Tímarit lögfræðinga - 01.10.1985, Síða 56

slyssins. Einnig féllst Hæstiréttur á þá úrlausn héraðsdóms, að ósann-
að væri, að E ætti einhverja sök á slysinu.
II.
I héraðsdómi er atvikum að slysinu eigi lýst sérstaklega og fram-
burður vitna ekki rakinn. Atvikum er einungis lýst óbeint með því að
rekja það, sem aðilar málsins hafa um þau að segja, er þeir gera grein
fyrir kröfum sínum. T.d. verður hvorki af héraðsdómi né dómi Hæsta-
réttar með vissu ráðið hvað olli því, að Ö missti takið á steypuslöng-
unni, en það var frumorsök slyssins.
Bótaábyrgð er felld á D með þeim rökum einum, að ófullnægjandi
búnaður á vinnustað (einkum vinnupalls) hafi valdið því, að E hlaut
þau örkuml, er áður var lýst. Ljóst er, að byggingarmeistari hússins
bar ábyrgð á þeim vanbúnaði (sbr. til hliðsjónar Hrd. 1981, 496), en
honum var ekki stefnt. Aðalágreiningsefnið var því hvort sameignar-
félagið D, sem var vinnuveitandi tjónþola, bæri skaðabótaábyrgð vegna
slyssins. Verður nú rætt stuttlega um það, en ekki verður vikið að þeim
þætti dómsins, er varðar bótafjárhæðina sjálfa.
III.
Eftir almennum reglum skaðabótaréttar ber vinnuveitandi ábyrgð
á tjóni, er hlýst af gáleysi starfsmanna sinna, en ekki tjóni, er aðeins
verður rakið til gáleysis „sjálfstæðs“ þriðja manns, þ.e. manns, sem
eigi verður talinn starfsmaður vinnuveitandans í merkingu reglunnar
um vinnuveitandaábyrgð. Samkvæmt því er ljóst, að gáleysi Ö fellir
ekki bótaskyldu á sameignarfélagið D, enda kemur ekkert fram um að
ö hafi verið háður húsbóndavaldi af hálfu D. Athugandi er, hvort með
dóminum sé lögð á sameignarfélagið D víðtækari bótaábyrgð en heim-
ilt er skv. almennum reglum, þ.e. svonefnd hrein hlutlæg ábyrgð.
D er, eins og áður segir, dæmt skaðabótaskylt vegna vanbúnaðar á
vinnustað. Þá er tekið fram í dómsforsendum, að D sem vinnuveitandi
E beri gagnvart honum ábyrgð á afleiðingum slyssins. Nánari grein
er ekki gerð fyrir því hvers vegna vinnuveitandinn beri bótaábyrgð
vegna vanbúnaðarins. Ber að skilja þessi orð dómsforsendna svo, að
vinnuveitandi beri gagnvart starfsmönnum sínum hreina hlutlæga á-
byrgð, ef þeir verða fyrir slysi í vinnu af völdum vanbúnaðar? Ef svo
er, felur dómurinn í sér mikilvægt frávik frá reglum þeim, sem almennt
er talið að gildi um skaðabætur utan samninga (sjá nánar greinina
„Bótaábyrgð vegna vinnuslysa, sem hljótast af athöfnum sjálfstæðra
framkvæmdaaðila eða af bilun eða galla í tæki,“ Tímarit lögfræðinga
126