Búnaðarrit - 01.01.1940, Blaðsíða 11

9
BÚNAÐARRIT
Útsæðið var látið spíra í björtu herbergi í 5 vilcur.
Áburður 10 kg. garðanítrophoska á 100 fermetra, gef-
ið í tveim skömmtum, í rákirnar við niðursetningu
og ögn þegar hlúð var að grösunum. [í nokkrum hluta
garðsins, sem áður var óræktar-leirborinn melur, var
borinn húsdýraáburður (svínatað) og nitrophoska
saman. Spratt þar ágætlega.] Seinvaxnar fremur
mygluhraustar lcartöflur, eiga framtíð i beztu kart-
öl'luræktarhéruðunum við sjóinn sunnanlands. Norð-
anlands og í fjallasveitum, verða þær aftur á móti oft
þroskalitlar og bragðlitlar eða bragðvondar.
Ég get mælt með tveim verkfærum, sem ennþá eru
ol' lítið notuð hér á landi, hreykiplóg til að gera fljótt
og vel rákir fyrir kartöflurnar við niðursetningu og
fjölyrkja eða hjólsköfu, sem er mesta þing við arfa-
hreinsun. Ættu þessi tæki að vera til alstaðar þar
sem nokkur veruleg garðyrkja er stunduð.
Annar varasamur kartöflukvilli er stöngulveiki, sem
bakteríur valda. Sá ég veikina víða í sumar, einkum
sunnanlands í Eyvindarkartöflum. Stönglar sjúkra
grasa verða svartir, blautir og linir niður við moldina.
Rlöðin vefjast oft nokkuð saman og gulna. Veikin berst
með smituðu útsæði. Kartöflurnar verða blautar innan
og vætlar úr þeim við þrýstingu, einkum út um nafl-
ann (naflaveiki). í hlýrri geymslu er stöngulveiki (eða
votrotnunin) stórhættuleg. Grafið stöngulveik grös
upp að sumrinu, jafnóðum og þau sjást, til þess að
forðast smitun. Athugið útsæðið vandlega og takið
allar sjúkar og særðar kartöflur frá sem fyrst. Sama
gildir auðvitað um matarkartöflur. Sölukartöflur verð-
ur að meta og flokka heima, rétt eins og t. d. ull eða
fisk. í verzlunum er nú almenrít farið að skoða vand-
lega kartöflur þær, sem keyptar eru og ekki að á-
stæðulausu, því árlega berst nokkuð að af myglu-
veikum eða stöngulveikum kartöflum, sem alls ekki
eru boðleg verzlunarvara. — Kláðahrúður var algengl