Tímarit lögfræðinga - 01.10.1985, Blaðsíða 53

höfundur í mörgum tilfellum að beita fyrir sig almennum skaðabóta-
reglum eða samkeppnislöggjöf.
2.2. Vernd upplýsingabanka.
Eftir því sem algengara verður að upplýsingar séu geymdar í tölv-
um aukast líkur á því að alls kyns skrár séu afritaðar með því að skrá
þær í tölvur og að aðrir en þeir sem eiga tölvubankana samkeyri skrár
og afriti.
I sumum tilfellum geta upplýsingabankar notið verndar skv. 3. gr.
höfl. sem venjuleg hugverk. Dæmi um það væri alfræðibók sem liggur
fyrir í tölvu í stað venjulegs bókarforms. Ef upplýsingabanki saman-
stendur af vernduðum hugverkum eða hlutum þeirra getur hann notið
verndar sem safnverk skv. 6. gr. laganna. En hvað um þann stóra
hluta upplýsingabanka sem mun samt sem áður falla hér fyrir utan?
I höfundalögum er ákvæði, sem ætlað er að vernda, eins og tekið
er fram í greinargerð með lögunum,1) „rit sem hafa aðallega að
geyma upplýsingar um tilteknar staðreyndir, svo sem er um ýmsar
skrár og töflur“. Þetta er 50. gr. laganna, sem lítið hefur reynt á til
þessa og því óvíst hvernig á að túlka hana. Þó má fullyrða að upp-
lýsingabankar geti notið verndar skv. 50. gr. Vandinn liggur í að
ákveða hvaða skilyrði þeir þurfa að uppfylla. 1 íslenska ákvæðinu er
ekki minnst á skilyrði um visst magn upplýsinga eins og í ákvæðum
höfundalaga annars staðar á Norðurlöndum, en öruggt er að gera
verður þær kröfur að upplýsingunum sé raðað eftir ákveðnu kerfi á
einhvern hátt.
Sú vernd sem 50. gr. veitir er nokkuð frábrugðin venjulegri höf-
undaréttarvernd, þ.e. bann við eftirgerð í 10 ár frá næstu áramótum
eftir útgáfu. Sá sem t.d. lætur tölvu Háskólans prenta útskrift, þar
sem koma fram nöfn allra skráðra stúdenta í stafrófsröð, heimilisföng
þeirra og símanúmer, og gefur þetta út fær þar með einkarétt á
skránni. Hverjum sem er væri hins vegar heimilt að nota upplýsing-
arnar úr háskólatölvunni til að gefa út skrá með upplýsingum um
hvaða stúdentar eru skráðir í hverja deild.
Varðandi vernd upplýsingabankanna er tvennt að athuga. Spurning
er hvenær upplýsingabanki telst gefinn út. Forsenda útgáfuhugtaks-
ins hefur hingað til verið ákveðinn fjöldi eintaka sem almenningur á
aðgang að, en fullyrða má að það eintak af skrá, sem liggur fyrir í
tölvutæku formi, uppfylli ekki þetta skilyrði. Hins vegar er eðlilegt að
líta svo á að upplýsingabankinn sé birtur þegar almenningur á kost
1) Alþingistíðindi A 1971, bls. 1306.
123