðistjórn-
un og fullyrðir að fiskveiðiflotinn
sé of stór, en bendir líka á þá
ásókn sem er í að stækka flotann
með nýjum og stærri skipum og
við það má kannske bæta hér, -
stækkun eldri skipa. Fyrir ári
benti ég hér á fjölgun smábáta, og
í skýrslu Fiskifélags íslands frá 8.
okt. sl. um veiðar smábáta undir
10 brl. tímabilið jan./sept. 1986
kemur í Ijós aflaaukning þessa
flokks úr 22.800 tonnum í 27.297
tonn eða um 20%. Á sama tíma
höfum við svo miklar áhyggjur af
endurnýjun flotans, - og gömul,
nánast úrelt skip eru gerð út til að
halda í kvótann. Þetta mál tengist
stjórnun fiskveiða og þarf að taka
afstöðu til.
Samræming veiða og vinnslu.
í fyrrnefndri grein Árna Bene-
diktssonar segir, - með leyfi for-
seta, - „Stjórn fiskveiða og hags-
munir sjávarútvegsins verða að
fara saman í meginatriðum. Þetta
þarf að vera aðalatriði þess skipu-
lags sem við reynum að nálgast.
Það verður að sameina þá hags-
muni að veiðitæki og vinnslu-
stöðvar nýtist sem best, meðferð
hráefnis á öllum stigum verði eins
og best verður á kosið, veiðarnar
verði eins frjálsar og frekar er
kostur innan þess heildarskipu-
lags sem nauðsynlegleraðhafa."
En hvernig er staðan nú? Með
auknum útflutningi á ferskum
fiski vegna hagstæðs verðs er-
lendis, er nú talið að markaðir
fyrir framleiðslu fiskiðjuvera hér
séu komnir á hættustig. Nú berast
fregnir af stækkandi þorsk-
stofnum í Barentshafi og Norður-
sjó, m.a. er verið að auka kvóta
Norðmanna á þorski í Barentshafi
úr 400 í 600 þúsund tonn.Ef vax-
andi framboð kemur frá þessum
stöðum og hefur afgerandi áhrif á
verð á ferskfiskmörkuðunum, —
til lækkunar, hvar stöndum við
þá ef fiskiðjuver okkar og mark-
aðir eru hrunin?
Tímabundinn eða langvarandi
hráefnisskortur hefur einnig
afgerandi áhrif á stöðugleika
vinnuafls í fiskiðjuverum og er
þó ekki bætandi við meiri vanda
þar, vegna þess áróðurs sem felst
í umræðu um slor, ólykt, og vos-
búð ívinnslunni. Þófyrirtæki hafi
gert stórátak í að bæta aðbúnað
starfsfólks, þá þykir það ekki
fréttnæmt.
Stærri og stærri hópur íslend-
inga er nú alinn upp án nokkurra
tengsla við sjávarútveg, og þegar
þetta fólk hlustar á sífelldar fréttir
af metsölum á erlendum fersk-
fiskmarkaði og hins vegar af
vandræðum og vonleysi fiskiðju-
vera, þá er engin furða þótt þetta
fólk segi: Hvað er verið að basla
við þessa fiskvinnslu þegar gullið
glóir í Grimsby og Cuxhaven?"
En skiljið ekki orð mín þannig
að ég sé að fordæma sigl ingar eða
gámaútflutning með öllu. Þetta
getur farið saman og er reynt að
samræma með stjórnun innan
sumra fyrirtækja, en er til vand-
ræða hjá öðrum. Engan furðar þá
ásókn sem er í siglingar eða
gáma, þegar lesin er skýrsla
L.Í.Ú. nr. 2/1986 um yfirlit yfir
aflaverðmæti og úthaldsdagatog-
ara fyrstu 8 mánuði ársins. Hinn
gífurlegi verðmunur sem frarn
kemur fyrir afla seldan erlendis
eða hérlendisgefursína skýringu.
Ef verið er að tala um stjórnun
veiða með framtíðar-sjónarmið í
huga, verður að taka afstöðu til
þess hvort samræming við
vinnslu og markaði hennar á að
vera í dæminu.
Afkomumál. Stjórnun! er
lausnarorðið til aukinnar hag-
sældar. Þegar hagur atvinnu-
greinar batnar vegna hagstæðra
skilyrða, en tekið er það ráð að
stjórna hagsældinni með nýjum
álögum, eins og nú virðast vera
tilburðir uppi um (olíuverð og
útvegur), þá finnst manni nóg
komið með kvótastjórnunarkerf-
in, og mælirinn fullur, - þegar
afkomuþættir eru komnir í
beinan kvóta!!!
Stjórnun fiskveiða má ekki
verða til þess að auðveldara verði
að halda áfram núll-stefnunni í
afkomu sjávarútvegs. Hún á að
leiða til framtíðarhagsmuna
heildarinnar á sanngjarnan hátt.
Ef skera þarf á einhverja hnúta,
verður að gera það hiklaust og
markvisst, gefa tíma til aðlögun-
ar, en ekki murka lífið smátt og
smátt úr þeim sem verða að víkja.
Endanleg lausn verður seint
fundin, en betri lausn en síðaster
takmarkið sem við þurfum að
leita að. Við þurfum að hefja þá
leit strax, verkið er mikið en tím-
inn skammur.
738 -ÆGIR