19. júní - 19.06.1987, Qupperneq 39

Á 80 ára afmæli KKFÍ voru fjórar konur scm allar hafa unnið fclaginu dyggilega uni langan aldur útnefndar heiðursfélagar. Myndin
er tckin í afmælisveislunni við það tækifæri. Sitjandi eru þær Valhorg og Sigurveig Guðmundsdóttir en að baki þeim standa frá vinstri:
I.óa Kristjánsdóttir og Guðrún Gísladóttir. (Ljósmynd Sigurður Mar Halldórsson).
mörgum, því það fór í vöxt að konur
hefðu launuð störf þó þær væru
giftar. Samt lield ég ekki að mikið
hafi verið um að fólk skildi af þessum
sökum, en hitt var almennara að fólk
giftist ekki. Og talað var unt að stofna
félag með því fólki sem svo illa var
leikið af skattalögum. Ég man eftir
fjölmennum fundi þar sem hjónafólk
kom til skrafs og ráðagerðar. Menn
bentu á að ef til vill færu að birtast
auglýsingar svo sem sést hefði á
Norðurlöndum svohljóðandi: Vegna
gildandi skattalaga giftum við okkur
ekki á venjulegan hátt en frá degin-
um í dag teljum við okkur hjón.
Þrátt fyrir þessar aðgerðir þokaði
málinu hægt áleiðis. Við reyndum að
hafa áberandi fyrirsagnir og áróðurs-
kenndar bæði á greinum og útvarps-
erindum. „Eiga hjón að bera þyngri
skattabyrðar en einstaklingar" hét er-
indi sem ég flutti í Ríkisútvarpið
1952. Ég vildi láta erindið heita: „ís-
lendingar eignuðust heimsmet.“ En
það þótti of mikil rosafrétt og ég var
látin breyta nafninu.“
Þetta heimsmet sem um var að
ræða var að komið hafði í ljós við
könnun að óskilgetin börn voru að til-
tölu fleiri á íslandi en í öðrum lönd-
unt heims. Þarna kont það fram hve
rnenn gerðu mikið að því að búa sam-
an án þess að giftast til að losna við
skattaáþjánina. Börn þeirra sem
bjuggu í óvígðri sambúð töldust
óskilgetin.
En við létum ekki deigan síga. Ég
man eftir erindi sem ég flutti í útvarp-
ið og nefndi: „Telur löggjafinn hjóna-
bönd æskileg?“
Síðan má segja að þessu stríði hafi
lokið í júnfmánuði 1957 þegar
Eysteinn Jónsson, þáverandi fjár-
málaráðherra, skipaði fimm manna
nefnd til að „Athuga skattamál hjóna
og gera tillögur um þau mál.“ í
nefndinni voru þrír karlmenn og tvær
konur, Adda Bára Sigfúsdóttir og ég,
báðar félagar í KRFÍ. Ég sá í 19. júní
að ég hafði fullyrt að þarna hafi í
fyrsta sinn í íslandssögunni konur átt
sæti í stjórnskipaðri skattanefnd. Það
mátti líka segja að tími væri til kom-
inn svo oft hafði KRFÍ kvartað yfir
kvenmannslausum skattanefndum.
Vinnan í þessari nefnd gekk alveg
prýðilega. Formaður nefndarinnar,
Karl Kristjánsson alþingismaður,
hafði sagt í blaðagrein að hann sæi
eftir sál kvenna í þá andlegu grjót-
vinnu sem skattamálin væru. En þeg-
ar til kom vorum við Adda Bára
brynjaðar útrcikningum og rökurn
fyrir því hver ósvinna það væri hjá
ráðamönnum að sekta fólk fyrir að
ganga í hjónaband á venjulegan hátt.
Hann skipti um skoðun og taldi okk-
ur hæfar í grjótvinnuna."
39