Tímarit lögfræðinga - 01.06.1992, Side 57

með sér, að samningur þeirra feli í sér, að skyldu hins fyrri skuldara sé lokið og
upphaflega skuldarsambandinu þar með lokið, og að stofnast hafi nýtt skuldar-
samband, sem, eftir því sem við verður komið, er nákvæmlega eins og fyrra
skuldarsambandið.
Samningur um yfirtöku skuldar hefur almennt ekki önnur réttaráhrif en þau,
sem aðilar samningsins ætluðu honum. Það er talin eðlileg túlkun samnings um
yfirtöku skuldar samkvæmt veðskuldabréfi, sem hvílir á seldri fasteign, að
kaupandi sé einungis skuldbundinn til samræmis við ákvæði samningsins um
venjuleg greiðslukjör. Hafi veðskuldabréfið t.d. verið gjaldfellt fyrir kaup, hvílir
ekki sú skylda á kaupanda að greiða alla hina gjaldföllnu skuld, nema um það
hafi gagngert verið samið.“ í samræmi við þann skilning ætti kaupandinn ekki að
þurfa að rifta kaupin til þess að komast hjá því að greiða alla hina eindöguðu
skuld.
Talið er, að greiðslur vaxta og afborgana af hálfu nýs aðila (framsalshafa) geti
almennt ekki skuldbundið hann gagnvart kröfuhafa. Hinu sama gegnir um
greiðslur frá aðila, sem ekki hefur skuldbundið sig til þess gagnvart upphafleg-
um skuldara að taka yfir skuldina, t.d. þegar ættingi greiðir skuld vegna
fjarvistar skuldara eða fjárhagsörðugleika hans.61
Þegar réttur samkvæmt óefndum gagnkvæmum samningi er framseldur, getur
framsalshafi við vissar aðstæður orðið skuldbundinn gagnvart kröfuhafa. Þetta á
t.d. við, ef framsalshafi veitir viðtöku greiðslum frá kröfuhafa, og framsalshafa
má ljóst vera, að það er skilyrði fyrir því, að hann fái greiðsluna afhenta frá
kröfuhafa, að framsalshafi inni sjálfur af hendi gagngjaldið fyrirgreiðsluna. Sem
dæmi þessa er 62. gr. siglingalaga nr. 34/1985, þar sem fram kemur, að taki
viðtakandi (framsalshafi) við farmi, skuldbindi hann sig til þess að greiða
farmgjöld og aðrar kröfur, sem farmflytjandi (kröfuhafi) getur krafist greiðslu á
samkvæmt farmskírteini eða öðru skjali, sem segir fyrir um flutning farmsins.
7.3 Réttarsamband seljanda og kaupanda
Ef samningur seljanda og kaupanda hefur ekki að geyma ákvæði um það, að
kaupandi sé ábyrgur fyrir greiðslu áhvílandi skulda eða annarra skuldbindinga
gagnvart kröfuhafa, er kaupandinn hvorki skuldbundinn gagnvart seljandanum
til greiðslu þeirra skuldbindinga, né heldur gagnvart kröfuhafa vegna þeirra
skuldbindinga, sem til staðar voru við framsalið.62
Samningur seljanda og kaupanda um það, að kaupandi taki að sér greiðslu
áhvílandi skuldar, skyldar kaupandann væntanlega til þess að leita eftir sam-
þykki kröfuhafa við skuldaraskiptum, en skuldbindur hann ekki gagnvart
“ Sjá Bernhard Gomard, sama rit, bls. 314 c.
61 Um þessi sjónarmið sjá Bernhard Gomard. sama rit. bls. 311 - 312.
62 Bernhard Gomard. sama rit, bls. 312.
51