Ægir - 01.04.1996, Blaðsíða 54

Oryggismál sjómanna eru ormagryfja
segir Jóhann Páll Símonarson bar-
áttumaður fyrir bættu öryggi á sjó
„Öryggismál sjómanna eru ormagryfja. Það er margt sem er ekki eins og
það á að vera og ef maður vill afla sér upplýsinga eða benda á það sem
úrskeiðis fer mætir manni þögn eða afskiptaleysi. Helsta vörn manna
virðist vera að þegja," segir Jóhann Páll Símonarson háseti á Brúarfossi
og baráttumaður fyrir bættu öryggi sjómanna í samtali við Ægi.
Jóhann Páll hefur veriö í nokkurs
konar herferð í þessum efnum í rúm 10
ár en Suðurlandsslysið svokallaða mark-
ar upphaf afskipta hans af öryggismál-
um en 24. desember 1986 sökk flutn-
ingaskipið Suðurland við Færeyjar og
með því nokkrir menn.
Jóhaim Páll
Símonarson er
einbeittur bar-
áttumaður fyrir
auknu öryggi
sjómanna.
Fór með bát upp í ráðuneyti
Jóhann Páll hefur safnað gögnum,
skrifað bréf og athugasemdir, beint mál-
um upp á eigin spýtur til saksóknara og
stundað sjálfstæðar rannsóknir í þessum
efnum og ritað aragrúa blaöagreina.
Hann hefur stundum beitt óhefð-
bundnum baráttuaðferðum og fyrir
tveimur árum tróð hann uppblásnum
gúmmíbát inn í samgönguráðuneyti til
þess að sýna mönnum fram á aö bátur-
inn væri ónýtur vegna þess aö hann
færi í sundur á límingum. Jóhann held-
ur því fram að bátar af þessari tegund
séu varasamir og þeir finnist ónýtir á
hverju ári i skoöun og rannsókn Iðn-
tæknistofnunar sem fram fór að beiðni
Rannsóknarnefndar sjóslysa staðfesti
galla í límingum. Jóhann hefur krafist
þess að bátar af umræddri gerð verði
innkallaðir en ekkert hefur enn gerst í
þeim efnum.
Jóhann hefur mikið gagnrýnt að bát-
ar undir 8 metra lengd skuli vera und-
anþegnir skyldu að vera með gúmmí-
báta um borö.
„Útgerðarmenn ráða alltof miklu og
þeir hugsa bara um peninga og hvað
hlutirnir kosta. Að smábátarnir skuli
vera undanþegnir er alveg ófært því það
eiga að gilda sömu reglur fyrir alla."
Víða pottur brotinn
Jóhann hefur ekki aðeins barist fyrir
strangara eftirliti með gúmmíbátum
heldur hefur hann bent á að eftirliti
með reykköfunartækjum sé mjög áfátt,
flotgallar af ýmsum gerðum séu
óhentugir, þjálfun sjómanna í öryggis-
málum sé ábótavant og sitthvað fleira.
Nauðsyn þess að blóðflokkur allra sjó-
manna sé skráður um borð er meðal
baráttumála hans. Hann hefur blandaö
sér í umræður um sjálfvirkan sleppibún-
að sem hann kallar dapurlega sögu.
„Þaö er af nógu að taka því þegar ör-
yggismál sjómanna eru annars vegar
megum við aldrei sofa á verðinum og
sætta okkur við þaö næst besta. Ef eitt-
hvað er ekki nógu gott þá verðum við
að þora að viðurkenna það en það eru
því miður mýmörg dæmi um að eftirlit-
ið sé í molum."
Breytingar ekki alltaf til góðs
Jóhann segir að stundum telji menn
sig vera að gera endurbætur á öryggis-
búnaði en það snúist í höndum þeirra og
verði afturför. Sem dæmi um þetta tekur
hann breytinguna þegar ullarfatnaður
var tekinn úr gúmmíbátum og varma-
pokar gerðir að skyldubúnaði í stað þess.
„Ég er ekkert að segja að ég hafi
meira vit á þessum málum en aðrir en
ég hef mikinn áhuga og vil gjarna
kynna mér þau enn betur. Ég hef verið
sakaður um rangfærslur og í framtíðinni
mun ég aðeins hafa skrifleg samskipti
við stofnanir og ráðuneyti sem ég leita
til svo ekkert fari milli mála."
Jóhann segir að á þeim tíu árum sem
hann hefur haft afskipti af öryggismál-
um sjómanna hafi ýmislegt áunnist en
áhugaleysi manna sé erfitt viðureignar.
Gefst aldrei upp
Jóhann segir að sparnaöur sé farinn
að koma niður á öryggismálum í kaup-
skipaflotanum og nefnir sem daémi
margra ára reglur um lokaða björgunar-
báta sem mikið vanti á að sé framfylgt
og undrast að enginn togari skuli vera
með lokaðan bát.
„Ég gefst aldrei upp. Ég mun alltaf
fylgjast meö þessum málum. Sofanda-
háttur einstakra ráðuneyta og stofnana
er þeirra mál en ég hætti aldrei ab berj-
ast. Ég er ekki að sækjast eftir neinum
vinsældum."
28 ár til sjós
Jóhann hefur verið til sjós í 28 ár þar
af 26 ár á skipum Eimskips. Ferill hans
hófst á Leifi heppna, færeyskum neta-
bát á saltfiski við Grænland. Hann var
árum saman á fiskibátum og segir að
Finnbogi heitinn Magnússon skipstjóri
á Helgu Guðmunds og Látraröst hafi
verið besti skipstjóri sem hann var með.
Jóhann hefur verið hjá Eimskip
lengst af og segist vera lítið fyrir ab
skipta um starf þó laununum hafi hrak-
að og hann sé varla matvinnungur nú
orðið en upphaflega var löng biðröð eft-
ir að komast í pláss á farskipum. □
54 ÆGIR