Tímarit um uppeldi og menntamál - 01.01.1890, Page 33

31
fingur. Hvað þau á eptir bugsa um þessa nauðung-
arauðmýkt, má marka af því, hvernig pau skella hurð-
inni, þegar pau fara út.
Barn með þessari lund vill allt af vera sjáfstætt,
óháð; þolir engan annan sjer jafnfætis eða jrfir sjer; en
vill líka gjöra eitthvað mikið og merkilegt. Ur því
verða opt miklir menn og merkar konur, sem liafa
djúp og ævarandi áhrif á ríkið og líf einstaklinganna.
En komist hörn með þessu lundarlagi á annaðborð á
glapstigu. þá verða úr þeim fííldjaríir byltingamenn og
stórhrotamenn, eða kvennmaðurinn í sinni viðbjóðsleg-
ustu mynd, harðstjórinn og kvennvargurinn. Postulinn
Páil, Cyrus Persakonungur, Iíarl mikli, Júdit í Gamia-
testamentinu öðru megin, en hinumegin Cæsar, Napo-
leon mikli og Elísabet, drottning á Englandi hafa verið«
börn með kóleriskri lund, sem af rás viðburðanna og
með eigin viljakrapti hafa þroskazt á sundurleitan liátt
í mismunandi stefnu, og orðin að sannarlegum eða ó-
sönnum mikilmennum.
Sálarlíf hins koleriska harns er ekki eins víðtækt
og sálarlíf hins sangvinska harns. Pað sjer og heyrir
ekki eins mikið og liið sangvinska barn, en það sem
sálarlíf þess vantar í víðtæki, bætist því upp á annan
hátt. J>að, sem hið koleriska barn hefur lieyrt, eða
sjeð, festir dýpri rætur í því, en það mundi hafa gert
lijá hinu sangvinska barni. Hið kóleriska barn er ept-
irtektasamara en liitt. |>að hefur minna ímyndunarafl,
tilfinningar þess og hugsanir eru færri, en þær eru apt-
ur fastari og varanlegri en hjá hinu sangvinska barni.
1 hugsun þess kemur snemma fram dýpt og skarpleiki.
J>að iærir til að verða menntað; hinn ótrauði litli andi:
þess gerir sig ekki ánægðan ineð það, sem liggur á,
yflrborðinu, heldur reynir þegar að grafast eptir liinu.
sauna eðli hlutanna. |>að er opt ekki ánægt með skýr-