Fréttablaðið - 20.03.2010, Blaðsíða 78

50 20. mars 2010 LAUGARDAGUR
Þ
rír strákar eru inni á skrifstof-
unni hjá Áslaugu Þóru Harðar-
dóttur, þroskaþjálfa í Tækni-
skólanum á Skólavörðuholtinu,
þegar blaðamann ber að garði.
Þeir Stefán Bragason og Jón
Björgvin Jónsson taka undir kveðju blaða-
manns en Jökull Sigurðsson gerir það ekki.
Jökull er einhverfur sextán ára strákur
sem var í Öskjuhlíðarskóla en hefur í vetur,
ásamt þeim Eyjólfi Sigurðssyni og Óskari
Harðarsyni, verið í námi í Tækniskólan-
um.
Strákarnir eru allir með dæmigerða ein-
hverfu og ljóst var að þeir þyrftu sérhæft
námsúrræði þegar að framhaldsskóla-
aldri kom hjá þeim. Allir á framhaldsskóla-
aldri eiga rétt á námi við hæfi samkvæmt
íslenskum lögum. Áslaug Ásmundsdóttir
þroskaþjálfi, sem vinnur með þeim Eyjólfi
og Óskari, segir að námið hafi verið sniðið
sérstaklega fyrir drengina af Tækniskólan-
um og gengið mjög vel í vetur. Formlega til-
heyra þeir Fjölmenningarskólanum, sem er
ein deilda í Tækniskólanum.
Nýtt fyrir alla
„Þetta var fremur nýtt fyrir hið rótgróna
skólasamfélag sem var hér áður í gamla
Stýrimannskólanum að hafa nemendur með
svona miklar sérþarfir hér í húsinu. Það
tekur auðvitað tíma að venjast nýjum hlut-
um,“ segir hún og undir þetta tekur Helga
Þórey Júlíudóttir kennari sem vinnur með
henni að menntun Eyjólfs og Óskars ásamt
Báru Guðmundsdóttur myndmenntakenn-
ara. Þeir dvelja í gamla Stýrimannaskól-
anum frá morgnana til hádegis á hverjum
degi, sinna þar sínu námi, sem eins og gefur
að skilja er mjög sérhæft og einstaklings-
miðað.
Sama á að sjálfsögðu við námið hjá Jökli.
Ólíkt hinum er hann í húsnæði gamla Iðn-
skólans á Skólavörðuholtinu. „Það er svo
frábært að skólasamfélagið hér hefur tekið
okkur alveg opnum örmum,“ segir Áslaug
Þóra Harðardóttir þroskaþjálfi sem hefur
umsjón með menntun hans. Jökull er eins
og þeir Eyjólfur og Óskar með dæmigerða
einhverfu og þarf að útbúa námsefni fyrir
hann. „Það var líka heilmikil þjálfun sem
fólst í því að aðlaga hann að lífinu hér á
degi hverjum, öllum nemendunum sem eru
á ferðinni. Nemendurnir þurftu auðvitað
líka að aðlagast Jökli sem tjáir sig ekki með
orðum en gefur frá sér hljóð. Sú aðlögun
hefur gengið mjög vel. Allir sem koma að
menntun strákanna eru ótrúlega ánægðir
með hvernig þeim Jökli, Eyjólfi og Óskari
hefur verið tekið og ekki síður hversu vel
þeim hefur verið treyst af yfirmönnum til
að finna úrræði, þróa námsefni og tengja
strákana við annað nám í skólanum.
Vinna með öðrum nemendum
Dæmi um það er verkefni Guðmundar Ara
Arasonar sem nánar er fjallað um annars
staðar hér á síðunni, en hann myndaði þá
Óskar og Eyjólf og myndirnar voru hluti af
útskriftarverkefni hans frá ljósmyndadeild
skólans. Á þann hátt koma Eyjólfur og Óskar
að samstarfi við aðra nemendur skólans.
Skólavinaverkefnið er annað vel heppn-
að verkefni sem tengir almenna nemendur
skólans við þá einhverfu. Í haust var auglýst
eftir tveimur strákum til að verja tíma með
Jökli og þeir Stefán Bragason og Jón Björg-
vin Jónsson svöruðu kallinu. Þeir hitta Jökul
tvisvar á dag í fjörutíu mínútur í senn, fá
fyrir það einingar og annar þeirra hefur að
hluta til fengið samstarfið metið inn í lífs-
leikninámskeið. Hvorugur þekkti nokkuð til
einhverfu áður, en báðir eru sammála um
að það hafi víkkað sjóndeildarhring þeirra
mikið að hafa umgengist Jökul.
Fara í vettvangsferðir
Stefán, sem er í tækniteiknun, og Jón Björg-
vin, sem er í vélstjóranámi, fara einnig
í svokallaðar föstudagsferðir með Jökli,
Áslaugu Þóru og Magnúsi Birni Ólafssyni
stuðningsfulltrúa og stundum slæst Óskar
reyndar með í þá för. „Við höfum farið til
lögreglunnar, niður á Alþingi, til slökkvi-
liðsins og Landhelgisgæslunnar svo dæmi
séu tekin,“ segir Áslaug Þóra. Áhugi Jök-
uls á farartækjum er mikill og eftir nokkr-
ar heimsóknir til gæslunnar fékk hópurinn
að fara í þyrluflug yfir höfuðborgarsvæðið,
eftirminnileg reynsla fyrir alla sem í hópn-
um voru.
En nú er komið að íþróttatíma. Jökull hefur
mikla hreyfiþörf og fer í íþróttir í hverjum
degi. Þar skipta skólavinir miklu máli því
með því að vera í leik með honum þá þjálfa
þeir hæfileika hans til að vera í hópi.
Fyrir utan íþróttatíma fer Jökull í ýmsa
tíma í skólanum, í smíðar, dúklagningar og
fleira.
Vantar atvinnutækifæri
„Það er það sem tekur við sem vekur áhyggj-
ur, hvað bíður þegar skólagöngunni lýkur,“
segir Áslaug. Hún bendir á að mikil áskor-
un felist í því að tengja saman framhalds-
skólanám nemenda með miklar sérþarfir og
vinnumarkaðinn. Eins og sakir standa vant-
ar vinnustaði með atvinnutilboð fyrir starfs-
fólk með fatlanir.
„Það eru ýmsar hugmyndir á lofti, til
dæmis hefur móðir Eyjólfs bent á að vinnu-
staður þar sem pappír væri endurunninn
gæti verið hentugur kostur, hönnuðir gætu
svo komið að hugmyndavinnu með nýtingu
pappírsins,“ segir Áslaug og dregur fram
gjafapoka sem gerður er úr endurunnum
pappír Eyjólfs, en hann hefur mikla ánægju
af því að vinna með pappír og vatn.
Það er jafn mikilvægt fyrir fatlað fólk eins
og hvern annan að hafa eitthvað fyrir stafni
og hafa tilgang, segja þær Áslaug og Helga
og vonast til þess að bragarbót verði gerð í
þessum efnum á næstunni, það væri sann-
arlega léttir ef þær vissu að strákanna biði
möguleiki á starfi við hæfi að loknu námi.
Undir þetta tekur Áslaug Þóra sem er full
metnaðar fyrir hönd Jökuls, vonast til að
honum standi til boða frekara nám eða starf
með stuðningi að loknu náminu í Tækniskól-
anum.
Með það kveður blaðamaður áhugasama
kennara og nemendur.
Skólinn tók okkur opnum örmum
Fá úrræði voru í boði fyrir þá Jökul Sigurðsson, Eyjólf Sigurðsson og Óskar Harðarson þegar kom að framhaldsskólanámi
þeirra. Þeir eru allir mjög einhverfir og þurfa á mikilli aðstoð og sérhæfðu námsefni að halda. Þeir hófu svo nám í Tækniskólan-
um og hefur starfið með þeim þar gengið mjög vel. Sigríður Björg Tómasdóttir leit í venjulega heimsókn til óvenjulegra pilta.
HÓPEFLI Jökull, Stefán og Jón Björgvin í körfubolta sem þeir hafa stundað saman í vetur öllum til mikillar ánægju. FRÉTTABLAÐIÐ/VILHELM.
„Ég tók myndir af þeim Eyjólfi og Óskari í skólastarfinu, afraksturinn eru
myndir sem sýna hvernig ég sá þá og kannski hvernig aðrir sjá þá líka,“
segir Guðmundur Ari Arason sem síðustu áramót lauk ljósmyndanámi
í Tækniskólanum. Lokaverkefni hans voru myndir af þeim Eyjólfi Sig-
urðssyni og Óskari Harðarsyni sem stunda sitt nám í húsnæði gamla
Stýrimannaskólans, þar sem ljósmyndadeild Tækniskólans er einnig til
húsa. Guðmundur Ari segir það hafa verið áhugavert og fróðlegt að fylgja
þeim Óskari og Eyjólfi eftir í nokkra daga. „Ég hefði getað verið í marga
daga í viðbót en þurfti að skila inn verkefninu,“ segir Guðmundur Ari sem
segir þá Eyjólf og Óskar vera mjög ólíka og því ólíkt að mynda þá. „Eyjólfur
vill helst vera einn, hann hefur mjög gaman af pappír og að klippa niður
pappír,“ segir Guðmundur Ari sem gerði einnig hálfgerð-
an skúlptúr úr pappírshnullungum Eyjólfs, raðaði þeim
upp og myndaði, þannig að segja má að þeir hafi unnið
saman að því verki.
„Óskar er miklu félagslyndari en Eyjólfur og hefur
meira gaman af að vera á ferðinni,“ segir Guð-
mundur Ari. Afrakstur lokaverkefnisins var svo
tekinn saman í bók og skrifaði Guðmundur einnig
texta í hana.
„Þetta var mjög spennandi verkefni
og vel unnið enda hlaut Guðmundur
háa einkunn,“ segir Áslaug Ásmunds-
dóttir þroskaþjálfi. „Hann þurfti að
þreifa sig áfram og niðurstaðan var
ferlega spennandi. Myndirnar sýna
einlæga upplifun ófatlaðs drengs
á þeim tveimur. Og svo er
skemmtilegt að hann hélt áfram
og gerði skúlptúrinn með Eyjólfi,
sem eingöngu er unnin úr Frétta-
blaðinu og einnig myndaði hann
gjafapokana sem Eyjólfur gerir.“
➜ EINLÆG UPPLIFUN ÓFATLAÐS NEMA
HVAÐ TEKUR VIÐ? Það vantar
sárlega atvinnutækifæri fyrir fólk
með sérþarfir segja þeir sem til
þekkja. Hér að ofan má sjá Óskar
Harðarson og til vinstri Eyjólf Sig-
urðsson við pappírsgerð sem hann
hefur afar gaman af. Guðmundur
Ari Arason tók myndirnar sem
lokaverkefni í ljósmyndanámi í
Tækniskólanum.
MYNDIR/GUÐMDURARI ARASON.