Búnaðarrit - 01.01.1940, Blaðsíða 87

BÚNAÐARRIT
85
sveitanna að hafa verið lokræstar á timabilinu frá
1924 til 1937.
El' hlutfallstölurnar eru athugaðar frá ári til árs,
yfir þetta tímabil, birtist óvænt staðreynd: Árið 1924
koma 246 m/ha, en síðan fer hlutfallstalan lækkandi,
og er komin niður í 40 m/ha árin 1929 og 1930; fer
siðan smáhækkandi og er aðeins komin upp í 110
m/ha árið 1937.
Hverjar eru nú orsakir þessara lágu hlutfallstalna
árið 1929—1930 og þar i kring?
Þær munu aðallega vera tvær: Önnur er sú, að frá
1924 til 1930 tvöfaldast tala jarðabótamanna; en flest-
ir jarðabótamenn rækta fyrst þurrustu hlettina, sem
þeir eiga völ á. Þessi orsök er því réttmæt, svo langt
sem hún nær. Það er að segja, þegar menn velja
frjóvsamt þurrlendi. En ég þekki því miður fjölda
tilfella, þar sem menn elta gróðurlitla og um leið ó-
frjóva hóla, holt og börð víðsvegar út um hagan, þar
sem sæmileg ræktun er óhugsandi nema með aftaka
miklum áburði, og þá fyrst og fremst búfjáráburði,
sem í mörgurn tilfellum er örðugt eða nærfelt ómögu-
legt að koma á staðinn. Enda man ég óvíða eftir að
hafa séð þannig undirbúna nýrækt gefa sæmilegan
árangur.
En það er ekki allsstaðar völ á svona tálbeitu, og
eru þá leitaðir uppi þurrustu mýrarblettirnir, þar sem
gróðurinn er á milli mýrar og vallendis, já allt niður
í það, að starirnar séu því nær einráðir. Þetta land
er ekki nema stundum þurrkað, en plógnum er beitt
á það, en hann er ekki dreginn af hestum, enda væri
þeim það um megn, nema að vera margir —- fleiri en
hóndinn á völ á; en það er lil áhald, sem nefnist drátt-
arvél — eitt hið mesta þarfa þing, sé hún notuð á
réttan hátt — það er hún sem dregur plóginn.
Hér cr þá komin hin aðalorsökin fijrir hinni lágu
hlutfallstölii lokræsanna, og ég fullgrði: sú orsökin,