Fréttablaðið - 06.03.2010, Blaðsíða 24

24 6. mars 2010 LAUGARDAGUR
Þ
etta byrjaði þannig
hjá mér að ég var allt-
af rosalega þreytt-
ur og var farinn að
laumast í rúmið eftir
venjulegan skóladag.“
Þannig lýsir Daníel Reynisson upp-
hafi veikinda sinna í október árið
1999. Hann var 29 ára, hafði farið
aftur í nám við Iðnskólann í Reykja-
vík og gerði ráð fyrir því að klára
stúdentspróf um jólin. Þegar hnúð-
ar fóru að myndast á hálsinum á
honum ákvað hann að leita til lækn-
is. „Það sem gerist er að eitlarnir
bólgna upp og mynda hnúða. Ég var
orðinn eins og hálfgert vörtudýr á
hálsinum. Heimilislæknirinn minn
sendi mig til háls-, nef- og eyrna-
læknis í frekari athugun. Sá lækn-
ir sagði mér að þetta gætu verið
margir hlutir, en bað mig að bíða
í þrjár vikur. Ef þetta væri vírus
myndi þetta ganga niður á þeim
tíma. Á þeim tíma var þetta búið
að vera á hálsinum á mér í fjórar
vikur, þannig að ég átti alveg eins
von á að þetta væri eitthvað alvar-
legt. Ég beið í þessar þrjár vikur og
það er sennilega versti tíminn í öllu
þessu – allur þessi biðtími.“
Hodgkins-sjúkdómurinn
Þegar Daníel kom aftur að þrem-
ur vikum liðnum var tekin ástunga
sem kallaði á frekari rannsóknir á
Borgarspítala, þar sem heill eitill
var skorinn úr honum fyrir frek-
ari sýnatökur. „Tveimur dögum
seinna var hringt og ég beðinn að
koma niður á Borgarspítala. Það
var látið fylgja að það væri ekki
verra ef ég tæki konuna mína með
mér.“ Það sagði þeim strax að málið
væri alvarlegt. Hins vegar finnst
Daníel eðlilegt að slík skilaboð séu
gefin. Það sé mikilvægt að hafa
einhvern úr fjölskyldunni með sér
þegar á að taka á móti fréttum eins
og þeim sem hann fékk. Daníel og
kona hans, Sólrún Rúnarsdóttir,
fóru með hjartað í buxunum
niður á Borgarspítalann.
„Þar mæti ég alveg ynd-
islegum lækni,
henni Vilhelm-
ínu Haraldsdótt-
ur. Hún er mjög
röggsöm kona,
er ekkert mikið
að tala í kringum
hlutina, sem mér þykir
þægilegt. Hún lagði þetta
ljóst fyrir mig strax í byrjun.
Að ég hefði greinst með Hodgkins-
sjúkdóm, hvað við værum að fást
við og hverjar batalíkur væru. Við
tók svo heilaskann, beinmergsprufa
og endalausar blóðprufur. Út frá
þeim var meðferðin fram undan
kortlögð.“
Eitt lítið niðurbrot
Út úr rannsóknunum kom að
mein Daníels var á háls-
inum og teygði sig niður
á bringu. Hann fékk
strax að vita að Hodg-
kins-sjúkdómurinn væri
læknanlegur í mörgum tilfellum,
en á þessum tíma voru í kringum
90 prósenta líkur á fullum bata.
Það hjálpaði líka til að hann var
snemma greindur. Meðferðaráætl-
unin sem sett var upp gekk út á sex
mánuði. Í fjóra mánuði átti hann að
fara í lyfjagjöf og eftir hana tæki
geislameðferð við. Í átta skipti
mætti hann í lyfjagjöf á tveggja
vikna fresti. Daníel er að eðlisfari
jákvæð manneskja og honum tókst
að fara í gegnum hana með bjart-
sýnina að leiðarljósi. Það komu
samt erfiðir dagar inn á milli, þar
sem hann spurði sig af hverju hann,
sem aldrei hafði reykt eða drukk-
ið af viti og var í góðu líkamlegu
formi, skyldi fá krabbamein. Hann
dvaldi þó lítið við slíkar hugsanir.
„Ég hélt áfram að hreyfa mig, fór í
ræktina og í júdó og slóst við strák-
ana. Í lyfjagjöfinni átti ég yfirleitt
góða viku og svo erfiða viku. Ég
fór þá alltaf að æfa í góðu vikunni.
Upp á andlega þátt-
inn er það svo mikil-
vægt, að halda lífi sínu eins líku
því sem var, áður en maður varð
veikur. Að halda áfram að stjórna
sjálfum sér eins og maður getur
en láta ekki sjúkdóminn taka alveg
yfir. Andlega niðursveiflan kom
akkúrat á þeim tíma þegar maður
stoppaði og var að vorkenna sér.“
Aðeins í eitt skipti brotnaði hann
niður á meðan á lyfjagjöfinni stóð.
„Það var í fyrsta eða í raun eina
skiptið sem ég varð mjög ósáttur.
Þá fór ég inn á baðherbergi, með
þennan stand sem ég þurfti að
dröslast um með, sem lyfjapokinn
er hengdur upp á, í opnum spítala-
slopp. Þetta er ekki sú staða sem
þú kýst þér í lífinu 29 ára gam-
all. Ég settist þarna niður og allt
í einu magnaðist þessi lykt sem
maður finnur inni á spítölum og
hún fór óendanlega í taugarnar á
mér. Þarna brotnaði ég bara niður
og grét. Svo tók ég mig bara saman
í andlitinu, labbaði út og kláraði
minn dag.“
Hlutverk aðstandenda
Það styttist í tíu ára útskriftar-
afmæli Daníels úr meðferðinni,
sem lauk í mars árið 2000 með
þriggja vikna geislameðferð, sem
Daníel segir hafa verið auðveldari
en lyfjameðferðin, þótt hún hafi
dregið verulega úr honum orkuna.
Meðferðin bar árangur og hann
var laus við meinið. Í dag er hann
tölfræðilega í sama áhættuhópi og
hver annar, sem gerist eftir að ein-
staklingur hefur verið einkenna-
laus í fimm ár.
Þegar Daníel horfir til baka
segir hann sín stærstu mistök hafa
verið að loka á aðstandendur sína
og ræður þeim sem eru að ganga í
gegnum sömu reynslu eindregið frá
því. „Ég ætlaði bara að taka þetta
sjálfur og ekki gera alla aðra veika
í kringum mig. Ég fattaði ekki að
með því gerði ég alla í kringum
mig meira áhyggjufulla. Þetta
voru mistök, því það versta sem
hægt er að gera er að sleppa því að
tala um hlutina. Ég hugsaði um það
í meðferðinni hvað ég var heppinn
að vera í þessu hlutverki, því mig
langaði ekki að vera í aðstandenda-
hlutverkinu. Ég gat verið kærulaus
með þetta og gantast og þurfti ekki
að taka tillit til eins eða neins. Það
voru allir að taka tillit til mín.
Ég held það sé alls ekki auðveld-
ara að vera aðstandandi heldur en
sjúklingurinn sjálfur.“
Þú ert þín eigin bremsa
Fljótlega eftir að Daníel varð laus
við meinið fór hann að vinna með
Krafti, stuðningsfélagi fyrir ungt
fólk sem greinst hefur með krabba-
mein og aðstandendur þeirra.
Kraftur starfar innan vébanda
Krabbameinsfélags Íslands. „Ég
smitaðist hreinlega af andrúms-
loftinu þar, sem er í grunninn „við
getum!“. Þarna er fólk búið er að
eiga við gríðarlega erfiða sjúk-
dóma. Sumt af því var enn þá á
fullu í sinni meðferð. Þarna lærði
ég ákveðið hugarfar – að það er
enginn sem stoppar þig nema þú
sjálfur – þú ert þín eigin bremsa í
öllu sem þú gerir.“
Hann sat í stjórn Krafts um ára-
bil en er nýhættur, því hann vill
einbeita sér að fjölskyldu sinni,
en þau hjónin eiga í dag tvo unga
syni, tveggja og fimm ára. Hann
mun þó sennilega aldrei slíta sig
alveg frá starfi innan Krabba-
meinsfélagsins og heldur meðal
annars fyrirlestra fyrir karla hjá
endurhæfingar- og stuðningsmið-
stöðinni Ljósinu, þar sem hann
segir sögu sína. Hann segir það
stundum mikilvægt að karlar tali
beint við karla. „Ég er búinn að
starfa með mjög mörgum konum
í sjálfboðaliðageiranum á síðustu
árum og hef tekið eftir að við karl-
ar nálgumst hlutina ekki eins opið
og konur virðast gera. Sennilega
lokum við okkur bara meira af
með okkar pælingar.“
Þess vegna er hann líka ánægð-
ur með nálgunina í nýju átaki
Krabbameinsfélagsins, Karlar
með krabbamein, þar sem húmor-
inn er hafður að leiðarljósi. „Mér
finnst þetta frábært konsept. Það
er auðvelt að fá karlana til að taka
þátt og konurnar til að heita á þá.
Auðvitað erum við dálítið hall-
ærislegir með skeggið okkar,
sumir hverjir, en málstaðurinn er
góður.“
Þegar Daníel lítur til baka yfir
farinn veg sér hann fyrst og fremst
skemmtilegan og eftirminnilegan
tíma. „Auðvitað hefur þetta verið
erfitt líka, því ég hef misst vini
og kunningja. Þó það sé erfitt að
segja það er þetta lífsreynsla sem
ég hefði ekki viljað missa af.“
Vildi ekki vera án reynslunnar
Daníel Reynisson var 29 ára þegar hann greindist með Hodgkins-sjúkdóm, ákveðna tegund af blóðkrabbameini. Hann tók á móti
fertugsaldrinum í krabbameinsmeðferð, sigraðist á meininu og fagnar tíu ára útskriftarafmæli í ár. Í samtali við Hólmfríði Helgu
Sigurðardóttur segist hann ekki geta hugsað sér lífið án þessarar erfiðu lífsreynslu, sem þrátt fyrir allt hefur gefið honum svo margt.
DANÍEL REYNISSON Um þessar mundir fagnar Daníel tíu ára útskriftarafmæli úr krabbameinsmeðferð. Hann var 29 ára þegar hann greindist með Hodgkins-sjúkdóm, sem er
ákveðin tegund af blóðkrabbameini. FRÉTTABLAÐIÐ/VALLI
Ég hugsaði um það í meðferðinni
hvað ég var heppinn að vera í
þessu hlutverki, því mig langaði
ekki að vera í aðstandendahlut-
verkinu. Ég gat verið kærulaus með þetta og
gantast og þurfti ekki að taka tillit til eins eða
neins. Það voru allir að taka tillit til mín. Ég
held það sé alls ekki auðveldara að vera að-
standandi heldur en sjúklingurinn sjálfur.“
MOTTU-MARS OG SÖFNUNARÁTAK DAGSINS
Mottu-mars er yfirskrift mánaðar-
langs átaks Krabbameinsfélags
Íslands um karlmenn og krabba-
mein sem stendur yfir út þennan
mánuð. Átakið hófst með því að
úrvalslið allra helstu sérsambanda
landsins í boltaíþróttum skoruðu á
hvert annað í svokallaðri mottukeppni, eða
söfnun yfirvaraskeggs.
Sala á barmmerkjum í líki yfirvaraskeggs
fer einnig fram í dag, laugardag,
við alla kjörstaði og víðar. Öllum
ágóða af söfnunarstarfi átaksins
verður varið til rannsókna,
fræðslu, ráðgjafar og stuðnings við krabba-
meinssjúklinga og aðstandendur þeirra.
Átakið er eitt umfangsmesta árvekniátak
Krabbameinsfélagsins til þessa. Allir karl-
menn á Íslandi eru hvattir til þess að safna
yfirvaraskeggi í marsmánuði til að sýna sam-
stöðu og safna jafnframt áheitum til styrktar
baráttunni gegn krabbameini með því að skrá
sig til þátttöku í yfirvaraskeggskeppninni á
vefsíðunni www.karlmennogkrabbamein.is.
Hægt er að skrá bæði einstaklinga og lið. Í lok
mánaðarins verður sigurvegari mottukeppn-
innar valinn við hátíðlega athöfn.