Tímarit lögfræðinga - 01.06.1992, Page 9

Bogi Nilsson
er rannsóknarlögreglustjóri \ / /flv
Bogi Nilsson:
VOTTAR VIÐ LÖGREGLUYFIRHEYRSLUR O.FL.
1. INNGANGUR
Dómstólaskipan og löggjöf á ýmsum sviðum réttarfars breytist svo verulega á
þessu ári að margir nefna byltingu. Bylting er stórt orð og þykir sumum of djúpt í
árinni tekið þegar það er notað í þessu sambandi. Allir ættu hins vegar að geta
verið sammála um að breytingarnar séu stórfelldar og flestir taka undir þá
staðhæfingu að þær svari kröfum tímans, færi íslenska dómaskipan og íslenskt
réttarfar til nútímans.
Ekki ætla ég mér að fjalla um dómstóla- og réttarfarsbreytingarnar í þessum
skrifum heldur víkja nokkrum orðum að ákvæði, öllu heldur hluta ákvæðis, í
lögum um meðferð opinberra mála sem lætur lítið yfir sér, ákvæði sem á sínum
tíma kom inn í lög nr. 27, 5. mars 1951 og heldur enn velli í lögum nr. 19,1991.
Lagaákvæðið sem ég hef í huga er í 37. gr. laga um meðferð opinberra mála nr.
74, 1974 og er svohljóðandi:
„Við yfirheyrslu, leit, kyrrsetningu muna og aðra rannsókn skal lögreglumað-
ur hafa einn greinargóðan og trúverðugan vott hið fæsta, sé þess kostur. “
í nýju lögunum, nr. 19, 1991, leysir 2. mgr. 72. gr. 37. gr. gildandi
réttarfarslaga af hólmi og er efnislega samhljóða henni, eins og hér má sjá:
„Við yfirheyrslu og aðrar rannsóknaraðgerðir skal rannsóknari hafa einn
greinargóðan og trúverðugan vott, sé þess kostur. “
Einungis sá þáttur lagaákvæðisins sem varðar votta við yfirheyrslur lögregl-
unnar verður umfjöllunarefni mitt, en hann og lagaákvæðið í heild hefur þ\ '
miður fengið litla sem enga athygli í tengslum við endurskoðun refsiréttar-
farslaganna þótt tilefni hafi gefist.
Hér á eftir verður skírskotað til dóma þar sem vikið er að vottaákvæðinu (2),
3