Tímarit lögfræðinga - 01.09.1994, Blaðsíða 18

ákveðna kröfu, heldur eiga t.d. að tryggja allar kröfur í tilteknum lögskiptum,
þá fylgja þau ekki með í framsali einstakrar kröfu.31
Ef framseld krafa nýtur forgangsréttar við gjaldþrotaskipti, fer það eftir við-
komandi réttarreglu, hvort sá forgangsréttur helst við framsal kröfunnar. Al-
mennt verður að gera ráð fyrir því að slík forgangsréttindi haldist við
framsal.32 í 115. gr. laga nr. 21/1991, um gjaldþrotaskipti, segir, að við framsal
eða önnur aðilaskipti að kröfu, fylgi réttindi á hendur þrotabúi skv. 109.-114.
gr. Er þetta sama regla og áður var í 87. gr. laga nr. 3/1878. Sjá til athug-
unar úr tíð eldri laga Hrd. 1987 693 (Heimir hf.). Um stöðu sjálfskuldar-
ábyrgðar eftir andlát aðalskuldara sjá Hrd. 1986 1105 (Logi Pétursson). í
málinu var óumdeilt, að krafa lánveitanda á hendur dánarbúi aðalskuldara var
fallin niður fyrir vanlýsingu. Sjálfskuldarábyrgð fyrir láninu þótti ekki hafa
verið þannig úr garði gerð, að hún stæði sjálfstætt eftir að krafan á hendur
aðalskuldara var fallin niður með þeim hætti, sem um ræddi í málinu. Var
ábyrgðarmaður því sýknaður af kröfu lánveitanda, enda þótti það ekki eiga
að koma honum í koll, að hann lét hjá líða að lýsa hugsanlegri endurkröfu
sinni í dánarbúið né að hann lýsti annarri kröfu í dánarbúið og fékk þá kröfu
greidda.
2.2.3 Um ábyrgð framseljanda
Meginreglan er sú, að framseljandi ber ábyrgð á því gagnvart framsalshafa,
að krafan sé til (nomen esse verum) og þess efnis, sem uppi er látið. Hins
vegar ber framseljandi ekki ábyrgð á því, að krafan fáist greidd, nema hann
hafi sérstaklega tekið á sig slíka ábyrgð (nomen esse bonum).33
Talið er, að svonefnt skaðlaust framsal kröfu hafi í för með sér, að fram-
seljandi beri einfalda ábyrgð á greiðslu kröfunnar. Með einfaldri ábyrgð er
átt við, að ábyrgðarmaður sé ekki skyldur til að inna sína greiðslu af hendi,
nema skuldareigandi hafi árangurslaust reynt að fá skuldina greidda hjá aðal-
skuldara, t.d. með árangurslausu fjárnámi. Samkvæmt víxil- og tékkalögum
fylgir rík ábyrgð árituðu framsali víxil- og tékkakröfu, sbr. 15. og 47. gr. víxil-
laga og 18. og 44. gr. tékkalaga.34 Um framsal víxils eftir afsögn og ábyrgð
á greiðslu hans sjá Hrd. 1987 348 (Oy Credit).
Ef það kemur í ljós, að krafa hefur aldrei verið til eða hún er annars efnis
en upp var gefið, ber framseljandi bótaábyrgð vegna þess tjóns, sem framsals-
31 Henry Ussing, Obligationsretten, bls. 222.
32 Henry Ussing, Obligationsretten, bls. 221.
33 Bernhard Gomard, Obligationsret, bls. 77-78; Henry Ussing, Obligationsretten, bls. 224;
Olafur Lárusson, Kaflar úr kröfurétti bls. 44-45.
34 Henry Ussing, Obligationsretten, bls. 224; Bernhard Gomard, Obligationsret, bls. 78.
84