Fréttablaðið - 30.10.2010, Page 28
28 30. október 2010 LAUGARDAGUR
É
g flutti til Danmerkur
sex ára gömul þannig
að ég hef aldrei verið
í skóla hér á Íslandi
og hafði ekki búið hér
fyrr en ég sótti um
leyfi frá starfi mínu í Danmörku
2008. Hingað kom ég þó alltaf á
sumrin til að heimsækja ættingja,
pabbi minn bjó hér þar til fyrir
nokkrum árum. Mig langað alltaf
til þess að koma hingað og prófa
að búa hér, en sló því alltaf á frest.
Ég vissi að það yrði erfitt að fara
aftur frá Íslandi þegar ég væri
komin hingað á annað borð,“ segir
Kristín Vilhjálmsdóttir, verkefna-
stjóri Fjölmenningar á Borgar-
bókasafninu.
Leyfi til að fara til Íslands
Kristín er kennari að mennt og átti
að baki tíu ára kennsluferil í Silki-
borg á Jótland þegar hún ákvað að
sækja um hálfs árs leyfi frá störfum
og prófa að búa á Íslandi. „Þegar ég
fékk leyfið þá settist ég niður heima
hjá mér og hugsaði um hvað það
væri sem ég vildi gera á Íslandi.
Ég komst að því að það mikilvæg-
asta sem ég hafði gert í kennslunni
í Danmörku var menningarmóta-
verkefni sem ég hafði skipulagt í
skólanum. Þá hafði ég fengið inn-
flytjendur sem voru í dönskunámi
til að koma í heimsókn og segja frá
sínum bakgrunni og áhugamálum
og það sama áttu nemendurnir að
gera. Þetta var mjög vel heppnað og
bæði fullorðnir og börn höfðu virki-
lega gaman af.“
Kristín segir að hún hafi alltaf
haft áhuga á að tengja menningar-
heima saman. „Ég var að vinna
í skóla þar sem eru fáir innflytj-
endur og fannst satt að segja nem-
endur vera að missa af miklu. For-
dómar spretta upp af vankunnáttu
og mér fannst mikilvægt að leiða
saman þessa nemendur og innflytj-
endur. Þetta tókst afar vel og hafði
mikil áhrif á þátttak-
endur, það gerist svo
margt þegar fólk ræðir
saman.“
Þ e s s u l a n g a ð i
Kristínu að miðla hér
á landi og hún tók sig
til heima hjá sér í Silki-
borg og skrifaði lýs-
ingu á verkefninu, sem
hún kallaði Fljúgandi
teppi. Verkefnalýsing-
una sendi hún til þeirra
sem gætu haft áhuga á
málinu hér á landi og
það skilaði henni fljót-
lega eftir komuna hing-
að hlutastarfi á þjón-
ustumiðstöð Miðborgar
og Hlíða. Eftir fyrir-
lestur sem hún hélt um
verkefnið var hún svo
ráðin til starfa á Borgar-
bókasafninu í Reykja-
vík og hefur verið
þar síðan. „Yfirmaður
minn hafði áhuga á því
að gera bókasafnið að
stað þar sem fólk hitt-
ist og notar til þess að
tengjast samfélaginu
betur. Við höfum sett á
laggirnar nokkur verk-
efni sem stuðla að því,
söguhring kvenna þar
sem konur hittast og
segja reynslusögur, fjöl-
skyldumorgna og aðstoð við heima-
nám. Öll þessi verkefni eru bæði
fyrir innflytjendur og Íslendinga,“
segir Kristín sem er mjög ánægð
með hversu vel hefur gengið að efla
starf sem hlúir að fjölmenningar-
samfélaginu á Íslandi.
Tilnefnd til samfélagsverðlauna
Það hefur og verið tekið eftir henn-
ar starfi en þess má geta að hún var
tilnefnd til Samfélagsverðlauna
Fréttablaðsins fyrir verk sín.
Kristín þekkir til málefna inn-
flytjenda frá fleiri sjónarhornum
en sjónarhóli kennarans. Eins og
áður sagði flutti hún
sex ára til Danmerk-
ur og þurfti þá að læra
nýtt tungumál. „Ég opn-
aði vart munninn í hálft
ár eftir að ég þó var
búin að læra dönsku,
en þetta sé ég stund-
um hjá krökkum sem
hafa flutt á milli landa.
Eftir að hafa svo verið í
Danmörku alla tíð síðan
þá var ég auðvitað inn-
flytjandi hér á Íslandi
þegar ég flutti hingað.
Ég hafði reyndar haldið
íslenskunni við því hing-
að hef ég komið á hverju
ári til að hitta fjölskyld-
una. Við tölum hins
vegar dönsku heima
hjá mér og hún er mér
miklu tamari. Það var
dálítið erfitt fyrir mig
– sem hef verið móður-
málskennari alla ævi
– að vinna á máli sem
ég hef ekki fullkomið
vald á. Enn finnst mér
hálf óþægilegt að senda
póst á fólk sem þekkir
ekki mína sögu, ég með
þetta langa íslenska
nafn og skrifa svo ekki
alveg rétta íslensku,“
segir Kristín sem hefur
reyndar náð afar góðu
valdi á íslensku á þessum tveimur
og hálfu ári sem hún hefur verið
búsett hér.
Viðburðaríkur tími
Hálfs árs fríið lengdist nefnilega
og þegar Kristín var búin að fá
það framlengt nokkrum sinnum
sagði hún einfaldlega upp og er
sest að á Íslandi, í bili að minnsta
kosti. „Það er gott að búa hérna,
starfið er mjög áhugavert og það
er sérlega gaman að fá að byggja
upp svona starf og kynnast svo
mörgu jákvæðu fólki eins og ég
hef gert. Ég er í sambandi við
fjölmarga sem tengjast málefn-
um innflytjenda og fjölmenningu
og það er mjög gefandi. Ég er hins
vegar eins og gefur að skilja mjög
tilfinninga- og félagslega tengd
Danmörku þannig að ég hef farið
þangað á að minnsta kosti hálfs
árs fresti síðan ég flutti hingað.“
Tíminn sem Kristín hefur unnið
hér á landi hefur verið afar við-
burðaríkur. Eins og áður sagði
flutti hún hingað í ársbyrjun
2008 og því var hún hér þegar
efnahagshrunið varð. Hún fylgd-
ist því náið með breytingunni á
samfélaginu og þrátt fyrir erfið-
leikana sem hafa fylgt því finnst
henni ýmislegt hafa breyst til hins
betra:
„Það var mjög sérstakt að koma
til Íslands þegar góðærið stóð sem
hæst, efnishyggjan var svo sterk.
Ég finn fyrir breyttu viðhorfi og
gildismati, fólk hugsar meira um
hvað mannleg samskipti eru mik-
ilvæg. Á tímum eins og þessum
er ekki síst mikilvægt að hlúa að
fjölbreytninni í samfélaginu og
fjölmenningarsamfélagi án for-
dóma.“
Íslenski innflytjandinn á Íslandi
Kristín Vilhjálmsdóttir flutti til Danmerkur sex ára og hafði bara komið til Íslands í fríum þegar hún ákvað að fá leyfi frá vinnu
sinni á Jótlandi og vera hér í hálft ár. Tveimur og hálfu ári síðar er hún enn hér og vinnur að verkefnum sem tengjast fjölmenningar-
samfélaginu. Hún sagði Sigríði Björgu Tómasdóttur hvernig var að verða innflytjandi í landi sem hún þekkti vel en hafði ekki búið í.
KRISTÍN VILHJÁLMSDÓTTIR Konur sem taka þátt í söguhring kvenna, einu af fjölmenningarverkefnunum sem Kristín tengist, unnu listaverkið Tölum saman sem sjá má hér í
bakgrunni. FRÉTTABLAÐIÐ/VALLI
Meðal verkefna sem sett hafa verið á laggirnar í tíð Kristínar er Heilahristingur, heimanámsaðstoð á Gerðubergssafni í Gerðu-
bergi 5-10. Aðstoðin er fyrir nemendur í 5. til 10. bekk í grunnskól-
um Breiðholts og á innflytjendabraut í Fjölbrautaskólanum í Breið-
holti. Vel hefur tekist til að sögn Kristínar sem segir aðstoðina
eftirsótta og í raun vanti nú sjálfboðaliða til þess að auka þjónust-
una, því draumurinn sé að bjóða upp á hana víðar í bænum.
■ EFTIRSÓTT AÐSTOÐ Í HEIMANÁMI
Þegar skólaliðar af erlendum
upruna taka þátt í
menningarmóti með
nemendum breytist
samband þeirra við
nemendur. Það að
sitja og tala saman,
fræðast um bak-
grunn hvers annars
og áhugamál opnar
augu þeirra sem
ræða saman. Sums
staðar eru ekki
endilega svo mikil
samskipti milli
nemenda og skólaliða og í einum skóla upplifði ég að starfsfólkið af
erlendum upruna varð rosalega þakklátt fyrir að fá að segja nem-
endum og kennurum frá sér og sínum bakgrunni og krakkarnir
voru mjög áhugasamir,“ segir Kristín sem segir leiðina tilvalda til
að draga úr fordómum. „Einnig verða nemendurnir meðvitaðir um
gildi eigin menningar, hvort sem hún er íslensk eða erlend, með því
að miðla henni til annarra.“
Kristín skipuleggur nú sitt þrítugasta menningarmót, sem fram
mun fara í Fellaskóla, en sá skóli hefur verið duglegur við að halda
menningarmót fyrir nemendur og starfsfólk.
■ SAMSKIPTIN GJÖRBREYTAST
Ég komst að
því að það
mikilvæg-
asta sem ég
hafði gert í
kennslunni
í Danmörku
var menn-
ingarmóta-
verkefni sem
ég hafði
skipulagt í
skólanum.