Tímarit um uppeldi og menntamál - 01.01.1890, Side 82
80
bragðakennsluna, en aðrar nárnsgreinir, því til lítils
«r að tala um endurbætur á þjóðlííi, kirkjulífi og fjelags-
lifi, ef aðalgrundvöllur Jress er ekki lagður á rjettan
hátt í uppeldi og námi hvers einstaklings í barnæsku
lians.
Náttúrnsaga, Sai/a og Landafrœði, eru nú eptir
ótaldar af þeim námsgreinutn, er kenndar eru í barna-
skólum; en þrátt fyrir það, live mikið gildi pessar náms-
greinir hafa fyrir almenna meuntun, eiga pær enn þá
fáa forvígismenn, og kemur það, ef til vill, ekki sízt
af því, að of rnargir skoða allt nám að eins sern meðal
til þess, að hægt sje að fernta börnin, en sýnast ekki
að vilja kannast við, að það á að bera ávexti fyrir allt
difið. Hvað þessar námsgreinir snertir, þá er naumast
að búast við, að hægt sje, að kenna í barnaskólum netna
aðalatriðin úr landafræði, sögu og náttúru vors eigin
lands ásamt byggingu mannlegs líkama, en með því
væri líka grundvöllur lagður undir ineira nám, og ann-
að geta barnaskólarnir naumast gjört. Hvernig getum
vjer, sem fullorðnir erum sagt, að vjer höfum gjört
börnin fær til, að ganga út í lífið, á meðan þau vita
■ekki svo mikið um landið, sem þau búa á, sem að það
er umflotið af sjó á alla vegu? á ineðan þau vita ekki
nema Blanda kunni að vera fjall og Baula stöðuvatn?
Hvort rnurt fjarri, að allir viti þau örþrifsráð, er taka
skal til, er þeir kunna að detta í vatn, svo að þeir
geti forðað sjer nokkur augnablik frá bráðum dauða
þangað til hjálp kann að fást? Er ekki samvizku-
skylda, að kenna öllum hvernig fara skuli með hel-
kaldan mann eða hvern þann, er á í hættu líf eða limi?
þurfa ekki allir að vita þær náttúrlegu afleiðingar, sem
: leiða af óhreinlæti líkamans og slæmu andrúmslopti og
neyzluvatni? |>arf ekki að sporna við sullaveikinni með
i því, að kenna sem flestum orsakir hennar? Getum vjer