Dvöl - 01.01.1942, Blaðsíða 49

DVÖL
43
Djengis Kan heimtaði nú af
konungi Turkestan-ríkis, að Mon-
gólum yrði leyfð frjáls verzlun í
þessum borgum. Þessi krafa olli
misklíð, og voru sendimenn Djen-
gis Kans drepnir. Áður en menn
gættu þess, hverju fram vatt, var
mongólskur her kominn iang-
drægt til Kívu; með 250 þúsund
manna her fór Djengis Kan dag-
fari og náttfari yfir hinar sól-
heitu eyðimerkur í Mið-Asíu, og
dag einn voru Mongólar komnir að
hliðum höfuðborgarinnar. Þeir
voru vel búnir að öllum vopnum
og höfðu meðferðis vígvélar, sem
slöngvuðu frá sér logandi olíu.
Konungur Turkestanmanna var
hinn vígreifasti, en féklc skamma
hríð varið borgina og flúði í of-
boði. Tveir synir Djengis Kans
ráku flóttann.
Mongólar rændu nú öllu verð-
mætu, er þeir fundu í Kvíu,
brenndu heila borgarhluta og
drápu fólk í hrönnum. Saert er að
76 þúsund manns hafi látið lífið
fyrsta daginn, sem þeir voru í
borginni. Síðar voru borgarbúar
látnir kaupa sér frið gegn fram-
sali óheyrilegra fjárupphæða. Er
sagt. að orðtak Mongóla hafi verið,
,.að bar sem grasið lægi í legum,
væri gott að á.“
En Kíva var aðeins áfangi á leið
Monvóla. Förinni var haldið áfram
til Samarkand og Búkhöru. Enda
þótt auðmenn í Samarkand væru
fúsir til þess að greiða tvöfalt
meira lausnargjald heldur en í-
búar Kvíu höfðu innt af höndum,
lét Djengis drepa 50 þúsund
manns og brenna 20 þúsund hús
í borginni, áður en hann vildi
hlusta á nokkur lausnarboð.
Sonur konungsins, Jalaluddin að
hafni, safnaði ftú um sig nýju liði,
200 þúsund manna her, og hug'ð-
ist að verja Búkhöru. En þegar
prestarnir í borginni sáu Mon-
góla reisa tjöld sín utan við borg-
armúrana, greip þá slíkur ótti, áð
þeir luku upp borgarhliðunum.
Mongólar ruddust þegar inn í
borgina. Að skipun Djengis Kans
voru allir prestar, sem höfðu síð-
ara skegg en einn þumlung, skorn-
ir á háls. í mesta skyndi sendi
hann lið mikið á eftir konungin-
um, en sjálfur hélt hann til Af-
ganistan á eftir syni konungsins.
Á leiðinni hugðist konungsson
að veita viðnám í borginni Merv.
En hún féll skjótt í hendur Mon-
góla. Þar var hvert mannsbarn
drepið. Næst var þeim mótspyrna
veitt í Herat. Sú borg var gersam-
lega eydd. Manndrápin stóðu í
hálfan dag, og síðan var hún
brennd. Þriðju stórborgina, Bam-
jan, brenndu þeir einnig og dránu
bar 200 þúsund manns. Loks tókst
konungssvni að stöðva sókn Mon-
góla í fjallaskarði einu í Afgan-
istan. Þegar Djengis Kan heyrði
um ófarir sinna manna, lét hann
færa fyrir sig þann mann, er
stjórnað hafði liðinu í orrustunni
og hjó siálfur af honum höfuðið
með sverði. Þegar hann þerrði
blóðið af sverðinu, varð honum að
orði:
„Traust er gamals manns tak.“
Daeinn eftir lagði hann til nýrr-
ar orrustu og stjórnaði henni
sjálfur. Hann vann skiótan og
mikinn siffur. Hélt hann síðan för
sinni áfram allt suður á bakka
Indusflióts í Indlandi. Yfir það
synti Jalaluddin, konungssonurinn
frá Kívu, með örfáa menn. Það
voru síðustu leifarnar af her hans.
Her sá. er vinna skyldi bug á
sjálfum konunginum, elti hann