Tímarit lögfræðinga - 01.10.1985, Blaðsíða 38

eigenda flutningsréttar (STEF) og Rithöfundasamband Islands. I því
sambandi má geta þess, að Samband flytjenda og hljómplötufram-
leiðenda (SFH) hefur hlotið löggildingu menntamálaráðherra sam-
kvæmt 47. gr. höfl. til að semja við notendur um gjald fyrir opinber-
an listflutning.
Á umræddar reglur um afnotakvöð reynir aðeins að því leyti sem
ekki er til að dreifa samningum við höfunda. Eru víðtækir samningar
í gildi milli Ríkisútvarpsins og samtaka höfunda og listflytjenda.
7.16. Bráðabirgðaupptökur útvarpsstofnana.
Samkvæmt 2. málsgr. 23. gr. höfl. er útvarpsstofnun frjáls upptaka
verks á hljóðrit eða filmur til eigin nota, ef stofnunin hefur fengið
heimild til að útvarpa því, en ekki má nota upptöku í öðru skyni. Gert
er ráð fyrir því, að annaðhvort séu gerðir samningar við samtök
höfunda um notkun og varðveislu slíkrar upptöku eða að mennta-
málaráðuneytið setji reglur um það efni. Hvorugu er þó til að dreifa
enn sem komið er.
7.17. Eignarumráð eiganda eintaks af bókmenntaverki og tónverki.
Áður er vikið að því, að meginreglan sé sú, að höfundur hafi einka-
rétt til dreifingar eintaka af verki. 1 24. gr. er gerð undantekning frá
þeirri meginreglu, að því er tekur til eintaka af bókmenntaverki eða
tónverki, og er þar gengið út frá því, að eiganda eintaksins sé heimilt
að afhenda það öðrum. Er tekið fram, að heimil sé sala, lán, leiga og
önnur dreifing til almennings á eintökum bókmenntaverka og tónverka,
sem út hafa verið gefin. Útleiga og lán tónverka á nótum til almenn-
ings eru þó óheimil án samþykkis höfundar.
Rétt er að leggja áherslu á, að 24. gr. tekur aðeins til bókmennta-
verka og tónverka. Heimildin nær því ekki til kvikmynda, til dæmis á
myndböndum.
7.18. Eignaiumráð eiganda eintaks af myndlistarverki.
Sá aðili, sem eignast eintak myndlistarverks, öðlast ekki almennan
höfundarrétt að verkinu, nema svo hafi verið sérstaklega samið. Hann
öðlast þó tilteknar heimildir, sem taldar eru í 25. gr. höfl., og tak-
markast höfundarréttur höfundar að sama skapi.
Samkv. 25. gr. höfl. á eigandi eintaks af myndlistarverki rétt til
þess, nema annars sé getið, að láta eintakið af hendi og sýna það al-
menningi, sbr. hrd. 49.1322. Eiganda er þó ekki heimil opinber kynn-
ing þess á listsýningum án samþykkis höfundar, nema á listasöfnum
108